Đorđe Mitrović
Đorđe Mitrović (1870–1940) bio je dragačevski kamenorezac iz Tijanja. Pripada grupi manje poznatih, ali cenjenih klesara. Jedini je kome je u spomenik uklesano da je bio „kamenopisac”.[1]
| Đorđe Mitrović | |
|---|---|
| Lični podaci | |
| Puno ime | Đorđe V. Mitrović |
| Datum rođenja | 1870. |
| Mesto rođenja | Tijanje, Kneževina Srbija |
| Datum smrti | 1940. (69/70 god.) |
| Mesto smrti | Tijanje, Kraljevina Jugoslavija |
| Umetnički rad | |
| Polje | Klesarstvo |
| Pravac | Kamenorezaštvo zapadne Srbije |
Život uredi
O životu ovog majstora malo se zna, osim da je bio „knjigoljubac”, što potvrđuju dugi epitafi koje je urezivao na nadgrobnike i krajputaše.[1]
Delo uredi
Pripada grupi majstora koji su se ugledali na delo samoukog Živka Jaćimovića, rodonačelnika puhovskog klesarskog kruga. Spomenike je izrađivao od peščara iz lokalnog majdana kamena.[2]
Odlikuje ga dobar zanatski rad, ali bez posebnog nadahnuća. Na spomenike je urezivao krstove i Raspeća sa anatomski precizno prikazanim Hristom.[1] Uklesani ornamenti, alati i predmeti svedoče o zanimanjima i socijalnom statusu pokojnika.
Potpisivao se crnom bojom (Dostanića groblje u Turici, Zeoke).[3]
Epitafi uredi
Karakteristični su natpisi na krajputašima palim ratnicima:
Krajputaš Savku Milovankoviću (†1876) (Tijanje)
- Ovaj spomenik
- pokazuje ime krabrog voinika
- I-ve čete Dragačevskog bataljona
- SAVKA MILOVANKOVIĆA
- iz Tijanja
- koi pogibe na Suvom rtu
- 17. jula 1876 god.
- boreći se s Turcima
- za veru i otačastvo srpsko:
- Spomenik podiže sinovac njegov
- Mića Milovanković iz Tijanja
- Pisa Đorđe V. Mitrović[4][5]
Krajputaš Milutinu Gavriloviću (†1913) (Tijanje)
- Ovaj spomenik
- pokazuje našeg brata
- MILUTINA GAVRILOVIĆA
- iz Tijanja
- bivšeg hrabrog vojnika
- 4 čete 1 bataljona 10 pešadijskog puka
- stalnog kadra
- koji ratova protiv Turaka 1912.god.
- Poginu za dobro otadžbine
- u borbi protiv Arnauta
- u selu Vasjatu u Arbaniji
- 13 septembra 1913 g.
- u 21 godini svoje mladosti.
- Bog da ga prosti.
- Spomen mu podigoše:
- brat Miljko; žena Dragojla;
- sin Dragiša i kćer Desanka
- u 1921 g.
- Pisa Đorđe V. Mitrović
- 16–9–[1]921 g.[4][5]
Izvori uredi
- ^ a b v Marinković, Radovan M.; Marinković, Zoran (2010). Pisci iz Dragačeva : [leksikon]. Guča: Biblioteka Opštine Lučani. ISBN 978-86-88197-01-4.
- ^ Nikolić, Radojko (1998). Kamenoresci narodnog obraza: kamenorezaštvo i kamenoresci zapadne Srbije. Čačak: „Litopapir”.
- ^ Dudić, Nikola (1995). Stara groblja i nadgrobni belezi u Srbiji. Beograd: Republički zavod za zaštitu spomenika kulture; Prosveta. ISBN 978-86-80879-07-9.
- ^ a b Stojić, Nikola Nika (2011). Dragačevski epitafi : zapisi sa nadgrobnika i krajputaša (2. dopunjeno izd.). Čačak: Međuopštinski istorijski arhiv. ISBN 978-86-80609-45-4.
- ^ a b Popović, Radenko (1992). Zeoke, Puhovo, Tijanje : [sela Dragačeva]. Beograd: Odbor za proučavanje sela SANU.
Literatura uredi
- Marinković, Radovan M (1985). Dragačevski zanati i zanimanja. Čačak: Litopapir.
- Popović, Radenko (1992). Zeoke, Puhovo, Tijanje : [sela Dragačeva]. Beograd: Odbor za proučavanje sela SANU.
- Dudić, Nikola (1995). Stara groblja i nadgrobni belezi u Srbiji. Beograd: Republički zavod za zaštitu spomenika kulture; Prosveta. ISBN 978-86-80879-07-9.
- Nikolić, Radojko (1998). Kamenoresci narodnog obraza: kamenorezaštvo i kamenoresci zapadne Srbije. Čačak: „Litopapir”.
- Stojić, Nikola (2011). Dragačevski epitafi : zapisi sa nadgrobnika i krajputaša (2, dopunjeno izd.). Čačak: Međuopštinski istorijski arhiv. ISBN 978-86-80609-45-4.
- Nikolić, Radojko (2018). Kamena knjiga predaka : o natpisima sa nadgrobnih spomenika zapadne Srbije (2, dopunjeno izd.). Čačak: Narodni muzej. ISBN 978-86-84067-63-2.