|
[[Слика:Pentagram.svg|мини|150п|Pentagram]]
Pentagram je simbol petokrake zvezde koji se u današnje vreme povezuje sa Wiccom, Paganizmom, sotonizmom, masonima...
'''Pentagram''' je [[petokraka zvijezda]] koja se sastoji od pet ravnih linija. Pentagram simboliše [[osnovni elementi|četiri fizička elementa]] tj. zemlju, vazduh, vatru i vodu, te peti [[duh]]. U zavisnosti od načina crtanja tj. kojim potezom započinjemo njegovo crtanje, govorimo o prizivnom ili tjerajućem pentagramu.
Dolazi od grčke reči Ŕµ˝Ä¬łÁ±ĽĽż˝ (pentagrammon), imenica od reči Ŕµ˝Ä¬łÁ±ĽĽżÂ (pentagrammos) ili Ŕµ˝ÄłÁ±ĽĽżÂ (pentegrammos) što znači “pet-crta”.
On ima dugacku istoriju. Jedan je od najmoćnijih, najpoznatijih i najodržanijih simbola u ljudskoj istoriji. Bio je od velike važnosti mnogim civilizacijama (Mayama, Inkama tako i drevnoj Kini i Egiptu ).
Nađen je izrezbaren na zidovima neolitičkih pećina. Kasnije nađen u Vavilonu i kod Sumerana, gdje je označavao putanju planete Venere kao simbola boginje Ishtar. Kod Sumerana je on označavao simbol pet vidljivih planeta. U antičkoj Grčkoj, Pitagora je broj 5 vidio kao simbol čovjeka (glava, ruke, noge). Po Pitagori Pentagram prikazuje pet elemenata koji čine čoveka vatra, voda, svetlo (Sunce), zemlju i duh.
Simbol se javlja i kod ranih i srednjovekovnih Hrščana, koji su ga nosili kao emblem. Naime pentagram je za njih prikazivao pet Isusovih rana. Kasnije on se povezuje sa mnogim religijskim sistemima u Srednjem veku i renesansi kao što su alkemija, Kabbala i ceremonijalna magija. U cermonijalnoj magiji u antičkoj Grčkoj koristio se kao mikrokozmos ljudskog tela. Kod Židova prikazuje pet knjiga Tore. U Kabbali (koja pozajmljuje mnoge ideje od Pitagorejaca) predstavlja simbol pravde, milosti, mudrosti, razumevanja ie duhovne ravnoteže.
U ranijem Hrščanstvu, kod Hršćanskih kabbalista, pentagram je predstavljao Isusa kao Duha svetoga u ljudskom telu. To vidimo kod spajanja hebrejskog slova Shin (predstavlja vatru i Duha svetoga) i biblijske reči za Boga YHVH (izgovara se Jahve, Jehovah) dobivamo YHShVH - Y'heshua, ili Isus. Mnogo je povezanosti između Hrščanstva i pentagrama, ranije bio je najdraži emblem Hrščana uz “X” koji je označavao “phoenix” ili “feniks”.
Pošto se pentagram mogao povući u jednom potezu predstavljao je Alfu i Omegu svega.
Pentagram nalazimo takođe i na glavnim vratim Jerusalima. Na nekim se mestima spominje da je car Konstantin - koji je Milanskim ediktom 313. godine Hkršćane konačno oslobodio progona - koristio pentagram zajedno s' “P” i “X” simbolima na svom pečatu. Nalazimo ga i u mnogim gotičkim katedralama, prikrivenog u obliku cvijeta od pet latica.
Simbol pentagrama često se koristi u [[magija|magijskim]] obredima. Pentagrami se ucrtavaju unutar magijskog kruga kao i na [[mag]]ovoj odjeći. S jednim krakom uperenim prema gore simboliše prirodu, odnosno [[mikrokosmos]]. S dva kraka uperena prema gore predstavlja [[Satana|Satanu]] i takav pentagram koristi se u satonističkim i [[crna magija|crnomagijskim]] obredima. <ref>Knight, Thomas H., str. 15.</ref>
U današnje vreme on se povezuje najčešće s Wiccom, neopaganizmom i sotonizmom. U većini neopaganskih i Wicca religija on predstavlja četiri osnovna elementa: vodu, zemlju, svetlost i vatru, duhovno biće kao što je “majka zemlja” ili “Geja”, simbol veštica. Ljudi koji su pažljivo posmatrali nebo svakih osam godina za vrijeme Venerinog ciklusa vidjeli su da ona ostavlja jasan znak pentagrama (pravilni pentagram). Budući da je Venera znak žena, ženstvenosti i svete moći žena takvo je obeležje dobio i pentagram. Crkva je ljude koji su nosili pentagram prozvala hereticima, i krivovjercima. Crkvi nije bilo prihvatljivo jer je pentagram stitio ženu kao gotovo jednaku Bogu jer je ona mogla stvoriti život (roditi dete). Često se taj simbol koristi za zaštitu, za proterivanje ili dovođenje energije, dok mu je izvorno značenje bilo drukčije: predstavljao je sjedinjenje muškoga i ženskoga svieta-uravnoteženost sila.
Pentagram se koristi i kao simbol nekih [[neopoganstvo|neopaganskih]] pokreta, poput [[Vika|Vike]], ali i kod [[slobodno zidarstvo|masona]].
Pentagram ima i sotonističko značenje. Ljudi često povezuju okrenuti pentagram sa sotonizmom. To nije uvijek istina. Okrenuti pentagram nije ništa novo. Okrenuti pentagram prema dole ili gore nije predstavljalo veliki problem (mnogo ljudi nisu mogli razlikovati to dvoje). I danas mnogi neiskusni mogu pretpostaviti da je okrenuti pentagram sotonistički znak. Okrenuti je pentagram u Wicci ponekad predstavljao Rogatog Boga, što nema ama baš nikakve veze sa sotonizmom! I danas se u nekim granama Wicce koristi okrenuti pentagram.
Ali postoji sotonski pentagram koji je jedan jedan od najtežih simbola za objašnjavanje. Najnoviji je i najkraće vreme u uporabi, uvek je okrenut. Sotonisti su tek nedavno prisvojili simbol pentagrama u svoju svrhu, negde drugom polovinom 20. veka. Predstavlja trijumf materijalnog i individualnih želja nad duhom i nije za pobunu protiv Hršćanstva niti je protiv Wicce. On se odnosi na težnju ljudi da razvijaju svoje individualne težnje, a ne spajanje s Božanskim.
Ljudi često povezuju kozju glavu sa sotonizmom ali on se često menja s Baphometom, figurom iz templarskih legendi ili grčkim bogom Panom koji je bio predstavljan u liku koze/jarca. Zašto se jarčeva glava povezuje sa sotonizmom? - U srednjovjekovnim praznoverjima veštice su bile predstavljane jašući na jarčevima koji su smatrani Sotonom.
== Izvori ==
Pentagram kasnije nalazimo i kod slobodnih zidara čak i kod osnivača SAD. Mnogi od prvih pripadnika američke vlade bili su slobodni zidari kojima je pentagram važio za važan simbol. Simbol petokrake zvezde nalazimo na američkoj zvezdi, novčanici … Čak možemo naći i ogroman pentagram na Kapitolu u Washingtonu.
{{Izvori}}
== Literatura ==
* Knight, Thomas H., Magija, Zagreb, 2001. ISBN 953-6234-91-2
{{klica-religija}}
[[Категорија:Geometrija]]
[[Категорија:Simboli]]
[[Категорија:Ezoterizam]]
[[Категорија:Satanizam]]
[[Категорија:Grčki izrazi]]
{{commonscat|Pentagrams}}
[[ar:نجمة خماسية (هندسة)]]
[[id:Pentagram]]
[[bg:Пентаграм]]
[[ca:Pentacle]]
[[cy:Pentagram]]
[[cs:Pentagram]]
[[da:Pentagram]]
[[de:Pentagramm]]
[[et:Pentagramm]]
[[el:Πεντάλφα]]
[[en:Pentagram]]
[[es:Pentagrama (geometría)]]
[[eu:Pentagrama (geometria)]]
[[fa:ستاره پنجپر]]
[[fr:Pentagramme]]
[[he:פנטגרם]]
[[hr:Pentagram]]
[[io:Pentagramo]]
[[it:Pentagramma (geometria)]]
[[ja:五芒星]]
[[ko:펜타그램]]
[[la:Pentagrammum]]
[[lv:Pentagramma]]
[[lt:Pentagrama]]
[[hu:Pentagramma]]
[[nl:Pentagram]]
[[no:Pentagram]]
[[nn:Pentagram]]
[[pl:Pentagram]]
[[pt:Pentagrama]]
[[ro:Pentagramă]]
[[ru:Пентаграмма]]
[[simple:Pentagram]]
[[sk:Pentagram]]
[[sl:Pentagram]]
[[sh:Pentagram]]
[[fi:Pentagrammi]]
[[sv:Pentagram]]
[[vi:Ngôi sao năm cánh]]
[[tr:Pentagram]]
[[uk:Пентаграма]]
[[zh:五角星]]
| 