Muzika Hrvatske

Muzika Hrvatske, kao i podele same zemlje, ima dva velika uticaja: srednjoevropski, prisutan u centralnim i severnim delovima zemlje uključujući Slavoniju, i mediteranski, prisutan u Dalmaciji i Istri.

U Hrvatskoj su popularni pop i rok, kao i pop muzika pod uticajem dalmatinskih ili slavonskih elemenata.

Od sredine 20. veka, muzika inspirisana šlagerom i šansonom čini okosnicu hrvatske popularne muzike.

Istorija muzike u Hrvatskoj

Srednji vek

Najstariji sačuvani relikti muzičke kulture u Hrvatskoj sakralne su prirode i predstavljeni latinskim srednjovekovnim liturgijskim rukopisima (danas je sačuvano oko stotinu notnih kodeksa i fragmenata od 11. do 15. veka). Oni otkrivaju bogatstvo različitih uticaja i liturgijskih tradicija koje su se spajale na ovim prostorima (dalmatinska liturgija beneventskim pismom, severno gregorijansko pojanje i originalno glagoljaško pojanje).

Renesansa i barok

Petar Hektorović (1487–1572)

Početkom 15. veka ideje humanizma u Hrvatskoj donele su promene u svetu muzike. Interesovanje za muziku počelo je da se širi van manastirskih i crkvenih zidina uz sve veći uticaj novih duhovnih tendencija iz srednjoevropskih i posebno italijanskih gradova. Humanisti i filozofi su propagirali nove muzičke teorije i estetske ideje: Federik Grisogono, Pavao Skalić, Frane Petrić. Zapisivanje narodne i zabavne muzike počelo je sredinom šesnaestog veka: u pesmi Pecanje i ribarski razgovor iz 1558. Petar Hektorović je neoplatonske ideale usadio u popularnu muziku; a prepisi hrvatskog muzičkog folklora štampani su u venecijanskim antologijama (Đulio Čezare Barbeta 1569, Marko Facoli 1588). Šibenčanin Julije Skjavetić objavio je svoje madrigale dok se njegove Motetti a cinque et a sei voci, (1564) odlikuju raskošnom polifonom strukturom pod uticajem holandske škole. Muzika i igra bili su sastavni deo pozorišnog izraza (Mavro Vetranović, Nikola Nalješković, Marin Držić, Marin Benetović), dok je funkcija muzike i zvučnih efekata bila pod uticajem italijanske pastorale.

Najistaknutiji hrvatski kompozitori ovog perioda su Ivan Lukačić, Vinko Jelić i Atanazije Jurjević.

Nove tendencije ranobarokne monodije ubrzo su našle put u domaćoj muzičkoj tradiciji, kako sakralnoj, tako i svetovnoj. Tomazo Čekini iz Verone, koji je ceo svoj radni vek (1603–44) proveo kao horovođa, orguljaš i kompozitor u Splitu i Hvaru, objavio je svoje madrigale Armonici concetti, libro primo (1612) kao najstariju baroknu zbirku pisanu za hrvatsku sredinu. Zbirka Šibenčanina Ivana Lukačića dragoceno je svedočanstvo sakralne muzike koja se izvodila u Splitu, i općenito govoreći, jedan od najznačajnijih spomenika stare hrvatske muzike u celini. Franjevci i pavlisti su gajili sakralne napeve, uglavnom jednoglasne i bez orguljaške pratnje (rukopisne pesme Frane Divnića, Bone Razmilovića, Filipa Vlahovića-Kapušvarca, Franje Vukovarca i Petra Kneževića). Takođe, vredi pomenuti i Ragusino Vinćenco Komnen, jedini predstavnik muzike dubrovačkog plemstva.

Tradicija baroka bila je trajnija u crkveno-sakralnoj muzici, koja je bila muzička forma koja se sistematski negovala u brojnim samostanima (posebno franjevačkim), kao i u župnim i katedralnim crkvama. Čuvanje muzičkih rukopisa i grafika postalo je široko rasprostranjena praksa sredinom 18. veka. Jednostavna vokalno-instrumentalna muzika za dva glasa sa orguljaškim kontinuom bila je forma koja se najčešće izvodila u crkvama; istaknutiji pojedinci aktivni u sferi muzike mogli su se naći samo u većim urbanim centrima. Uglavnom su to bili orguljaši i maestri di kapella, vešti kompozitori koji su imali male vokalne i/ili instrumentalne sastave i koji su često radili kao nastavnici muzike (privatnim ili u crkvenim školama). Postepeni razvoj srednje klase imao je za jednu od posledica i odgovarajuću sekularnu organizaciju muzičkog života, posebno u prvim decenijama 19. veka, u periodu u kome se osnivaju muzički sastavi, muzička društva (1827. u Zagrebu, zatim u Varaždin, Rijeka, Osijek itd.) i muzičke škole.

Pored toga, organizovani su i javni balovi i druge manifestacije (muzičke akademije, pozorišne predstave) uz učešće domaćih i stranih muzičara (iz Italije, Austrije, Češke itd.) uključujući privatnu kolekciju muzičkog materijala za muzičko puštanje kod kuće. Muzika je postala sastavni deo raznih svečanosti, poput dolaska značajnih političkih ličnosti (novog guvernera ili habzburškog kralja Franje I, itd.), praznika zaštitnika (Sv. Vlaho u Dubrovniku, Sv. Dujma u Splitu, Sv. Stefana u Hvaru i Zagrebu itd.), za koje je posebno komponovana tzv. umetnička muzika, uz unošenje popularnih elemenata (buržoaski plesovi, narodna muzika seljaštva).

Romantizam

U Dubrovniku su radili mnogi italijanski i domaći muzičari: u katedralnom horu i orkestru, u Kneževom orkestru, na privatnim i javnim svečanostima. Odličan rani primer pretklasične simfonije i kamerne muzike dali su Luka Sorkočević, plemić školovan u Rimu, kao i njegov sin Antun, istoričar i diplomata. Ferdo Livadić (1799–1879) je još 1822. napisao Noturno u f-molu za klavir, što je, uz istoimene kompozicije Džona Filda, jedan od najranijih primera te vrste klavirskih minijatura uopšte.

Tokom 1830-ih, kao odraz takvih tendencija u Evropi, u Hrvatskoj se javlja Ilirski pokret koji ne samo književnosti već i muzici daje posebnu društveno-političku ulogu: formiranje i čuvanje nacionalne svijesti, uključujući i borbu. protiv mađarizacije i germanizacije . Prema tome, Josip Runjanin (1821–1878) je 1846. godine uglazbio pesmu Antuna Mihanovića „Horvatska domovina“ iz 1835. godine, koja je kasnije postala hrvatska himna. U takvom okruženju Vatroslav Lisinski (1819–1854) komponovao je prvu hrvatsku nacionalnu operu Ljubav i zloba, koja je premijerno izvedena u Zagrebu 1846.

S obzirom na prisustvo narodne muzike, težnje Ilira daleko su prevazilazile postignute rezultate, što se nastavlja iu delu Ivana Zajca (1832–1914) u drugoj polovini veka. Njegovo remek-delo, opera Nikola Šubić Zrinjski, od premijere u Zagrebu 1876. godine, nije izgubilo na popularnosti, delom i zbog toga što njeno herojsko domoljublje funkcioniše kao simbol hrvatske pobede. Konačno, zahvaljujući osnivaču hrvatske etnomuzikologije i muzičke istoriografije Franji Kuhaču (1834–1911), sistematsko istraživanje folklora razvijalo se istovremeno sa Zajčevim nastojanjima. Na kraju treba dodati da su u Zajčevo i Kuhačevo doba izgrađene veće dvorane za muzičke priredbe i koncerte: u Zagrebu zgrada Hrvatskog glazbenog zavoda (1876, 1895) s koncertnom dvoranom i zgrada HNK ( 1895), uključujući pozorišne zgrade u Rijeci (1885), Splitu (1893) i Osijeku (1907) gde se, uz HNK u Zagrebu, i danas igraju dramske, operske i baletske predstave.

Tokom 19. veka i drugi instrumentalisti i pevači dobijali su međunarodno priznanje, na primer, violinista Franjo Krežma (1862–1881), pevači, među kojima Ilma Murska (1834–1889), Matilda Malinger (1847–1920), Milka Trnina (1863–1941) i Josip Kašman (1850–1925), prvi hrvatski pevač koji je nastupio u njujorškoj Metropoliten operi.

Narodna muzika

Tradicionalni hrvatski muzičari sviraju za gđu. Loru Buš 7. aprila 2008. u Zagrebu .

Ganga

Ganga je vrsta pevanja koju karakteriše usamljeni pevač koji peva jedan red stihova, a zatim se drugi pridružuju za ono što se najbolje može opisati kao naricanje. To je veoma strastven oblik pevanja, što je jedan od razloga zašto je popularnost ograničena na male gradove. Iako je riječ o jedinstvenom i autohtonom obliku pjevanja Hrvata, ova muzika se rijetko može čuti u hrvatskom eteru. Međutim, nekoliko popularnih hrvatskih muzičara je u svoj rad ugradilo i neke gange.

Tek nedavno je ganga počela da se bavi političkim temama, često usvajajući otvoreno nacionalističke prizvuke. Iako i muškarci i žene redovno izvode gangu, krajnje je neobično da zajedno izvode pesme. Uopšte nije neobično da i katolički i muslimanski muškarci zajedno izvode gangu.

Klapa

Klapska grupa na koncertu u Zagrebu

Klapska muzika je oblik a kapela pevanja koji se prvi put pojavio u primorskoj Hrvatskoj sredinom 19. veka. Reč klapa je nastala od reči na italijanskom slengu koja se govorila u Trstu u to vreme. Odnosi se na „grupu ljudi“, a stil pevanja vuče korene iz liturgijskog crkvenog pevanja. Motivi, generalno, slave ljubav, vino (grožđe), zemlju (domovinu) i more. Glavni elementi muzike su harmonija i melodija, pri čemu je ritam veoma retko važan.

Klapsku grupu čine prvi tenor, drugi tenor, bariton i bas. Moguće je udvostručiti sve glasove osim prvog tenora. Iako je klapska muzika a cappella, povremeno je moguće dodati nežnu gitaru i mandolinu.

Klapsko pjevanje postaje sve popularnije u primorskoj Hrvatskoj. Mnogi mladi iz Dalmacije čuvaju klapu i redovno je pevaju kada izlaze na jelo/piće. Ova muzika je stekla popularnost među mainstream publikom u primorskim krajevima Hrvatske, a novije klape koje su formirale mlađe generacije spajaju klapski vokal sa drugim muzičkim stilovima, kao što su metal obrade klape Libar „Pusti da ti leut svira“ i pop/ klapska pesma "Kako ću joj reć' da varin" klape DVD-a Žrnovnica Sv. Florijan, koji je pobedio na Splitskom festivalu pesme 2010. godine.

Tamburica

Bisernica, tradicionalni instrument taburica

Tamburica je oblik narodne muzike koji uključuje ove i srodne gudačke instrumente. Postao je sve popularniji 1800-ih i počeli su da se formiraju mali bendovi, paralelno sa sličnim razvojem u Rusiji, Italiji i Ukrajini.

Glavne teme tamburaških pesama su zajedničke teme ljubavi i srećnog seoskog života. Tamburaška muzika se prvenstveno vezuje za severni, panonski deo zemlje. Ponekad se kaže da je prvi sekstet tamburaša formirao Pajo Kolarić iz Osijeka 1847. godine. Godine 1971. formiran je jedan od najpoznatijih i najdugovječnijih tamburaških sastava Slavonski bećari na čelu sa legendom tamburaške muzike Antunom Nikolićem Tucom.

Tradicionalni tamburaški sastavi su i dalje uobičajeni, ali se u poslednjih nekoliko decenija formiralo više profesionalnih grupa. Među njima su Zlatni dukati i Eks Panonija, prve takve grupe, Zdenac, Slavonske Lole, Berde bend i modernizovane Gazde pod uticajem rokenrola.

Stil tamburaške muzike koja se najčešće svirala u Sjedinjenim Državama tokom druge polovine 20. veka nije se značajno razlikovao od stila koji se svirao na prelazu iz 19. veka. Oslobođen uticaja pop muzike u Jugoslaviji i nadolazećim nezavisnim republikama, i bez velike količine imigranata koji donose nove metode i stilove, tamburaška muzika američkog stila, au manjoj meri, kanadska tamburaška muzika ostala je verna svojim korenima.

Gusle

Tradicionalni instrument gusla iz Dalmacije

Na ovom tradicionalnom gudačkom instrumentu svira se gusle. Ona je prvenstveno ukorenjena u epskoj poeziji sa naglaskom na važne istorijske ili patriotske događaje. Tradicionalni je instrument unutrašnjosti Dalmacije i Hercegovine, dela Bosne i Hercegovine sa pretežno hrvatskim stanovništvom.

Guslari su poznati po veličanju odmetnika kao što su hajduci ili uskoci davno minule turske vladavine. Andrija Kačić Miošić, poznati pisac 18. veka, komponovao je stihove u obliku tradicionalne narodne poezije (deseterac). Njegova knjiga Razgovor ugodni naroda slovinskog postala je hrvatska narodna Biblija koja je od tada inspirisala brojne guslare.

Diple

Diple je tradicionalni drveni duvački instrument u hrvatskoj muzici. Ponekad se zove "Mih", "mjeh", "mjesina" ili samo "diple", svira se od Istre, Like, preko dalmatinskih ostrva i Primorja do Hercegovine. „Mih” se pravi od štavljene kozje ili ovčije kože i sastoji se od „dulaca” ili „kanela” kroz koje se duva vazduh i „diple” na kojima se svira. Unutar „miha“ nalaze se dve trske sa jednom oštricom. Za razliku od gajdi, „Mih“ nema „trubanj“ ili „bordun“. Iako su veoma slični, „mihovi“ iz različitih krajeva Hrvatske ipak se razlikuju po tipu pojaca, po položaju rupa ili po nekim sitnim detaljima (npr. ornamentima).

Druge narodne tradicije

Izložena harmonika u Zagrebu.

Narodna muzika Zagorja, područja severno od Zagreba. Iako u ovom kraju postoji bogat fond narodnih pesama, tradicija se ne neguje i većinu dostupne zagorske narodne muzike izvode amaterske grupe. To se odražava i na kvalitet muzike, koja se uglavnom svodi na vesele vesele pesme.

Nekoliko sopila instrumenata.

Narodna muzika Međimurja, malog, ali posebnog kraja u najsevernijoj Hrvatskoj, sa svojim melanholičnim i umirujućim melodijama postala je najpopularniji oblik folka koji se koristi u modernim etno pop-rock pjesmama. Pored cimbala i violina, postoji i tradicija duvačkih orkestara koji su nekada imali važnu ulogu u kulturnom svakodnevnom životu. S jedne strane, bili su temelj svake regionalne proslave ili svadbe, ali s druge strane bili su poznati i po sviranju na sahranama ili pogrebnim gozbama.

U Istri i Kvarneru domaći instrumenti poput sopila, curla i diple daju prepoznatljiv regionalni zvuk. Delimično je dijatonske prirode po jedinstvenoj istarskoj lestvici.

Događaji

Slavonski grad Požega je domaćin poznatog festivala narodne muzike Zlatne žice Slavonije, koji je podstakao muzičare da komponuju nove pesme sa dalekosežnim uticajima.

Gradovi Vinkovci i Đakovo, takođe u Slavoniji, održavaju godišnje festivale folklora (Vinkovačke jeseni i Đakovački vezovi) na kojima se kao deo tradicije sluša i narodna muzika.

Slavonski Brod održava godišnji festival pod nazivom Brodfest na kojem se okupljaju veliki broj tamburaških sastava.

Dubrovačke letnje igre predstavljaju dramsku muziku i balet. Osnovano je 1950. godine.

Osorske muzičke večeri su osnovane 1976. godine i održavaju se u julu i avgustu. Igra klasične hrvatske majstore.

Muzičke večeri u Donatu održavaju se tokom leta u Zadru. Osnovan je 1961. godine i svira se stara muziku.

Popularna muzika

Pop

Zabavna muzika Hrvatske generalno podseća na kanconu u Italiji, ali uključuje elemente domaće tradicionalne muzike. Hrvatske diskografske kuće proizvode mnogo materijala svake godine, makar samo da bi popunile brojne muzičke festivale. Posebno treba istaći Splitski festival koji obično proizvodi najpopularnije letnje hitove.

Među iskusnim pop pevačima u Hrvatskoj su: Meri Cetinić, Mišo Kovač, Ivo Robić, Arsen Dedić, Vinko Coce, Zdenka Vučković, Darko Domjan, Tereza Kesovija, Gabi Novak, Ivica Šerfezi, Oliver Dragojević, Doris Dragović, Radojka Šverko, Maja Blagdan, i mnogi drugi. Takođe, grupe Magazin i Grupa 777 imaju dugu karijeru.

Hrvatska pop muzika se prilično često sluša u Sloveniji, Bosni i Hercegovini, Srbiji, Crnoj Gori i Severnoj Makedoniji zbog zajednice Jugoslavije koja je postojala do 1990-ih. Nasuprot tome, bosanski pevači poput Dina Merlina i srpskog Đorđa Balaševića imaju publiku u Hrvatskoj, ali i neki drugi. U skorije vreme turbo folk – mršteni su establišmentom neki muzički kritičari i društveni komentatori – popularno je među nekim slojevima hrvatske omladine. Ostaje opšta ogorčenost na turbo folk jer se ne emituje na državnom radiju i TV. Tamo gde se može preneti na privatnim prodajnim mestima, to obično izaziva snažnu negativnu reakciju onih koji to ne vole. Hrvatske pevačice koje koriste elemente turbo folka su Severina i Jelena Rozga.

Hrvatska je redovni takmičar na Pesmi Evrovizije. Još u Jugoslaviji, hrvatska pop grupa Riva pobedila je na takmičenju 1989. godine. Neki od ostalih Hrvata koji su nastupili na Evrosongu su Danijel Popović, Boris Novković i Klaudija Beni.

Rok

Najpopularniji rok bendovi aktivni tokom bivše Jugoslavije bili su Haustor, Psihomodo pop, Azra, Prljavo kazalište i Parni valjak.

Postoji nekoliko prilično popularnih i dugotrajnih mejnstrim rok grupa kao što su Crvena jabuka, Atomsko sklonište, Aerodrom, Tuti fruti bend, Daleka obala, Đavoli, Stijene, More, Osmi putnik, Metak itd. Nastali su 1970-ih i 1980-ih, i tokom većeg dela svoje karijere pribegli su blažem, mejnstrim pop-rok zvuku. Zanimljiva je i sarajevska škola pop roka koja je uticala na mnoge od ovih bendova, a u kojoj su bili i pevači poput Željka Bebeka koji su kasnije radili u Hrvatskoj.

Međutim, hrvatski novi val, koji je eksplodirao 1979/80. i trajao tokom 1980-ih, mnogi smatraju vrhunskom markom hrvatske rok muzike, kako po kvalitetu, tako i po komercijalnom uspehu. Najuticajniji i najpopularniji bendovi Novog vala bili su Azra, Haustor, Film, pa i rano Prljavo kazalište. Druge zapažene radnje bile su Animatori, Buldožer, Paraf, Patrola itd.

Krajem 1980-ih, područje Istre postalo je dom svojevrsnog Ča-vala, koji je često koristio čakavsko narječje i elemente tradicionalne muzike s područja Istre i Kvarnera.

Scena novog talasa je propala do kraja osamdesetih, da bi je zamenili pridošlice poput; Tuti fruti bend, Daleka obala, Majke i Laufer. Dok je Daleka obala nosio pop-rok zvuk pod uticajem Novog vala, hrvatskog popa, pa čak i dalmatinskog folka, Majke su bile bend pod uticajem bendova kao što su Led Zeppelin ili Black Sabbath, kao i njihove srpske kolege Partibrejkers. Laufer, predvođen Damirom Urbanom, bili su alternativni rok bend ranih devedesetih koji je uzimao trag iz grandž pokreta.

Let 3 i KUD Idijoti su takođe istaknute rok grupe, popularne kako po muzici, tako i po zanimljivim, često kontroverznim nastupima i vratolomijama.

Počevši od kasnih 1980-ih, folk-rok grupe niču i širom Hrvatske. Prvi se kaže da je Vještice, koji je spojio međimursku narodnu muziku sa rokom i postavio scenu umetnicima poput Legena, Lidije Bajuk i Dunje Knebl. U isto vreme na drugom kraju Hrvatske, u Istri, bend Gustafi počeo je da svira svoj čudni amalgamat roka i istarskog folka, ali im je trebalo više od decenije da dođu do publike širom zemlje.

Splitski metal bend Osmi putnik takođe je imao uspeha u Hrvatskoj i danas je popularan iu drugim bivšim jugoslovenskim republikama

Sisački surf rok bend The Bambi Molesters je proteklih godina stekao značajnu međunarodnu slavu i često se proglašava kao jedan od najboljih surf rok bendova na svetu danas.

Dens

Plesna muzika u Hrvatskoj bila je potomak lokalne pop muzike i više zapadnih uticaja. Razvio se tokom kasnih 1980-ih i ranih 1990-ih, preuzimajući trendove kao što su evro disko i evrodens. Takođe je pokrenuo talas umetnika elektronske muzike, uglavnom haus, tehno i trens.

Dino Dvornik jedan je od pionira elektronske muzike na hrvatskom jeziku.

Pevačica Vana se istakla kroz dens trio ET, a muzika Vesne Pisarović ima poprilično dens ritam.

Iako ET i dalje radi, nekoliko puta su menjali pevače i izgubili na popularnosti. Bend Kolonija je možda jedini koji je zajahao plesni talas 90-ih i danas je jedan od najpopularnijih izvođača u Hrvatskoj.

Rep

Prvi rep bend koji je stekao široko i trajno priznanje bio je The Beat Fleet (TBF) iz Splita, čiji su članovi crpili inspiraciju u teškim ekonomskim i društvenim uslovima ratom razorene Dalmacije, koja se ne razlikuje mnogo od američkih centara. Njihov čin je pratilo mnoštvo zagrebačkih umetnika i grupa, inspirisanih američkim gangsta repom. Posebno popularni su zagrebački reperi Bolesna braća, a donekle i duo Nered & Stoka.

Hrvatski rep je dobio mnogo od činjenice da je Edo Maajka, bosanski reper, potpisao ugovor za izdavačku kuću u Zagrebu. Nedavno je reper poznat kao Šorti stekao veliku popularnost sa pesmama sa jakim regionalnim aromom njegovih rodnih Vinkovaca. Na scenu je ušao i zagrebački bend Elemental.

Ostalo

Tendencija kombinovanja različitih elemenata dugo je prisutna i u klasičnijoj muzici: opera Ero s onoga svijeta, koju je Jakov Gotovac napisao 1930-ih, spojila je tradicionalnu muziku dinarskih naroda u naučnu formu i postigla veliki uspeh.

Klasična muzika

Klasični muzičari i kompozicije hrvatskih kompozitora uglavnom su slabo poznati širom sveta iako su dali ogroman i zanimljiv doprinos tokom mnogih vekova. Uticaji stila često su preuzimani od susednih uticaja (Italija, Austrija) ili doseljenika (u mediteranskoj Hrvatskoj iz Italije, a u Panoniji (severna Hrvatska) iz Nemačke i Češke).

Koncertna dvorana Blagoje Bersa Muzičke akademije u Zagrebu.

Hrvatski kompozitori po trenutnoj aktuelnosti u globalnim okvirima: (Možda će se redosled u budućnosti promeniti, s obzirom na to da 95% kompozicije postoji u jednom primerku – originalnom rukopisu, a ipak treba da se sačuva od zaborava, a zatim izvede i snimljen na CD-u, a zatim predstavljen međunarodnoj javnosti)

• Vatroslav Lisinski koji se smatra začetnikom hrvatske nacionalističke muzike komponovao je prvu hrvatsku nacionalnu operu Ljubav i zloba i nacionalnu operu Porin . Bio je kompozitor velikog potencijala, ali je živeo u pogrešno vreme na pogrešnom mestu i bio je žrtva politički zasnovanih intriga.
• Ivan Zajc komponovao je seriju opera na italijanskom, nemačkom i hrvatskom jeziku. Muzika nosi crte autentične italijanske melodije, budući da je odrastao u hrvatsko-italijanskom gradu Fjume (današnja Rijeka). Njegove instrumentalne kompozicije – a ima ih dosta – javnosti su nepoznate, a ipak treba da ih muzikolozi istraže i potom objave.
• Fran Lotka – balet Đavo u selu
• Josip Štolcer Slavenski Sonata za violinu i klavir; Slovenske igre za klavir;
• Julije Bajamonti

Savremeni kompozitori:

• Ivo Josipović
• Milko Kelemen
• Pavel Dešpalj
• Ivo Malec
• Stanko Horvat
• Marko Ruždjak
• Dubravko Detoni
• Igor Kuljerić
• Darko Hajsek

Hrvatsko društvo skladatelja (HDS) je glavna organizacija koja promoviše modernu klasičnu muziku u Hrvatskoj.

Vidi još

• Popularna muzika u Socijalističkoj Federativnoj Republici Jugoslaviji
• Muzika Jugoslavije
• Umetnost Hrvatske