Asplenium — разлика између измена
Садржај обрисан Садржај додат
Нема описа измене |
. |
||
Ред 1:
{{Kurzivni naslov}}
{{taxobox-lat
| name = -{''Asplenium lepidum'' Presl.}-
| image = Asplenium lepidum IMG 5855.jpg
| image_width = 250px
|regnum = [[Biljke|-{Plantae}-]]
|divisio = -{[[Paprati|Pteridophyta]]}-
|classis = -{[[Polypodiopsida/Pteridopsida]]}-
|ordo = -{[[Polypodiales]]}-
|familia = -{[[Aspleniaceae]]}-
|genus = -{''[[Asplenium]]''}-
|binomial_authority = [[Carl Linnaeus|L.]]
| type_species = -{''[[Asplenium marinum]]''}-
| type_species_authority = [[Carl Linnaeus|L.]]
| subdivision_ranks = [[Vrste]]
Линија 16 ⟶ 17:
Oko 700 vrsta (vidi tekst).
| synonyms =
* -{''Camptosorus''}-
* -{''Ceterach'' DC.}-
* -{''Loxoscaphe''}-
* -{''Phyllitis'' Hill}-
* -{''Pleurosorus'' Fée.}-
* -{''Tarachia''}-
}}
-{'''''Asplenium'''''}- je [[rod]] koji obuhvata oko 700 [[vrsta]] [[paprati]]. Često se smatra jedinim rodom [[familije]] -{[[Aspleniaceae]]}-. Neki autori smatraju da bi trebalo izdvojiti rod -{''[[Hymenasplenium]]''}- kao zasebam, na osnovu [[filogenetskih]] analiza [[DNK sekvenci]], različitog broja hromozoma, i strukturnih razlika u građi rizoma. [[Tipska vrsta]] roda je -{''[[Asplenium marinum]]''}-. U narodu su vrste roda -{''Asplenium''}- poznate kao sleznice.
==Opšte karakteristike==
Линија 32 ⟶ 33:
==Taksonomija==
Mnoge grupe vrsta su izdvojene iz roda -{''Asplenium''}-, uključujući rodove: -{''Camptosorus'', ''Ceterach'', ''Phyllitis''}- i -{''Tarachia''}-. Međutim, vrste ovih rodova mogu da hibridizuju sa preostalim vrstama roda -{''Asplenium''}-, pa su u nekim tretmanima uključene u rod -{''Asplenium''}- u širem smislu.<ref>{{cite journal | last1=Schneider | first1=Harald | last2=Russell | first2=Steve J. | last3=Cox | first3=Cymon J. | last4=Bakker | first4=Freek | last5=Henderson | first5=Sally | last6=Rumsey | first6=Fred | last7=Barrett | first7=John | last8=Gibby | first8=Mary | last9=Vogel | first9=Johannes C. | authorlink9=Johannes Vogel | title=Chloroplast Phylogeny of Asplenioid Ferns based on rbcL and trnL-F Spacer Sequences (Polypodiidae, Aspleniaceae) and its Implications for Biogeography | journal=[[Systematic Botany]] | volume=29 | issue=2 | year=2004 | pages=260–274 | doi=10.1600/036364404774195476 | ref = {{harvid|Schneider et al.|2004}}}}</ref>
Kod nekih vrsta hloroplastni genom je evoluirao na veoma složen i neuobičajen način, što standardne kladističke analize čini neprikladnim za razrešenje filogenije određenih grupa. Pored čestih hibridizacija između vrsta u okvru roda -{''Asplenium''}-, mnoge vrste (kao npr. -{''[[Asplenium bulbiferum|A. bulbiferum]]''}- i -{''[[Asplenium viviparum|A. viviparum]]''}- se razmnožavaju uglavnom bespolno, klonirajući se. Dok je većina vrsta diploidna ili tetraploidna, neke vrste su oktoploidne (npr. -{''[[Asplenium shuttleworthianum|A. shuttleworthianum]]''}-).<ref>{{cite journal |author=Lara D. Shepherd, Barbara R. Holland & Leon R. Perrie |year=2008 |title=Conflict amongst chloroplast DNA sequences obscures the phylogeny of a group of ''Asplenium'' ferns |journal=[[Molecular Phylogenetics and Evolution]] |volume=48 |issue=1 |pages=176–187 |doi=10.1016/j.ympev.2008.02.023 |pmid=18462954}}</ref>
==Upotreba==
Latinski naziv -{''Asplenium''}-, kao i narodno ime sleznice potiče od verovanja da se ove paprati mogu koristiti za lečenje bolesti slezine, zbog sorusa u obliku slezine.
Nekoliko vrsta su ekonomski značajne kao hortikulturne biljke. -{''Asplenium nidus''}- i neke slične, srodne vrste se često mogu naći u prodaji kao sobne biljke. -{''Asplenium bulbiferum''}- se nekad može naći u staklenicima. Međutim, mnoge vrste roda -{''Asplenium''}- rastu u pukotinama stena ili na drugim biljkama, pa su teške za kultivaciju.
==Vrste==
[[Датотека:Asplenium lepidum IMG 5859.jpg|<center>-{''[[Asplenium lepidum]]'' Presl.}-|мини|280п]]
[[Датотека:Asplenium viride IMG 4770^.jpg|<center>-{''[[Asplenium viride]]'' Hudson}-|мини|280п]]
[[Датотека:Asplenium ruta-muraria IMG 6107^.jpg|<center>-{''[[Asplenium ruta-muraria]]'' L.}-|мини|280п]]
U flori Srbije je zabeleženo osam vrsta:
{{colbegin|4}}
* ''[[Asplenium adiantum-nigrum]]'' L.▼
* -{''[[Asplenium
* -{''[[Asplenium
* -{''[[Asplenium
* -{''[[Asplenium
* -{''[[Asplenium
* -{''[[Asplenium
* -{''[[Asplenium
* -{''[[Asplenium trichomanes]]'' L.}-
* -{''[[Asplenium viride]]'' Hudson.}-<ref>{{Cite book |last=Josifović|first=M. | year=1970|title = Flora SR Srbije |publisher=Beograd: Srpska akademija nauka i umetnosti}}</ref> {{colend}}
Ostale vrste:
{{colbegin|4}}
* -{''[[Asplenium
* -{''[[Asplenium
* -{''[[Asplenium
* -{''[[Asplenium
* -{''[[Asplenium
* -{''[[Asplenium
* -{''[[Asplenium
* -{''[[Asplenium
* -{''[[Asplenium
* -{''[[Asplenium
* -{''[[Asplenium
* -{''[[Asplenium
* -{''[[Asplenium
* -{''[[Asplenium
* -{''[[Asplenium
* -{''[[Asplenium
* -{''[[Asplenium
* -{''[[Asplenium
* -{''[[Asplenium
* -{''[[Asplenium
* -{''[[Asplenium
* -{''[[Asplenium
* -{''[[Asplenium
* -{''[[Asplenium
* -{''[[Asplenium
* -{''[[Asplenium
* -{''[[Asplenium
* -{''[[Asplenium
* -{''[[Asplenium
* -{''[[Asplenium
* -{''[[Asplenium
* -{''[[Asplenium
* -{''[[Asplenium
* -{''[[Asplenium
* -{''[[Asplenium
* -{''[[Asplenium
* -{''[[Asplenium
* -{''[[Asplenium
* -{''[[Asplenium
* -{''[[Asplenium
* -{''[[Asplenium
* -{''[[Asplenium
* -{''[[Asplenium
* -{''[[Asplenium
* -{''[[Asplenium
* -{''[[Asplenium
* -{''[[Asplenium
* -{''[[Asplenium
* -{''[[Asplenium
* -{''[[Asplenium
* -{''[[Asplenium
* -{''[[Asplenium
* -{''[[Asplenium
* -{''[[Asplenium
* -{''[[Asplenium
* -{''[[Asplenium ×
* -{''[[Asplenium
* -{''[[Asplenium
* -{''[[Asplenium
* -{''[[Asplenium
* -{''[[Asplenium
* -{''[[Asplenium
* -{''[[Asplenium
* -{''[[Asplenium
* -{''[[Asplenium
* -{''[[Asplenium
* -{''[[Asplenium
* -{''[[Asplenium
* -{''[[Asplenium
* -{''[[Asplenium
* -{''[[Asplenium
* -{''[[Asplenium
* -{''[[Asplenium
* -{''[[Asplenium
* -{''[[Asplenium
* -{''[[Asplenium
* -{''[[Asplenium
* -{''[[Asplenium
* -{''[[Asplenium
* -{''[[Asplenium
* -{''[[Asplenium
* -{''[[Asplenium
* -{''[[Asplenium
* -{''[[Asplenium
* -{''[[Asplenium
* -{''[[Asplenium
* -{''[[Asplenium
* -{''[[Asplenium
* -{''[[Asplenium
* -{''[[Asplenium
* -{''[[Asplenium
* -{''[[Asplenium
* -{''[[Asplenium
* -{''[[Asplenium
* -{''[[Asplenium
* -{''[[Asplenium
* -{''[[Asplenium
* -{''[[Asplenium
* -{''[[Asplenium
* -{''[[Asplenium
* -{''[[Asplenium
* -{''[[Asplenium
* -{''[[Asplenium
* -{''[[Asplenium
* -{''[[Asplenium
* -{''[[Asplenium
* -{''[[Asplenium
* -{''[[Asplenium
* -{''[[Asplenium
* -{''[[Asplenium
* -{''[[Asplenium
* -{''[[Asplenium
* -{''[[Asplenium
* -{''[[Asplenium
* -{''[[Asplenium
* -{''[[Asplenium
* -{''[[Asplenium
* -{''[[Asplenium
* -{''[[Asplenium
* -{''[[Asplenium
* -{''[[Asplenium
* -{''[[Asplenium
* -{''[[Asplenium
* -{''[[Asplenium
{{colend}}
==Reference==
Линија 188 ⟶ 193:
== Spoljašnje veze ==
{{Commons-lat|Asplenium}}
{{Wikispecies
{{Taxonbar-lat|from=Q5347305}}
[[Категорија:Asplenium]]
|