Ordovicijum
| ERA | PERIOD |
| Kenozoik | Kvartar |
| Neogen | |
| Paleogen | |
| Mezozoik | Kreda |
| Jura | |
| Trijas | |
| Paleozoik | Perm |
| Karbon | |
| Devon | |
| Silur | |
| Ordovicijum | |
| Kambrijum |
Ordovicijum je druga od šest geoloških perioda paleozoika, i obuhvata vreme od pre oko 488,3±1,7 do pre oko 443,7±1,5 miliona godina. Ordovicijumu prethodi kambrijumska perioda a sledi ga silurska perioda. Ova perioda je dobila ime po velškom plemenu Ordovik (engl. Ordovices), prvi ju je definisao Čarls Lapvort 1879, da bi razrešio raspravu između sledbenika Adama Sedžvika i Roderika Murčinsona, koji su smeštali iste naslage stena severnog Velsa u kambrijum i silur.[1] Lapvort je prepoznao da je fosilna fauna iz spornog stratuma različita i od kambrijumske i od silurske, i shvatio da bi te stene trebalo smestiti u zasebnu geološku periodu.
Datiranje ordovicijuma uredi
Početak ordovicijuma je obeležen izumiranjem koje se dogodilo pre oko 488.3 ± 1,7 miliona godina i trajao je oko 44,6 miliona godina. Završetak ove periode obeležilo je masovno izumiranje vrsta pre oko 443.7 ± 1,5 miliona godina, kojim je u moru nestalo oko 60% živog sveta.
Podela ordovicijuma uredi
Ordovicijum je podeljen na tri epohe u okviru kojih su izdvojeni vekovi:
| Perioda | Epoha | Vek | Početak, milioni godina |
|---|---|---|---|
| Ordovicijum | Gornji | Ašgil | 445,6 ± 1,5* |
| Karadok | 468,1 ± 1,6* | ||
| Srednji | Landil | 471,8 ± 1,6* | |
| Lanvirin | 471,8 ± 1,6* | ||
| Donji | Arenig | 478,6 ± 1,7* | |
| Tremadok | 488,3 ± 1,7* |
| Perioda | Epoha | Vek | Početak (Ma) | Kraj (Ma) |
|---|---|---|---|---|
| Ordovicijum | Gornji | Hirnantij | 445,2 | 443,8 |
| Katij | 453 | 445,2 | ||
| Sandbij | 458,4 | 453 | ||
| Srednji | Darivilij | 467,3 | 458,4 | |
| Dapingij | 470 | 467,3 | ||
| Donji | Floij | 477,7 | 470 | |
| Tremadokij | 485,4 | 477,7 |
Paleogeografija uredi
Tokom ordovicijuma nivo mora je bio visok, zapravo tokom tremadoka, na osnovu sačuvanih ostataka u stenama utvrđeno je da se dogodila najveća svetska transgresija mora.
Tokom ordovicijuma, od južnih kontinenata nastaje jedinstveni kontinent nazvan Gondvana. Gondvana se vremenom kretala prema južnom polu. Rani ordovicijum obeležila je topla klima, barem u tropskim predelima. Okean Pantalasa se prostirao većim delom severne hemisfere, dok su ostali manji okeani bili Proto-Tetis, Paleo-Tetis i dr.
Stene nastale tokom ordovicijuma su uglavnom sedimentnog načina postanka.
Izvori uredi
- ^ Charles Lapworth (1879) "On the Tripartite Classification of the Lower Palaeozoic Rocks,"[mrtva veza] Geological Magazine, new series, 6 : 1-15. From pp. 13-14: "North Wales itself — at all events the whole of the great Bala district where Sedgwick first worked out the physical succession among the rocks of the intermediate or so-called Upper Cambrian or Lower Silurian system; and in all probability much of the Shelve and the Caradoc area, whence Murchison first published its distinctive fossils — lay within the territory of the Ordovices; … Here, then, have we the hint for the appropriate title for the central system of the Lower Palaeozoics. It should be called the Ordovician System, after this old British tribe."
- ^ „International Stratigraphic Chart v2018/08”. International Commission on Stratigraphy. Pristupljeno 23. 3. 2021.
Spoljašnje veze uredi
 | Ovaj članak u vezi sa geologijom je klica. Možete doprineti Vikipediji tako što ćete ga proširiti. |
| Era: | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| Periode: | ||||||