Bitka na Aliji

Bitka na Aliji je bila bitka u kojoj su Gali, predvođeni zapovednikom Brenom teško porazili Rimljane 390. p. n. e. (po osporenoj Varonovoj hronologiji, ali verovatnija godina je 387. p. n. e.), a zatim zauzeli i spalili napušten grad Rim, osim brda Kapitola, jer su guske boginje Junone na vreme upozorile svojim gakanjem Rimljane.

Bitka na Aliji
Deo Rimsko-galskih ratova
„Bren i njegov deo plena“, slika Pola Žamina
Vreme 18. jul 390. p. n. e. (tradicionalno), 387. p. n. e. (verovatno) Mesto Reka Alija kod Rima Ishod Galska pobeda
Sukobljene strane
Rimska republika	Gali
Komandanti i vođe
Kvint Sulpicije	Bren
Jačina
oko 24.000	oko 12.000

Nakon sedmomesečne opsade, Kapitol je odbranjen s odabranim ljudstvom na čelu s rimskim zapovednikom Manlijem, zbog čega je i on prozvan Kapitolinije, a Gali su se povukli uz otkup.

Rimljani opsednuti na Kapitolu izabrali su za diktatora vojskovođu Marka Furija Kamila, koji se nalazio u izgnanstvu u gradu Ardeji, i pozvali su ga u pomoć. On je u Veji okupio ostatke vojske poražene na Aliji i pojavio se u trenutku isplate danka Keltima. Po ovoj tradiciji, koja je očigledno trebalo da ublaži sliku o događajima iz 390—387. p. n. e., Kamil je oduzeo Galima zlato i zatim ih isterao iz Rima. U svakom slučaju, iako arheološka istraživanja ne pokazuju da je Rim stvarno razaran početkom 4. veka, keltska najezda je uzdrmala rimsku dominaciju u Laciju i srednjoj Italiji (Samnitski ratovi). Poraz rimske vojske na reci Aliji desio se u doba rane Rimske republike i početka njenog širenja, ali ga nije zaustavio, već samo zakratko usporio.

Kao dan sećanja na ovaj poraz rimske vojske, u Rimu je 18. jul proglašen danom žalosti.

Zbog lakoće kojom su Gali ušli u grad, pretpostavlja se da je Rim bio primoran od strane svojih etrurskih kraljeva da ukloni neku raniju značajniju odbranu. Posledica opsade Rima bila je izgradnja mnogo jačeg Servijevog zida.

Literatura

• Beresford Ellis, Peter (1998). Celts And Roman: The Celts In Italy. Palgrave Macmillan. ISBN 978-0312214197. 
• Weir, William. 50 Battles That Changed the World: The Conflicts That Most Influenced the Course of History. Savage, Md: Barnes and Noble Books. ISBN 978-0312214197. 
• Herm, Gerhard (1977). The Celts: The People who Came out of the Darkness. St. Martin's Press. str. 7–13. ISBN 978-0-312-12705-3. 

Spoljašnje veze

• The Roman Army
• Livy book 5, ref 5.38 for the Battle of Allia