14. avgust

14. avgust (14.08.) je 226. dan u godini po gregorijanskom kalendaru (227. u prestupnoj godini). Do kraja godine ima još 139 dana.

Događaji

avgust
P	U	S	Č	P	S	N
			1	2	3	4
5	6	7	8	9	10	11
12	13	14	15	16	17	18
19	20	21	22	23	24	25
26	27	28	29	30	31

• 1248 — Otpočela je izgradnja katedrale u Kelnu.
• 1385 — Pobedom u bici kod Alžubarote, portugalske snage osujetile su invaziju kralja Kastilje Huana I, čime je osigurana nezavisnost Portugalije.
• 1457 — Gutenbergova štamparija u Majncu izdala je Majnciški psaltir, prvu štampanu knjigu u boji.
• 1784 — Na ostrvu Kodijak pored Aljaske osnovana je prva ruska kolonija.
• 1816 — Ujedinjeno Kraljevstvo je formalno anektiralo arhipelag Tristan de Kunja.
• 1867 — U pokušaju da stvori veliki balkanski savez protiv Otomanskog carstva, knez Srbije Mihailo Obrenović sklopio je ugovor sa Grcima.
• 1878 — Austrougarska vojska je umarširala u Ljubinje, u sklopu aneksije Bosne i Hercegovine.
• 1893 — U Francuskoj su, prvi put u svetu, uvedene registarske tablice za motorna vozila.
• 1900 — Snage evropskih velesila, SAD i Japana, zauzele su Peking, čime je okončan Bokserski ustanak u Kini.
• 1920 — U Beogradu je potpisan ugovor o stvaranju „Male Antante“, vojno-odbrambenog saveza Čehoslovačke i Kraljevine Srba, Hrvata i Slovenaca protiv restauracije Habzburgovaca i revizionističkih težnji Mađarske posle Prvog svetskog rata.
• 1934 — U prvi nacistički koncentracioni logor Dahau, kod Minhena, stigli su prvi zatvorenici, protivnici režima Adolfa Hitlera.
• 1941 — Britanski premijer Vinston Čerčil i predsednik SAD Frenklin Ruzvelt potpisali su Atlantsku povelju, kojom su se založili za pravo svakog naroda da izabere vlast u svojoj zemlji i da se izjašnjava o teritorijalnim promenama.
• 1945 — Japan je prihvatio savezničke zahteve za bezuslovnu kapitulaciju.
• 1947 — Formirana je država Pakistan, nastala po završetku britanske vladavine u regionu i podele indijskog potkontinenta na islamski Pakistan i Indiju naseljenu pretežno Hindusima.
• 1949 — U Zapadnoj Nemačkoj su održani prvi izbori posle Drugog svetskog rata. Konrad Adenauer je postao prvi kancelar Zapadne Nemačke.
• 1969 — Vlada Velike Britanije odobrila je ulazak britanskih trupa u Severnu Irsku da bi sprečila eskalaciju sukoba između katolika i protestanata.
• 1970 — SFR Jugoslavija i Vatikan obnovili su pune diplomatske odnose posle 18-godišnjeg prekida.
• 1980 — Leh Valensa i njegove kolege u brodogradilištu u Gdanjsku započeli su štrajk, koji je vodio do osnivanja pokreta Solidarnost u Poljskoj.
• 1986 —
  • U eksploziji automobila-bombe u istočnom delu Bejruta poginulo je 19, a ranjeno 90 ljudi.
  • U Pakistanu je izbila pobuna protiv vlasti predsednika Zije ul Haka. Nekoliko ljudi je ubijeno, a lider opozicije Benazir Buto je uhapšena.
• 1994 — Sudanske vlasti su predali francuskim agentima Karlosa Šakala, traženog za brojne terorističke napade u Evropi.
• 1996 — Južnoafrička Nacionalna partija, nosilac politike aparthejda u Južnoj Africi, u parlamentu je prešla u opozicione klupe, posle 48 godina.
• 2000 —
  • Ruska pravoslavna crkva proglasila je za svece poslednjeg ruskog cara Nikolaja II Romanova i članove njegove porodice, koji su ubijeni tokom Oktobarske revolucije, 1918. godine.
  • Savet bezbednosti UN doneo je rezoluciju o formiranju posebnog suda za zločine počinjene tokom građanskog rata u Sijera Leoneu.
• 2003 — Veliki ispad elektroenergetskog sistema se dogodio na severoistoku SAD i u kanadskoj pokrajini Ontario, ostavivši više od 50.000.000 ljudi bez električne energije.
• 2006 — Ujedinjene nacije su sklopile primirje u Libanskom ratu između Hezbolaha i Izraela.
• 2013 — Egipatske službe bezbednosti su napale dva kampa pristalica zbačenog predsednika Muhameda Morsija u Kairu, što je dovelo na najmanje 683 mrtvih i uvođenja vanrednog stanja.

Rođenja

• 1777 — Hans Kristijan Ersted, danski fizičar i hemičar. (prem. 1851)
• 1867 — Džon Golsvordi, engleski romanopisac i dramaturg, dobitnik Nobelove nagrade za književnost (1932). (prem. 1933)
• 1876 — Aleksandar Obrenović, kralj Srbije (1889—1903). (prem. 1903)
• 1921 — Oto Rebula, srpski i jugoslovenski atletičar. (prem. 2001)
• 1921 — Drago Flis, učesnik Narodnooslobodilačke borbe, društveno-politički radnik SR Slovenije i SFR Jugoslavije i narodni heroj Jugoslavije. (prem. 2019)
• 1924 — Drago Malović, crnogorski glumac. (prem. 2014)
• 1930 — Miladin Životić, srpski filozof. (prem. 1997)
• 1933 — Rihard Ernst, švajcarski fizikohemičar, dobitnik Nobelove nagrade za hemiju (1991). (prem. 2021)
• 1941 — Dejvid Krozbi, američki muzičar. (prem. 2023)
• 1941 — Vida Ognjenović, srpska književnica, rediteljka, dramaturškinja i diplomatkinja.
• 1945 — Vim Venders, nemački reditelj, scenarista, producent, glumac, pisac i fotograf.
• 1945 — Stiv Martin, američki glumac, komičar, pisac i muzičar.
• 1947 — Danijela Stil, američka književnica.
• 1959 — Marša Gej Harden, američka glumica.
• 1959 — Medžik Džonson, američki košarkaš.
• 1966 — Hali Beri, američka glumica.
• 1968 — Ketrin Bel, američka glumica, producentkinja i model.
• 1973 — Vladimir Vujasinović, srpski vaterpolista i vaterpolo trener.
• 1973 — Džej-Džej Okoča, nigerijski fudbaler.
• 1974 — Čaki Etkins, američki košarkaš.
• 1978 — Radovan Krivokapić, srpski fudbaler i fudbalski trener.
• 1980 — Bojana Ordinačev, srpska glumica.
• 1983 — Mila Kunis, ukrajinsko-američka glumica.
• 1984 — Eva Birnerova, češka teniserka.
• 1984 — Ivan Žigeranović, srpski košarkaš.
• 1984 — Đorđo Kjelini, italijanski fudbaler.
• 1984 — Robin Sederling, švedski teniser.
• 1988 — Ljubomir Fejsa, srpski fudbaler.
• 1989 — Ander Erera, španski fudbaler.
• 1994 — Teodora Bjelica, srpska glumica i model.
• 2001 — Petar Stanić, srpski fudbaler.

Smrti

• 1930 — Josip Kolumbo, jedan od sedam sekretara SKOJ-a. (rođ. 1905)
• 1930 — Pero Popović Aga, obućarski radnik i jedan od sedmorice sekretara SKOJ-a. (rođ. 1905)
• 1941 — Pol Sabatje, francuski hemičar, dobitnik Nobelove nagrade. (rođ. 1854)
• 1956 — Bertolt Breht, nemački pisac drama, pozorišni teoretičar. (rođ. 1898)
• 1958 — Frederik Žolio, francuski naučnik, dobitnik Nobelove nagrade. (rođ. 1900)
• 1988 — Enco Ferari, italijanski konstruktor sportskih automobila. (rođ. 1898)
• 2004 — Česlav Miloš, poljski pisac i nobelovac. (rođ. 1911)

Vidi još

• Spisak datuma
• Spisak godina
• Spisak decenija
• Spisak vekova
• Spisak milenijuma