Rangun
Rangun ili Jangon (bur. ရန်ကုန်) je najveći grad Mjanmara, i njegov nekadašnji glavni grad (do 2005).[3] Danas je glavni grad istoimenog regiona. Grad se nalazi na jugu zemlje, na istočnoj ivici delte reke Iravadi u blizini Andamanskog mora. Rangun ima 4.348.000 stanovnika (podaci iz 2010). Područje Ranguna pripada tropskoj klimatskoj zoni. Srednja godišnja temperatura iznosi 27,5 °C, dok je prosečna godišnja količina padavina 2617 milimetara.
| Rangun ရန်ကုန် | |
|---|---|
Rangun | |
 Zastava | |
| Administrativni podaci | |
| Država |  Mjanmar |
| Savezna država/region | Region Rangun |
| Stanovništvo | |
| Stanovništvo | |
| — 2014. | 5.160.512 |
| — gustina | 7.262 st./km2 |
| Aglomeracija (2014.) | 7.360.703 (Rangunska regija) |
| Geografske karakteristike | |
| Koordinate | 16° 48′ S; 96° 09′ I / 16.80° S; 96.15° I |
| Aps. visina | 15 m |
| Površina | 598,75[1][2] km2 |
  Rangun Rangun na karti Mjanmar | |
| Veb-sajt | |
| www.yangoncity.com.mm | |
.jpg)
.jpg)
.jpg)
Istorija uredi
Prvo naselje na ovom mestu osnovano je u 5. veku pre nove ere. Do 1755. grad se zvao Dagon i pripadao je kraljevini naroda Mon. Tada ga je zauzeo kralj Alaungpaj, dao mu novo ime Jangon i pretvorio ga u glavni grad novoosnovanog Burmanskog carstva. Grad je u drugoj polovini 19. veka pao pod britansku vlast i potom se razvio u moderni grad. Rangun je ime koje je dobio u ovoj, kolonijalnoj, eri. Zemljotres i cunami su uništili grad 1930. Rangun je postao glavni grad nezavisne Burme 1948.
Ime Rangun je promenjeno u Jangon 1989. Godine 2005. Vlada Mjanmara je objavila da se sva ministarstva i institucije Vlade premeštaju u novu prestonicu, Nepjido.
I pored toga, Rangun je i dalje daleko najznačajniji ekonomski i trgovački centar zemlje.
Geografija uredi
Ovaj odeljak bi trebalo proširiti. Možete pomoći dodavanjem sadržaja. |
Klima uredi
| Klima Ranguna (Kaba–Aj) 1981–2010, ekstremi 1881–1990 | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Pokazatelj \ Mesec | Jan. | Feb. | Mar. | Apr. | Maj | Jun | Jul | Avg. | Sep. | Okt. | Nov. | Dec. | God. |
| Apsolutni maksimum, °C (°F) | 38,9 (102) |
38,9 (102) |
40,0 (104) |
41,1 (106) |
42,0 (107,6) |
37,8 (100) |
37,8 (100) |
34,4 (93,9) |
38,9 (102) |
37,8 (100) |
38,9 (102) |
35,6 (96,1) |
42,0 (107,6) |
| Maksimum, °C (°F) | 33,2 (91,8) |
35,2 (95,4) |
36,7 (98,1) |
37,5 (99,5) |
34,2 (93,6) |
30,8 (87,4) |
30,3 (86,5) |
30,0 (86) |
30,9 (87,6) |
32,2 (90) |
33,1 (91,6) |
32,5 (90,5) |
33,1 (91,6) |
| Prosek, °C (°F) | 24,8 (76,6) |
26,5 (79,7) |
28,6 (83,5) |
31,0 (87,8) |
29,2 (84,6) |
27,4 (81,3) |
26,8 (80,2) |
26,9 (80,4) |
27,5 (81,5) |
27,6 (81,7) |
27,3 (81,1) |
25,0 (77) |
27,4 (81,3) |
| Minimum, °C (°F) | 16,7 (62,1) |
18,4 (65,1) |
21,0 (69,8) |
23,8 (74,8) |
24,3 (75,7) |
23,6 (74,5) |
23,2 (73,8) |
23,2 (73,8) |
23,2 (73,8) |
23,1 (73,6) |
21,3 (70,3) |
17,8 (64) |
21,6 (70,9) |
| Apsolutni minimum, °C (°F) | 12,2 (54) |
13,3 (55,9) |
16,1 (61) |
20,0 (68) |
20,0 (68) |
20,0 (68) |
21,1 (70) |
20,0 (68) |
20,0 (68) |
20,0 (68) |
15,0 (59) |
9,2 (48,6) |
9,2 (48,6) |
| Količina kiše, mm (in) | 0,4 (0,016) |
3,1 (0,122) |
12,4 (0,488) |
37,8 (1,488) |
328,1 (12,917) |
565,6 (22,268) |
605,8 (23,85) |
570,7 (22,469) |
393,7 (15,5) |
200,3 (7,886) |
58,6 (2,307) |
6,8 (0,268) |
2.783,3 (109,579) |
| Dani sa kišom | 0,2 | 0,2 | 0,4 | 1,6 | 12,6 | 25,3 | 26,2 | 26,1 | 19,5 | 12,2 | 4,8 | 0,2 | 129,3 |
| Relativna vlažnost, % | 62 | 66 | 69 | 66 | 73 | 85 | 86 | 87 | 85 | 78 | 71 | 65 | 74 |
| Sunčani sati — mesečni prosek | 300 | 272 | 290 | 292 | 181 | 80 | 77 | 92 | 97 | 203 | 280 | 288 | 2.452 |
| Izvor #1: Norwegian Meteorological Institute (average high and average low, and precipitation 1981–2010),[4] World Meteorological Organization (rainy days 1961–1990),[5] Deutscher Wetterdienst (extremes)[6] | |||||||||||||
| Izvor #2: Danish Meteorological Institute (sun and relative humidity 1931–1960),[7] Myanmar Times (May record high and December record low)[8] Tokyo Climate Center (mean temperatures 1981–2010)[9] | |||||||||||||
Stanovništvo uredi
Ovaj odeljak bi trebalo proširiti. Možete pomoći dodavanjem sadržaja. |
| 2014. |
|---|
| 5.160.512 |
Međunarodni odnosi uredi
Rangun je član Azijske mreže velikih gradova 21.
Gradovi pobratimi uredi
Rangun je pobratimljen sa:
Reference uredi
- ^ „Third Regional EST Forum: Presentation of Myanmar” (PDF). Singapore: Ministry of Transport, Myanmar. 17—19. 3. 2008. Arhivirano iz originala (PDF) 26. 02. 2009. g. Pristupljeno 06. 09. 2021.
- ^ Zin Nwe Myint (2006). Frauke Krass; Hartmut Gaese; Mi Mi Kyi, ur. Megacity yangon: transformation processes and modern developments. Berlin: Lit Verlag. str. 264. ISBN 978-3-8258-0042-0.
- ^ „Burma's new capital stages parade”. BBC News. 27. 3. 2006. Pristupljeno 3. 8. 2006.
- ^ „Myanmar Climate Report” (PDF). Norwegian Meteorological Institute. str. 26—36. Arhivirano iz originala (PDF) 8. 10. 2018. g. Pristupljeno 8. 10. 2018.
- ^ „World Weather Information Service – Yangon”. World Meteorological Organization. Arhivirano iz originala 19. 12. 2016. g. Pristupljeno 8. 5. 2012.
- ^ „Klimatafel von Yangon (Rangun) / Myanmar (Birma)” (PDF). Baseline climate means (1961–1990) from stations all over the world (na jeziku: nemački). Deutscher Wetterdienst. Pristupljeno 26. 4. 2018.
- ^ Cappelen, John; Jensen, Jens. „Myanmar – Rangoon” (PDF). Climate Data for Selected Stations (1931–1960) (na jeziku: danski). Danish Meteorological Institute. str. 189. Arhivirano iz originala (PDF) 27. 4. 2013. g. Pristupljeno 23. 2. 2013.
- ^ Cho, Myo. „High of 40C, low of 13C in Yangon for 2003”. Government of Myanmar. Arhivirano iz originala 27. 9. 2007. g. Pristupljeno 23. 10. 2016.
- ^ „Normals Data: YANGON – MYANMAR Latitude: 16.77°N Longitude: 96.17°E Height: 14 (m)”. Japan Meteorological Agency. Arhivirano iz originala 13. 1. 2019. g. Pristupljeno 13. 1. 2019.
- ^ „List of Sister Cities”. english.busan.go.kr. Busan Metropolitan City. Pristupljeno 2021-05-07.
- ^ „友好城市”. haikou.gov.cn (na jeziku: kineski). Haikou. Arhivirano iz originala 22. 09. 2021. g. Pristupljeno 2021-05-07.
- ^ „Danh sách địa phương nước ngoài kết nghĩa với TpHCM”. mofahcm.gov.vn (na jeziku: vijetnamski). Ho Chi Minh City. Pristupljeno 2021-05-07.
- ^ „KMC International Relationship With Sister Cities”. kathmandu.gov.np. Kathmandu Metropolitan City. Arhivirano iz originala 7. 5. 2021. g. Pristupljeno 2021-05-07.
- ^ „Sister Cities”. kunming.cn. Kunming. Arhivirano iz originala 28. 03. 2022. g. Pristupljeno 2021-05-07.
- ^ „南宁市国际友城名单及分布图”. nanning.gov.cn (na jeziku: kineski). Nanning. Arhivirano iz originala 11. 7. 2020. g. Pristupljeno 2021-01-07.
- ^ „Quezon City and Yangon Region Ink Sister City Agreement”. dfa.gov.ph. Department of Foreign Affairs. 2017-02-06. Arhivirano iz originala 27. 07. 2022. g. Pristupljeno 2021-05-07.
- ^ Nwe Nwe Aye; Wai Phyo Myint (30. 5. 2005). „Yunnan keen to boost economic, trade ties”. The Myanmar Times.
Literatura uredi
- Jedidiah Morse; Richard C. Morse (1823), „Rangoon”, A New Universal Gazetteer (4th izd.), New Haven: S. Converse
- „Rangoon”. Wright's Australian and American Commercial Directory and Gazetteer. New York. 1881.
- George Smith (1882), „Rangoon”, Geography of British India, Political & Physical, London: J. Murray, OCLC 5876009
- Edward Balfour (1885), „Rangoon”, The Cyclopaedia of India and of Eastern and Southern Asia (3rd izd.), London: B. Quaritch
- „Rangoon”. Imperial Guide to India, Including Kashmir, Burma and Ceylon. London: John Murray. 1904.
- Richard Barrett Talbot Kelly (1905), „Rangoon”, Burma, painted and described, London: Adam and Charles Black, OCLC 5057234
- „Rangoon City”, Imperial Gazetteer of India, Oxford: Clarendon Press, 1908
- „Rangoon”, Encyclopædia Britannica (11th izd.), New York, 1910, OCLC 14782424 — preko Internet Archive
- „Rangoon”, A Handbook for Travellers in India, Burma, and Ceylon (8th izd.), London: John Murray, 1911
- C. Morgan Webb (1923). „Development of Rangoon”. Town Planning Review. UK. 10. JSTOR 40101637.
- B. R. Pearn (1939), A History of Rangoon, Rangoon: American Baptist Mission Press
- O. H. K. Spate; L. W. Trueblood (1942). „Rangoon: A Study in Urban Geography”. Geographical Review. American Geographical Society. 32. JSTOR 210359.
- Noel F. Singer (1995), Old Rangoon: City of the Shwedagon, Scotland: Paul Stachan - Kiscadale, ISBN 1870838475
- Schellinger and Salkin, ur. (1996). „Yangon”. International Dictionary of Historic Places: Asia and Oceania. UK: Routledge. ISBN 9781884964046.
- Than Than Nwe (1998). „Yangon: The Emergence of a New Spatial Order in Myanmar's Capital City”. Sojourn: Journal of Social Issues in Southeast Asia. 13. JSTOR 41056978.
- Mira Kamdar (1999). „Rangoon: A Remembrance of Things Past”. World Policy Journal. 16. JSTOR 40209649.
- Published in the 21st century
- Helen James (2004). „Rangoon”. Ur.: Ooi Keat Gin. Southeast Asia: A Historical Encyclopedia. ABC-CLIO. ISBN 1576077705.
- Donald M. Seekins (2005). „The State and the City: 1988 and the Transformation of Rangoon”. Pacific Affairs. 78.
- Frauke Kraas; Hartmut Gaese; Mi Mi Kyi, ur. (2006). Megacity Yangon. Berlin: Lit Verlag. ISBN 3825800423.
Spoljašnje veze uredi
- Zvanični veb-sajt
Rangun turistički vodič sa Vikiputovanja- Satellite picture by Google Maps
- BBC article about British colonial architecture in Yangon
