Спремност (novine)

Spremnost su bile nedeljne ilustrovane novine Ustaškog pokreta iz Zagreba, magazin opšteg tipa, koji je pisao o; politici, ratu, ekonomiji i kulturi, izlazile su od početka 1942. do sloma NDH 1945.

Spremnost
TipNedeljne novine
IzdavačUstaški nakladni zavod
UrednikIvo Bogdan (početak 1942)
Tijas Mortiđija (od maja 1942. do decembra 1944)
Franjo Nevistić (od decembra 1944. do maja 1945)
Osnivanje1942
SedišteZagreb,
Nezavisna Država Hrvatska

Uređivačka politika

uredi

Od uspostave Nezavisne Države Hrvatske glavni dnevni listovi bili su Hrvatski narod i Nova Hrvatska a Spremnost glavni nedeljni časopis opšteg profila. Uz njih su još izlazili šaljivi sedmični magazin Šilo, dnevni list Gospodarstvo i magazini Hrvatski radnik, Plug, Plava revija, Hrvatska revija i Vienac....

Časopis Spremnost pokrenut je tek nakon što je ustaški režim ovladao metodama totalne kontrole štampe. Pokretač i glavni organizator bio je Ivo Bogdan a glavni urednik sa najdužim stažom Tijas Mortiđija (do 1944). Pored Mortiđije i Bogdana u Spremnosti su redovno objavljivali članke o politici; Milivoj Magdić, Marković Štedimlija i Ante Ciliga (od 1943). Magdić je bio zadužen za kritiku marksizma, Štedimlija (Crnogorac) bio je redakcijski specijalist za balkanska pitanja i četnike, a Ciliga za Sovjetski Savez (on je u Rusiji proveo oko 10 godina). Ostali važniji saradnici Spremnosti bili su: Ljubomir Maraković (književnost), Ton Smerdel, Radoslav Glavaš, Albert Haler, Antun Barac i Mihovil Kombol.

Spremnost je štampala eseje, kritike i političke histrografijske studije. Magazin je za razliku od svih ostalih novina imao stalnu rubriku Odjeci iz sveta u kojoj su se prenosile i vesti sa druge neprijateljske savezničke strane kao i vesti iz osovinskih zemalja i ostalih neutralnih zemalja. Najčešće su te vesti objavljivane uz vrlo tendeciozne komentare, američka politika prikazivala se kao strogo imperijalistička, a gotovo identičan stav časopis je imao i prema politici Sovjetskog Saveza, s tom razlikom što je za SSSR tvrdio da mu je cilj - porobljavanje malih istočnoevropskih naroda, - dok je za Ameriku tvrdio da želi preoteti sve dotadašnje kolonijalno carstvo Ujedinjenog Kraljevstva i Francuske.

Spremnost je u celosti bio tipični marionetski časopis svoga vremena s izrazito jakom nacionalističkom notom, - branio je politiku svojih sponzora, a kritički pisao o politici protivnika protivnika i nastojala je prikazati kao pogubnu za Evropu. Saveznici su uopšteno prikazivani kao jedna neprirodna interesna koalicija Jevreja, Masona i Komunista. Spremnost je tako već 13. septembra 1942. objavila članak Ive Bogdana u kojem je napisao da se NDH-a mora odupreti »Jevrejima, masonima, komunistima« kao i unutrašnjim neprijateljima, i to »hrabrošću, odlučnošću i političkom dalekovidnošću«. [1] Čak i kada je bilo savršeno jasno da će osovinske sile izgubiti rat, saveznički uspesi su prikazivani u sasvim drugom svetlu ili su minimazovani. Tako se angloamerički desant na Siciliju, - prikazao kao vojnički potpuno nevažan događaj, koji uopšte neće imati nikakav uticaj na glavni istočni front. [2] Glavni urednik Tijas Mortiđija davao je ton časopisu u svojoj uredničkoj kolumni, i kolumni koju je potpisivao sa fantomskim imenom Pomet u kojoj se često na ironičan način osvrtao na tadašnje kulturne prilike u Hrvatskoj, i na njene glavne aktere, tada znane pisce, muzičare, glumce, slikare i upravitelje kulturnih institucija... [3]

Reference

uredi

Литература

uredi
  • Macan, Trpimir, Bogišić, Vlaho i drugi: Spremnost : 1942-1945, Zagreb : Matica hrvatska, 1998 godina, ISBN 953-150-161-0