Unija južnoameričkih nacija
Unasur Unija nacija Južne Amerike (šp. Unión de Naciones Suramericanas, port. União de Nações Sul-Americanas, hol. Unie van Zuid-Amerikaanse Naties, skraćeno Unasur ili Unasul) nadnacionalna je i međuvladina unija koja objedinjuje dve postojeće organizacije slobodne trgovine — Merkosur i Andsku zajednicu — kao deo tekućeg procesa integracije Južne Amerike. Organizacija je nastala po uzoru na Evropsku uniju.
| Južnoamerička unija | |
|---|---|
| šp. Unión de Naciones Suramericanas port. União de Nações Sul-Americanas hol. Unie van Zuid-Amerikaanse Naties | |
 Zastava Južnoameričke unije | |
 Logo Južnoameričke unije | |
.svg) Južnoamerički unija Države članice Suspendovane države članice Bivše države članice | |
| Skraćenica | UNASUR • UNASUL • UZAN • USAN |
| Datum osnivanja | 8. decembra 2004. (Deklaracija iz Kuska) 23. maja 2008. (Osnivački sporazum) 11. marta 2011. (Sporazum na snazi) |
| Tip | kontinentalna unija |
| Sedište | Kočabamba Bolivija(parlament) |
| Članovi | Bolivija, Gvajana, Surinam, Venecuela Posmatrači:  Meksiko, Panama |
| Službeni jezici | portugalski, španski, engleski i holandski |
| Predsednik | Evo Morales Bolivija[1] |
| Veb-sajt | www |
Sporazum o osnivanju Južnoameričke unije je potpisan 23. maja 2008. na Trećem samitu šefova država u Braziliji.[2] Prema ovom sporazumu, sedište Unije će biti u Kitu. Južnoamerički parlament će se nalaziti u Kočabambi, dok će se njena banka Banka Juga (hol. Bank van het Zuiden, port. Banco do Sul), nalaziti u Karakasu.[3]
U aprilu 2018. godine šest zemalja - Argentina, Brazil, Čile, Kolumbija, Paragvaj i Peru[4][5] - prekinulo je članstvo, a u avgustu iste godine Kolumbija je najavila istupanje iz ove organizacije.[6] U martu 2019. godine, predsednik Brazila Žair Bolsonaro najavio je nameru svoje zemlje da se povuče iz organizacije.[7] Ekvador je 13. marta 2019. objavio da će se povući iz organizacije. Predsednik zemlje Lenjin Moreno takođe je zatražio od bloka da vrati zgradu sedišta organizacije sa sedištem u Kitu.[8]
U januaru 2019, usred sve veće zabrinutosti zbog venecuelanskog Nikolasa Madura, nova grupa, PROSUR, napredovala je kako bi se suprotstavila uticaju onoga što zemlje u regionu nazivaju diktaturom u Venecueli.[9] Čileanski samit za organizaciju PROSUR održan je 22. marta 2019. godine i isključio je Venecuelu. Argentina, Brazil, Bolivija, Kolumbija, Čile, Ekvador, Urugvaj, Paragvaj, Peru, Gvajana i Surinam pozvani su da se pridruže novom regionalnom bloku.[10] Urugvaj je 10. marta 2020. zvanično najavio povlačenje iz organizacije.[11]
Članice uredi
Posmatrači uredi
Struktura uredi
.jpg)
Predsednici svake zemlje članice imali su godišnje sastanke, što je bio najviši politički mandat. Prvi sastanak održan je u Braziliji 29. i 30. septembra 2005. Drugi sastanak je održan u Kočabambi, Bolivija, 8. i 9. decembra 2006. Treći sastanak je održan u Braziliji - ovaj sastanak je trebalo da se održi u Kartageni (Kolumbija), ali je odgođen zbog napetosti između Ekvadora, Kolumbije i Venecuele. Na ovom sastanku je formalizovan UNASUR i potpisan je Konstitutivni ugovor organizacije.[12]
Ministri inostranih poslova svake zemlje sastajali su se jednom svakih šest meseci. Oni su davali konkretne predloge za akcije i izvršne odluke. Odbor stalnog predstavnika predsednika Merkosura i direktora odeljenja Merkosur, generalni sekretar Andske zajednice, generalni sekretar ALADI-ja i stalni sekretari bilo koje institucije za regionalnu saradnju i integraciju, Organizacija Ugovora o saradnji Amazona, između ostalih, takođe su prisustvovali ovim sastancima.[13]
Dana 9. decembra 2005. osnovana je Komisija za strateško razmatranje procesa integracije Južne Amerike. Ona se sastojala od 12 članova, čija je funkcija bila izrada predloga koji će pomoći u procesu integracije južnoameričkih nacija. Ovi predlozi su trebalo da bidu izneti na 2. sastanku UNASUR-a (2006).[14]
Južnoamerički parlament se nalazio u Kočabambi u Boliviji, dok je sedište Banke Juga bilo locirano u Karakasu u Venecueli.[15]
Vidi još uredi
Reference uredi
- ^ Guardia (24. 11. 2016). „El secretario general de la Unasur lanza la campaña "Soy del Sur"”.
- ^ South America nations found union BBC, accessed on May 23 2008.
- ^ South American Presidents Agree to Form Unasur Bloc, Pristupljeno 27. 4. 2013.
- ^ „Six South American nations suspend membership of anti-U.S. bloc”. Reuters. 20. 4. 2018. Pristupljeno 4. 10. 2018.
- ^ „Colombia y cinco países más dejarán de participar en Unasur” [Colombia and five more countries will stop participating in Unasur]. El Tiempo (na jeziku: španski). 21. 4. 2018. Pristupljeno 21. 4. 2018.
- ^ „Colombia y cinco países más dejarán de participar en Unasur” [Colombia will cease its membership in the Unasur]. CNN en Español (na jeziku: španski). 8. 8. 2018. Pristupljeno 8. 8. 2018.
- ^ „Governo Bolsonaro enterra Unasul criada por Lula e adere a novo organismo regional” [Bolsonaro's Government buries Unasul created by Lula and joins the new regional organization]. O Globo (na jeziku: portugalski). 7. 3. 2019. Pristupljeno 8. 3. 2019.
- ^ España, Sara (14. 3. 2019). „Ecuador se retira de Unasur y abre la puerta a nuevas iniciativas de integración” [Ecuador withdraws from Unasur and opens the door to new integration initiatives]. El País (na jeziku: španski). Pristupljeno 14. 3. 2019.
- ^ „South America creating regional bloc to counter Venezuela: Colombia”. Reuters. 14. 1. 2019. Pristupljeno 18. 2. 2019.
- ^ „Chile confirma cumbre de presidentes para crear foro sudamericano sin Venezuela”. El Comercia (na jeziku: španski). 19. 2. 2019. Pristupljeno 19. 2. 2019.
- ^ „Gobierno anunció retiro de Uruguay de la Unasur” [Govt announced Uruguay's withdrawal from Unasur]. El País (na jeziku: španski). 10. 3. 2020. Pristupljeno 24. 3. 2020.
- ^ Entrada em vigor do Tratado Constitutivo da UNASUL Arhivirano 1 februar 2012 na sajtu Wayback Machine. Ministério das Relações Exteriores do Brasil. Accessed on 14 February 2014.
- ^ „Reunião Extraordinária do Conselho de Ministras e Ministros das Relações Exteriores da UNASUL”. Ministério das Relações Exteriores do Brasil. 12. 3. 2014. Arhivirano iz originala 09. 12. 2014. g. Pristupljeno 5. 12. 2014.
- ^ „Brasil e Chile reafirmam aposta na integração sul-americana”. UOL. 30. 5. 2006. Pristupljeno 5. 12. 2014.
- ^ Goodman, Joshua (23. 5. 2008). „South American Presidents Agree to Form Unasur Bloc (Update3)”. Bloomberg. Pristupljeno 25. 2. 2011.
Literatura uredi
- Rivera, Salvador. 'Latin American Unification: A History of Political and Economic Integration Efforts. North Carolina: McFarland Press, 2014.
- Rivera, Salvador. "Jacob K. Javits and Latin American Economic Integration". Cuaderno de Negocios Internacionales e Integración 13. No. 64/65. July–December 2007.
- José Antonio Sanahuja. "Post-liberal regionalism in South America: the case of Unasur", European University Institute, Robert Schuman Centre for Advanced Studies (EUI-RSCAS) 2012/05. Pdf version downloadable in „Working papers” (PDF). cadmus.eui.eu.
- José Briceño. "From the South American Free Trade Area to the Union of South American Nations: The Transformations of a Rising Regional Process". Latin American Policy, Volume 1, Issue 2, pages 208–229, December 2010
- Anne Marie Hoffmann: "South America's Neoliberal Turnaround: The End for Regional Social Policy", GIGA Focus Afrika No. 06/2016
- Gilderhus, Mark T. (1986). Pan-American Visions: Woodrow Wilson in the Western Hemisphere, 1913–1921
. Tucson, Ariz.: University of Arizona Press. ISBN 0-8165-0936-0. - Roosevelt, Franklin D., "Executive Order 8840 Establishing the Office of Coordinator of Inter-American Affairs", July 30, 1941. Online by Gerhard Peters and John T. Woolley, The American Presidency Project, University of California, Santa Barbara
- Aguilar, Alonzo. "Pan-Americanism from Monroe to the Present," Monthly Review Press, New York." (1968).
- Aken, Mark J. van. Pan-Hispanism: Its Origin and Development to 1866. Berkeley and Los Angeles: University of California Press 1959.
- Bryne, A. (2019). „The Potential of Flight: U.S. Aviation and Pan-Americanism During the Early Twentieth Century.”. The Journal of the Gilded Age and Progressive Era. doi:10.1017/S1537781419000422.
- Harrison, Lawrence E. (1998). The Pan-American Dream . Westview P. ISBN 0-8133-3470-5.
- Whitaker, Arthur P. (1954). The Western Hemisphere Idea: Its Rise and Decline. Ithaca. A study of Pan-Americanism as an idea and of how time has destroyed much of the buttressing hemispheric relations.
- Miranda, Francisco de. "Proyectos constitucionales de Miranda" in Rudolfo Cortés, Santos (ed.) (1960). Antología documental de Venezuela, 1492-1900: Materiales para la enseñanza de la historia de Venezuela. Caracas, 163. OCLC 569544
- Bushnell, David (1970). The Santander Regime in Gran Colombia. Westport: Greenwood Press, 325-335. ISBN 0-8371-2981-8
- Bolívar to Antonio José de Sucre (1826) in Bolívar, Simon, Vicente Lecuna and Harold A. Bierck (1951). Selected Writings of Bolívar. New York: Colonial Press, 590-592, 633-634. OCLC 8633466
- Kornegay, Francis A.; Bohler-Muller, Narnia (2013). Laying the BRICS of a New Global Order: From Yekaterinburg 2009 to eThekwini 2013. Africa Institute of South Africa. str. 324. ISBN 978-0798304030.
- Scoffield, Heather (23. 5. 2013). „Harper says it's 'too early' to decide whether to join Pacific Alliance”. The Canadian Press. Bell Media. Pristupljeno 8. 10. 2013.
- Deutschmann, Emanuel; Minkus, Lara (2018). „Swinging Leftward: Public Opinion on Economic and Political Integration in Latin America, 1997–2010”. Latin American Research Review (na jeziku: engleski). 53 (1): 38. ISSN 1542-4278. doi:10.25222/larr.250
.
Spoljašnje veze uredi
- „Bolivia Formalizes Request for Full Mercosur Membership”. Arhivirano iz originala 29. 01. 2013. g. Pristupljeno 19. 09. 2021.
- „Bolivia will hold double membership of Mercosur and the Andean Community”. MercoPress. 24. 6. 2013. Pristupljeno 25. 8. 2014.
- Clark, Campbell (20. 5. 2013). „Canada called 'a natural fit' for Pacific Alliance”. The Globe and Mail. Pristupljeno 8. 10. 2013.