Antim Jerusalimski
Patrijarh Antim ( grč. Πατριαρχης Ανθιμος ; 1717/1718 — 10. novembar 1808 , Carigrad ) — episkop Jerusalimske pravoslavne crkve, patrijarh jerusalimski i cele Palestine[1].
| Antim Jerusalimski | |
|---|---|
| Lični podaci | |
| Datum rođenja | 1717/1718 patrijarh jerusalimski i cele Palestine |
| Mesto rođenja | Mesopotamija, |
| Datum smrti | 10. novembar 1808, |
| Mesto smrti | Carigrad, |
| patrijarh jerusalimski i cele Palestine | |
| Godine | -1808. |
| Prethodnik | Prokopije |
| Naslednik | Polikarp |
Biografija uredi
Rođen 1717. (prema drugim izvorima - 1718.) u arapskoj porodici u Mesopotamiji. U ranom detinjstvu doveden je u Jerusalim, gde je odrastao u grčkom bratstvu Svetog groba. Odlično obrazovanje stekao je u Jerusalimskoj bogoslovskoj školi pod rukovodstvom mitropolita Patmoskog Jakova i mitropolita Ptolemejskog Sofronija. Tečno je govorio grčki, arapski, turski i persijski.
Bio je sekretar bratstva Svetog groba, od 1765. godine rukovodio je Jerusalimskom školom i služio kao prvi propovednik jerusalimskog prestola.
Godine 1774. uzdignut je u čin mitropolita skitopoljskog.
Od 1787. - mitropolit Kesarije u Palestini.
On je 4. novembra 1788. godine stao na čelo Jerusalimske crkve, nakon što se ostareli patrijarh jerusalimski Prokopije odrekao prestola u korist mitropolita Antima.
Dok je bio na na mestu Jerusalimskog patrijarha, živeo je uglavnom u Carigradu.
1795. godine, koristeći relativno finansijsko blagostanje Crkve, organizovao je rekonstrukciju jednog broja oronulih jerusalimskih manastira - Patrijaršijskog, Svete Katarine, Svete Jevtimije; ukrasio crkvu Sv. Konstantina i Jelene, a doprineo je i obnovi Sirijskog Bogorodičinog manastira Sajdanai.
Posle istočne ekspedicije Napoleona Bonaparte, situacija palestinskih hrišćana se naglo pogoršala. Posle iskrcavanja Francuza u Egipat, osmanske vlasti u Jerusalimu su u hramu Groba Gospodnjeg zatvorile grupu episkopa svih hrišćanskih veroispovesti, uključujući 30 pravoslavnih hrišćana na čelu sa Patrijarhovim namesnikom mitropolitom Arsenijem. Taoci su tamo proveli 108 dana čekajući pogubljenje dok nisu pušteni na slobodu po nalogu sultana. Godine 1799, kada se Bonaparta preselio u Siriju, Turci su ponovo zatvorili oko hiljadu hrišćana u hram (po nekoliko stotina iz svake denominacije) i pustili ih tek pošto su se Francuzi povukli[2].
Hrišćani su mnogo stradali i tokom građanskih sukoba osmanskih paša u Palestini, a posebno od progona jerusalimskog vladara Mehmet-paše Abu Maraka 1802-1803.
Patrijarh Antim je uživao posebnu naklonost sultana Selima III (1789-1807), čime je značajno ojačao položaj pravoslavnih u borbi za posedovanje svetinja Palestine.
U 1799-1800. i 1803. došlo je do sukoba između jerusalimskih Grka i Jermena, a 1804. - sa katolicima, što je dovelo do paljenja jerusalimske crkve Vaskrsenja Hristovog 30. septembra 1808. (prema Grcima, hram su zapalili Jermeni).
Preminuo je 10. novembra 1808. godine u Carigradu. Pre svoje smrti, uspeo je da postigne dogovor sa sultanom Mahmudom II da Grcima obezbedi prava predaka u Palestini, potvrđena ranijim fermanima[3].
Izvori uredi
- ^ „Apostolic Succession”. Jerusalem Patriarchate News Gate (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2024-02-10.
- ^ „ANFIM”. www.pravenc.ru. Pristupljeno 2024-02-10.
- ^ „Kratkie svedeniя o žizni i deяtelьnosti Ierusalimskih Patriarhov v XIX veke / Pomestnыe Cerkvi // proekt portala Pravoslavie.Ru”. www.pravoslavie.ru. Pristupljeno 2024-02-10.