Šliseljburg
Šliseljburg (rus. Шлиссельбург) naseljeno je mesto sa administrativnim statusom grada na severozapadu evropskog dela Ruske Federacije. Nalazi se u centralnom delu Lenjingradske oblasti i administrativno pripada Kirovskom rejonu.
| Šliseljburg Шлиссельбург | |
|---|---|
 Staroladoški kanal i šliseljburški pravoslavni hram | |
| Administrativni podaci | |
| Država |  Rusija |
| Federalni okrug | Severozapadni |
| Oblast |  Lenjingradska oblast |
| Rejon | Kirovski rejon |
| Osnovan | 1323. |
| Status grada | 1780. |
| Stara imena | do 1611. Orešek do 1702. Noteburg do 1944. Šliseljburg do 1992. Petrokrepost |
| Stanovništvo | |
| Stanovništvo | |
| — 2015. | 14.803 |
| — gustina | 925,19 st./km2 |
| Geografske karakteristike | |
| Koordinate | 59° 57′ 00″ S; 31° 02′ 00″ I / 59.95° S; 31.033333° I |
| Vremenska zona | UTC+3 |
| Aps. visina | 15 m |
| Površina | 16 km2 |
.svg)  Šliseljburg Šliseljburg na karti Rusije | |
 Šliseljburg Šliseljburg na karti Lenjingradske oblasti | |
| Ostali podaci | |
| Poštanski broj | 187320 |
| Pozivni broj | +7 81362 |
| Registarska oznaka | 47 |
| OKATO kod | 41 475 |
| OKTMO kod | 41 625 102 001 |
| Veb-sajt | |
| moshlisselburg.ru/ | |
.png)
.png)
Prema procenama nacionalne statističke službe za 2015. u gradu je živelo 14.803 stanovnika.
Na ostrvu naspram greda nalazi se srednjovekovno utvrđenje Orešek.
Geografija uredi
Grad Šliseljburg smešten je u severozapadnom delu Kirovskog rejona, na levoj obali reke Neve, odnosno na mestu gde Neva započinje svoj tok kao otoka jezera Ladoga. Centar grada leži na nadmorskoj visini od svega 15 m.
Od rejonskog centra grada Kirovska nalazi se na oko 6 km severoistočno, odnosno na oko 50 km istočno od Sankt Peterburga.
Grad je magistralnim drumom N135 povezan sa Sankt Peterburgom (preko Kirovska).
Istorija uredi
Preteča modernog grada bila je drveno utvrđenje koje je 1323. godine podigao novgorodski knjaz Jurij Danilovič na malenom Oreškovskom ostrvu, na samom izlazu reke Neve iz Ladoškog jezera. Utvrđenje je dobilo ime po ostrvu po kojem je raslo mnoštvo lešnika (rus. лесной орех; pa otuda Orešek). Već 1353. drveni zidovi i kule utvrđenja zamenjeni su kamenim.
Utvrđenje se nalazilo na strateški veoma važnom položaju koji je Novgorodskoj Republici garantovao izlaz na more i zbog toga je bilo čestom metom raznih osvajača. Godine 1613, utvrđenje su osvojili Šveđani i promenili mu ime u Noteborg (šved. Nöteborg, od švedskih reči nöte — orah i borg — utvrđenje, grad). Pod vlast Rusije ponovo dolazi tek 1702. godine nakon osvajanja Petra Velikog i tada i dobija sadašnje ime. Na levoj obali Neve nasuprot utvrđenja razvilo se i trgovačko naselje (посад) koje je 1780. preraslo u okružni grad Šliseljburg (u tadašnjim granicama Sanktpeterburške gubernije). Naselje je u narodu bilo poznato i pod imenom Šljušin (rus. Шлюшин).
Tokom 1920-ih i 1930-ih godina u tvrđavi se nalazila laboratorija u kojoj je Lenjingradski zootehnički institut sprovodio tajna istraživanja iz oblasti vojne biologije. Sprovodila su se razna testiranja na patogenim mikroorganizmima poput antraksa, Burkholderia mallei i Mycobacterium tuberculosis.[1]
Iako je sam grad tokom Drugog svetskog rata bio pod fašističkom okupacijom (od 8. septembra 1941) sovjetska vojska unutar tvrđave uspela je da 500 dana drži odbranu i na taj način spreči prelaz nemačkih trupa na desnu obalu Neve. Grad je konačno oslobođen 18. januara 1943. godine u operaciji „Iskra“ čiji cilj je bilo sttvaranje kopnenog koridora sa Lenjingradom i probijanje opsade.
Grad je 1944. po treći put promenio ime, i sve do 1992. nosio je naziv Petrokrepost (Petrova tvrđava; rus. Петрокрепость). Godine 1996, postaje zasebnim opštinskim rejonom, a od 1. januara 2006. ponovo postaje delom Kirovskog rejona (kao rejonski grad).
Sve do 2010. godine Šliseljburg je imao status istorijskog naselja.[2]
Demografija uredi
Prema podacima sa popisa stanovništva 2010. u gradu je živelo 13.305 stanovnika, dok je prema procenama nacionalne statističke službe za 2015. grad imao 14.803 stanovnika.[3]
| 1939. | 1959. | 1970. | 1979. | 1989. | 2002. | 2010. | 2015. |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 9,715 | 7,164 | 8,466 | 10,212 | 12,589[4] | 12,401[5] | 13,305[6] | 14,803 |
Vidi još uredi
Reference uredi
- ^ Fedorov L. A. Sovetskoe biologičeskoe oružie: istoriя, эkologiя, politika. — MSoЭS, Moskva. — 302 s. —. ISBN 978-5-88587-243-0.
- ^ Prikaz Ministerstva kulьturы Rossiйskoй Federacii, Ministerstva regionalьnogo razvitiя Rossiйskoй Federacii ot 29 iюlя 2010 g. № 418/339 g. Moskva "Ob utverždenii perečnя istoričeskih poseleniй"
- ^ „Leningradskaя oblastь. Ocenka čislennosti postoяnnogo naseleniя na 1 яnvarя 2009-2015 gg.”. Arhivirano iz originala 05. 03. 2016. g. Pristupljeno 20. 06. 2015.
- ^ „Vsesoюznaя perepisь naseleniя 1989 g. Čislennostь naličnogo naseleniя soюznыh i avtonomnыh respublik, avtonomnыh oblasteй i okrugov, kraёv, oblasteй, raйonov, gorodskih poseleniй i sёl-raйcentrov.”. Vsesoюznaя perepisь naseleniя 1989 goda (na jeziku: ruski). Demoscope Weekly. 1989. Pristupljeno 4. 9. 2012.
- ^ Federalьnaя služba gosudarstvennoй statistiki (21. 5. 2004). „Čislennostь naseleniя Rossii, subъektov Rossiйskoй Federacii v sostave federalьnыh okrugov, raйonov, gorodskih poseleniй, selьskih naselёnnыh punktov – raйonnыh centrov i selьskih naselёnnыh punktov s naseleniem 3 tыsяči i bolee čelovek”. Vserossiйskaя perepisь naseleniя 2002 goda (na jeziku: ruski). Federalni zavod za statistiku. Pristupljeno 4. 9. 2012.
- ^ Federalьnaя služba gosudarstvennoй statistiki (Federalni zavod za statistiku) (2011). „Vserossiйskaя perepisь naseleniя 2010 goda. Tom 1 (Nacionalni popis stanovništva 2010, 1. svezak)”. Vserossiйskaя perepisь naseleniя 2010 goda (Nacionalni popis stanovništva 2010) (na jeziku: ruski). Federalni zavod za statistiku. Pristupljeno 4. 9. 2012.
Spoljašnje veze uredi
- Zvanični veb-sajt
- Шлиссельбург // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона : в 86 т. (82 т. и 4 доп.). — СПб., 1890—1907.
