Abd el Malik ibn Marvan
`Abd el Malik ibn Marvan ((jezik: arapski) ‘Abd al Malik ibn Marvān; 646–705) bio je 5. po redu omejadski kalif.
| Abd el Malik ibn Marvan | |
|---|---|
 Izgled Abd el Malika na novčiću. | |
| Lični podaci | |
| Puno ime | Abd el Malik ibn Marvan |
| Datum rođenja | 12. april 685. |
| Mesto rođenja | Medina, Omejadski kalifat |
| Datum smrti | 8. oktobar 705. (20 god.) |
| Mesto smrti | Damask, |
| Porodica | |
| Potomstvo | El Valid I Hisham Abdulah Sulejman Maslama Jazid II Fatima Saʿid |
| Roditelji | Marvan I Aiša bint Mvaujia ibn El Mugira |
| Dinastija | Omejadski kalifat |
| Prethodnik | Marvan I |
| Naslednik | El Valid I |
Abd el Malik, koji se opisuje kao izuzetno obrazovan i prosvećen vladar, je na mesto kalifa je došao nakon abdikacije svog oca Marvana I. Prve godine vladavine mu je obeležila Druga Fitna, odnosno nastojanje da ujedini islamsko carstvo razdirano verskim i političkim sukobima.
Uprkos tome, Kalifat je bio dovoljno snažan da godine 686. pokrene veliki pohod na Sjevernu Afriku tokom koga su poraženi Vizantijci i Berberi i povraćena muslimanska Ifrikija. Pohodi u Africi su se nastavili za celog vremena Abd el Malikove vladavine, pri čemu je 695. zauzeta Kartagina, a do 705. cela severna obala Afrike (sa izuzetkom Seute) stavljena pod arapsko-muslimansku vlast.
Godine 692. je ugušio ustanak u Hedžasu, koji je predvodiovodio Abd ibn el Zubajr, pri čemu su njegove trupe, koje je vodio El Hadžadž ibn Jusuf, opsele i zauzele Meku. Nešto kasnije je ugušen ustanak u današnjem Iraku, a El Hadžadžove trupe su odatle krenule na današnji Turkestan koji je velikim delom stavljen pod arapsko-muslimansku kontrolu.
Abd el Malik je poslednje godine života proveo u relativnom miru pa je mogao da se posvetiti unutrašnjim reformama. Od njih je najvažnija bilo uvođenje arapskog kao službenog jezika u celom Kalifatu. Osim toga je uveo novu poštansku službu, pa je, u nastojanju da popravi oštećenja Kabe u borbama, uveo običaj da se prekriva svilom. Najpoznatiji je, međutim, po tome što je da se u Jerusalimu sagradi Kupolu na steni.
Nasledio ga je sin El Valid I, a još tri njegova su kasnije takođe postali kalifi.
Ibn Haldun je u 14. veku je opisao Abd el Malika kao jednog od najvećih i najuspešnijih muslimanskih vladara.
Reference
urediLiteratura
uredi- Bacharach, Jere L. (1996). Necipogulu, Gulru, ur. Muqarnas - An Annual on the Visual Culture of the Islamic World (Illustrated izd.). BRILL. ISBN 978-90-04-10633-8.
- le Strange, Guy (1890), Palestine Under the Moslems: A Description of Syria and the Holy Land from A.D. 650 to 1500, Committee of the Palestine Exploration Fund, London
- Muhammad ibn Jarir al-Tabari v. 21 "The Victory of the Marwanids," transl. Michael Fishbein, SUNY, Albany, 1990; v.22 "The Marwanid Restoration," transl. Everett K. Rowson, SUNY, Albany, 1989; v. 23 "The Zenith of the Marwanid House," transl. Martin Hinds, SUNY, Albany, 1990.
- John Bagot Glubb The Empire of the Arabs, Hodder and Stoughton, London, 1963
Spoljašnje veze
uredi
Reynolds, Francis J., ur. (1921). „Abdal-Malek”. Collier's New Encyclopedia. New York: P.F. Collier & Son Company.
