Jadunum

Jadunum je staro ime Jagodine, kako se ona u vizantijskim izvorima nazivala sve do sredine 16. veka.

Grčkom istoričaru Herodotu iz V veka pre nove ere bila je poznata reka Brongos, današnja Velika Morava, te je ovo prvo ime u starim zapisima sa ovog tla. Rimljani će u I veku okupirati Pomoravlje i ime reke Brongos preinačiti u Margus, ostavivši uzgred i druge bogate tragove svog boravljenja. Selo Dražmirovac, na desnoj obali Velike Morave, ucrtano je na rimskim kartama iz IV veka pod imenom Mutacio ad Oktavum, kao putnička stanica između Singidunuma (Beograda) i Naissusa (Niša), pa je ovo prvo naselje na području opštine sa imenom.

U ugarskim zapisima, sa nekoliko šturih podataka, ostalo je pomenuto da se ugarska vojska borila za premoć nad Pomoravljem sa Vizantijom 1150. godine kod Lugomira. Po svemu sudeći, boj se vodio u močvarnom ritu na izlasku iz Lugomirske klisure na koji će se žaliti i mnogi docniji putnici, navodeći ga kao najgoru deonicu Carigradskog druma.

Kod Jovana Kinama isto se pominje da je vizantijska vojska 1150. godine krenula od Niša prešla preko Longomira (Lugomira) da bi se sukobila sa ugarskom vojskom.

Jovan Kinam u svom delu navodi: „A iduće godine, već pred kraj leta, kada putevi za Srbiju postaju najpogodniji za vojsku koja napada, jer tada drveće već počinje da gubi lišće, sakupi vojsku kod Niša. Saznavši tu da se iz Peonije (Ugarska) šalju snage Dalmatima (Srbima) u pomoć, postara se da vojska pređe preko zemlje nazvane Longomir (Lugomir), da bi se Peonci (Ugri), koji su napredovali s desne strane, sukobili s romejskom vojskom”.

Literatura

• Ferjančić, Božidar (2007) [1971]. Vizantijski izvori za istoriju naroda Jugoslavije IV. Beograd. ISBN 978-86-83883-10-3.