Arijaramn
Arijaramn (staropers. Arijaramna[1][2]; „onaj koji je doneo mir u Iran“[3], grč.Ἀριαράμνης, pers. ایرارمنه[4]) je bio kralj Parsumaša(Farsa; „Persije“), odnosno jedne od tadašnje dve persijske kraljevine (druga je bila Anšan) koje su prethodile stvaranju Ahemenidskog Persijskog carstva.
| Arijaramno | |
|---|---|
| Lični podaci | |
| Puno ime | Arijaramno od Persije |
| Datum rođenja | ? |
| Datum smrti | 575. p. n. e. |
| Porodica | |
| Roditelji | Teisp |
| Dinastija | Ahemenidi |
| Period | 640. p. n. e. —575. p. n. e. |
| Prethodnik | Teisp |
| Naslednik | Arsam |
Porodica uredi
Prema Darijevim Behistunskim natpisima, Arijaramn je bio brat Kira I, odnosno sin Teispa od Anšana. Pripadao je ahemenidskoj dinastiji i bio je prvi persijski kralj koji je paralelno uz Kira I vladao drugim persijskim kraljevstvom. Arijaramnovo kraljevstvo Parsumaš i Kirov Anšan su se nakon dve generacije vladara ujedinili pod Kirom Velikim (unukom Kira I). Arijaramn je imao sina Arsama koji ga je kasnije nasledio na tronu Parsumaša, ali njegov sin Histasp nije postao kralj budući da su se dva kraljevstva Parsumaš i Anšan ujedinili pod Kirom Velikim, ali Histaspov sin Darije I je kasnije postao kralj ujedinjenog Ahemenidskog carstva.
Istorijski izvori uredi
Početkom 20. veka u iranskom gradu Hamadanu (pokraj drevne Ekbatane) pronađene su dve zlatne pločice na staropersijskom koje spominju Arijaramna i njegovog sina Arsama, ali je pouzdanost tih istorijskih zapisa pod zankom pitanja jer nisu pronađeni pod kontrolisanim arheološkim istraživanjima[5]. Drugi istorijski izvor su Behistunski natpisi Darija I koji spominje kako mu je prethodilo osam ahemenidskih kraljeva, što uključuje i Arijaramna.
Reference uredi
- ^ Akbarzadeh & Yahyanezhad 2006, str. 56.
- ^ Kent 2005, str. 393.
- ^ Shahbazi 1987.
- ^ Kent 2005, str. 391.
- ^ Brosius, M. (2005). Persian Empire From Cyrus I to Artaxerxes I.
Literatura uredi
- Brosius, M. (2005). Persian Empire From Cyrus I to Artaxerxes I.
- D. Akbarzadeh, A. Yahyanezhad: „Behistunski natpisi“ (staropersijski tekstovi); Khaneye-Farhikhtagan-e Honarhaye Sonati, 2006, persijski jezik
- Kent, Ronald Grubb (2005). Old Persian: Grammar, Text, Glossary (na jeziku: Persian). translated into Persian by S. Oryan. ISBN 978-964-421-045-7.
- A. Sh. Shahbazi (1987): "Ariyaramna", in Encyclopaedia Iranica.
Spoljašnje veze uredi
- Arijaramn (Ariamnes), Livius.org Arhivirano na sajtu Wayback Machine (17. februar 2011)
- A. Sh. Shahbazi: Ariyaramna (enciklopedija Iranika)