Vojni pohod
Vojni pohod ili kampanja (engl. military campaign) je termin kojim se u vojnoj literaturi označava određeni period rata, odnosno skup više operacija strategijskog značaja.[1][2][3][4][3] Ono obuhvata aktivnosti kao što su strategijsko planiranje i strategijsko razmišljanje.[5]
Definicija uredi
U izvođenju kampanje angažuju se krupne vojne jedinice (armije i frontovi), a njeni rezultati imaju ne samo vojni, već i politički značaj, i mogu odlučujuće da utiču na ishod rata. Za obeležavanje kampanje koriste se, obično, godišnja doba (letnja kampanja nemačke armije 1941, zimska kampanja sovjetske armije 1942/43) ili geografski nazivi (italijanska kampanja 1796-97, češka kampanja 1866, poljska kampanja 1939).[1]
1. Vojna kampanja označava vreme tokom kojeg data vojna sila izvodi borbena dejstva u datoj oblasti (često se naziva zona operacije). Vojna kampanja može biti izvedena od strane jedne oružane službe, ili kao kombinovana kampanja koju sprovode kopnene, pomorske, vazdušne, sajber i svemirske snage.
2. Svrha vojne kampanje je postizanje određenog željenog rešenja vojnog sukoba kao njenog strateškog cilja. Ovo je ograničeno resursima, geografijom i/ili godišnjim dobima. Kampanja se meri u odnosu na tehnologiju koju su zaraćene strane koristile za postizanje ciljeva, i dok se u predindustrijskoj Evropi podrazumevalo da je između sadnje (kasno proleće) i žetve (kasna jesen), to je skraćeno tokom postindustrijskog perioda na nekoliko nedelja. Međutim, zbog prirode ciljeva kampanje, obično kampanje traju nekoliko meseci ili do godinu dana kako je definisao Trevor N. Dupaj.[6][7][8][9]
„Kampanja je faza rata koja uključuje niz operacija povezanih u vremenu i prostoru i usmerenih ka jednom, specifičnom, strateškom cilju ili rezultatu u ratu. Kampanja može uključivati jednu bitku, ali češće uključuje nekoliko bitaka u dužem vremenskom periodu ili na značajnoj udaljenosti, ali unutar jednog teatra operacija ili ograničenog područja. Kampanja može trajati samo nekoliko nedelja, ali obično traje nekoliko meseci ili čak godinu dana".[10]
Sprovođenje uredi
Project management#Scope
- Planiranje – Generalštab definiše ciljeve, vreme, obim i cenu kampanje
- Izvođenje – koordinacija snaga i sredstava u logističkim i borbenim dejstvima
- Kontrolisanje – praćenje napretka kampanje u poređenju sa njenim osnovnim planom
- Zaključak – prihvatanje ili odbijanje ishoda kampanje od strane rukovodeće komandne strukture
Zimska sezona uredi
U predmodernim vremenima, kampanje su obično prekidane tokom zimske sezone, tokom koje su se vojnici povlačili u zimovnike (ili 'kantune') kako bi prebrodili najhladnije mesece sa toplitom i zaštitom. Na primer, stari Rimljani su imali lako pokretne castra aestiva („letnje odaje“, sa kožnim šatorima), ali više stacionarne castra hibera („zimovnike“, sa drvenim barakama).[11] Međutim, po povoljnom vremenu i sa odgovarajućom opremom i zalihama, vojne kampanje su se mogle produžiti sa 'sezonske kampanje' na zimu u pokušaju da se neprijatelj uhvati nespremno. Na primer, u Flandrijskoj kampanji, francuski general Žan-Šarl Pičegru neočekivano je prešao zaleđene Velike reke tokom oštre zime 1794–1795 i osvojio Holandsku Republiku.[12] Međutim loše pripremljene zimske kampanje često su imale katastrofalne posledice zbog visoke smrtnosti među vojnicima; najozloglašeniji primer ovoga je Francuska invazija Rusije od strane Napoleona (24. jun – 14. decembar 1812).[13][14][15] Stoga su komandanti armija nastojali da uzmu u obzir potrebu da svoje trupe vrate u njihove zimovnike, ili da osnuju nove zimovnike na bezbednom mestu, dugo pre nego što nastupi zima, kako ne bi ostavili svoje vojnike ranjivim pred neprijateljom ili usled elemenata.
Evaluacija uredi
Uspešnost vojne kampanje ocenjuje se na osnovu stepena ostvarenja planiranih ciljeva i zadataka kroz borbena i neborbena dejstva. To se utvrđuje kada jedna od zaraćenih vojnih snaga porazi protivničku vojnu silu u okviru ograničenja planiranih resursa, vremena i troškova. Način na koji snage prekidaju svoje operacije često utiče na percepciju javnosti o uspehu kampanje. Kampanja se može završiti osvajanjem, nakon čega sledi prelazak vojne vlasti na civilnu vlast i preraspoređivanje snaga, ili trajno postavljanje vojne vlasti u okupiranoj oblasti.[16][17][18]
Reference uredi
- ^ a b Gažević 1976, str. 560–561
- ^ Freedman, Lawrence (2023). Strategy. Oxford University Press. ISBN 978-0-19-932515-3.
- ^ a b Freedman, Lawrence (2013). Strategy. Oxford University Press. ISBN 978-0-19-932515-3.
- ^ Simeone, Luca (3. 7. 2020). „Characterizing Strategic Design Processes in Relation to Definitions of Strategy from Military, Business and Management Studies” (PDF). The Design Journal. 23 (4): 515—534. S2CID 218922359. doi:10.1080/14606925.2020.1758472.
- ^ Mintzberg, Henry; Quinn, James Brian (1996). The Strategy Process: Concepts, Contexts, Cases. Prentice Hall. ISBN 978-0-132-340304.
- ^ Cline, Ray S. (1990) [1951]. „Chapter XVIII: After OPD”. Washington Command Post: The Operations Division. US Army in WWII. CMH Pub 1-2. Arhivirano iz originala 24. 07. 2016. g. Pristupljeno 19. 04. 2023.
- ^ „Henry Kissinger – Biographical”. Nobel Media AB. 2015. Pristupljeno 20. 7. 2015.
- ^ „Laura Nevitt Dupuy”. AskArt. Pristupljeno 10. 8. 2018.
- ^ {{Dupuy, R. Ernest. Where they have trod; the West Point tradition in American life, by R. Ernest Dupuy. Illustrated from photographs, portraits and engravings, and with decorations from woodcuts by Laura Nevitt Dupuy. New York: Frederick A. Stokes Company, 1940.}}
- ^ Dupuy, str. 65
- ^ Encarta Encyclopaedia Winkler Prins (1993–2002) s.v. "castra". Microsoft Corporation/Het Spectrum.
- ^ Amsenga, Judith; Dekkers, Geertje (2004). 'Wat nu?', zei Pichegru: de Franse Tijd in Nederland, 1795-1813 (na jeziku: holandski). Hilversum: Uitgeverij Verloren. str. 7—8, 22—24. ISBN 9789065504647. Pristupljeno 6. 5. 2021.
- ^ Encarta Encyclopaedia Winkler Prins (1993–2002) s.v. "Napoleon I Bonaparte. §4.2 Veldtocht tegen Rusland". Microsoft Corporation/Het Spectrum.
- ^ North, Jonathan (31. 12. 1990). Napoleon's Army in Russia: The Illustrated Memoirs of Albrecht Adam, 1812. Pen and Sword. ISBN 9781473816589. Arhivirano iz originala 15. 1. 2023. g. Pristupljeno 20. 5. 2022 — preko Google Books.
- ^ Chandler, David G. (1. 12. 2009). The Campaigns of Napoleon. Simon and Schuster. ISBN 9781439131039. Arhivirano iz originala 15. 1. 2023. g. Pristupljeno 20. 5. 2022 — preko Google Books.
- ^ Bracka 2021, str. 51
- ^ Roberts, Adam (1990). „Prolonged Military Occupation: The Israeli-Occupied Territories Since 1967”. American Journal of International Law. Cambridge University Press (CUP). 84 (1): 44—103. ISSN 0002-9300. JSTOR 2203016. S2CID 145514740. doi:10.2307/2203016.
- ^ Eyāl Benveniśtî. The international law of occupation. Princeton University Press, 2004. ISBN 0-691-12130-3, ISBN 978-0-691-12130-7. str. 43.
Literatura uredi
- Freedman, Lawrence (2013). Strategy. Oxford University Press. ISBN 978-0-19-932515-3.
- Gažević, Nikola (1976). Vojna enciklopedija (knjiga 10). Beograd: Vojnoizdavački zavod.
- Bracka, J. (2021). Transitional Justice for Israel/Palestine: Truth-Telling and Empathy in Ongoing Conflict. Springer series in transitional justice. Springer International Publishing AG. str. 51. ISBN 978-3-030-89435-1.
- Dupuy, T.N., Understanding war: History and Theory of Combat, Leo Cooper, London, 1992
- Carpenter, Stanley D. M., Military Leadership in the British Civil Wars, 1642-1651: The Genius of This Age, Routledge, 2005.
- Chaliand, Gérard, The Art of War in World History: From Antiquity to the Nuclear Age, University of California Press, 1994.
- Gartner, Scott Sigmund, Strategic Assessment in War, Yale University Press, 1999.
- Matloff, Maurice, (ed.), American Military History: 1775-1902, volume 1, Combined Books, 1996.
- May, Timothy (2007). The Mongol Art of War: Chinggis Khan and the Mongol Military System. Barnsley, UK: Pen & Sword. ISBN 978-1844154760.
- Wilden, Anthony, Man and Woman, War and Peace: The Strategist's Companion, Routledge, 1987.
- D'Aguilar, G.C., Napoleon's Military Maxims, free ebook, Napoleon's Military Maxims.
- Freedman, Lawrence. Strategy: A History (2013) excerpt
- Holt, Thaddeus, The Deceivers: Allied Military Deception in the Second World War, Simon and Schuster, June, 2004, hardcover, 1184 pages, ISBN 0-7432-5042-7.
- Tomes, Robert R., US Defense Strategy from Vietnam to Operation Iraqi Freedom: Military Innovation and the New American Way of War, 1973–2003, Routledge Press, 2007.
- Tromp, Solco W. (1978). „In memoriam Professor Edward R. Dewey 1895–1978”. International Journal of Biometeorology. 22 (3): 161—162. Bibcode:1978IJBm...22..161T. doi:10.1007/BF01555394. on-line abstract from Springer-Verlag.
- Burns, John T. (1994). Cycles in Humans and Nature, An Annotated Bibliography
. Magill. ISBN 978-0-8108-2831-5. - Burgelman, James. Strategy is Destiny (2002): Strategy Is Destiny: How Strategy-Making Shapes a Company's Future
- Heuser, Beatrice. The Evolution of Strategy (2010): The Evolution of Strategy: Thinking War from Antiquity to the Present
- Kvint, Vladimir. Strategy for the Global Market: Theory and Practical Applications (2016): Excerpt from Google Books
- Henry Mintzberg (maj 1978). „Patterns in Strategy Formation” (PDF). Management Science. 24 (9): 934—48. S2CID 154086210. doi:10.1287/mnsc.24.9.934. Arhivirano iz originala (PDF) 19. 10. 2013. g. Pristupljeno 31. 8. 2012.
- Henrik von Scheel and Prof Mark von Rosing. Importance of a Business Model (pp. 23–54). Applying real-world BPM in an SAP environment. ISBN 978-1-59229-877-8
- Kvint, Vladimir (2009). The Global Emerging Market: Strategic Management and Economics . Routeledge. ISBN 9780203882917. „the global emerging market.”
- Stacey, R. D. (1995). „The science of complexity – an alter-native perspective for strategic change processes”. Strategic Management Journal. 16 (6): 477—95. S2CID 16794111. doi:10.1002/smj.4250160606.
- Terra, L. A. A.; Passador, J. L. (2016). „Symbiotic Dynamic: The Strategic Problem from the Perspective of Complexity”. Systems Research and Behavioral Science. 33 (2): 235—48. doi:10.1002/sres.2379.
- Morin, E. (2005). Introduction à la pensée complexe. Paris: Éditionsdu Seuil.
- Rumelt, Richard P. (2011). Good Strategy/Bad Strategy . Crown Business. ISBN 978-0-307-88623-1.
- Henderson, Bruce (1. 1. 1981). „The Concept of Strategy”. Boston Consulting Group. Pristupljeno 18. 4. 2014.
- Wilson, Andrew (2012). Masters of War: History's Greatest Strategic Thinkers. The Teaching Company.
- Freedman, Lawrence (2. 9. 2013). Strategy : a history. Oxford. ISBN 9780199349906. OCLC 858282187.
- Porter, Michael E. (1980). Competitive Strategy. Free Press. ISBN 978-0-684-84148-9.
- Kiechel, Walter (2010). The Lords of Strategy. Harvard Business Press. ISBN 978-1-59139-782-3.
- Ghemawat, Pankaj (proleće 2002). „Competition and Business Strategy in Historical Perspective”. Business History Review. 76 (1): 37—74. JSTOR 4127751. SSRN 264528
. doi:10.2307/4127751 . - Stigall, Dan E.; Miller, Chris; Donnatucci, Lauren (2019-10-07). „The 2018 U.S. National Strategy for Counterterrorism: A Synoptic Overview”. American University National Security Law Brief. Washington DC.
- „2018 U.S. National Strategy for Counterterrorism” (PDF). whitehouse.gov. oktobar 2018 — preko National Archives.
- „Counter-terrorism strategy (CONTEST) 2018”. GOV.UK. Pristupljeno 2019-10-20.
- Freedman, Lawrence. Strategy: A History (2013): Strategy: A History 1st Edition
- Fabre, Cécile. „Living with the enemy: the ethics of belligerent occupation” (PDF). Arhivirano iz originala (PDF) 2018-11-30. g. Pristupljeno 2018-11-30.
- Edelstein, David M. (2004). „Occupational Hazards: Why Military Occupations Succeed or Fail”. International Security. 29 (1): 49—91. ISSN 0162-2889. JSTOR 4137547. S2CID 57571525. doi:10.1162/0162288041762913.
- Stirk, Peter (2009). The Politics of Military Occupation. Edinburgh University Press. str. 44. ISBN 9780748636716. „The significance of the temporary nature of military occupation is that it brings about no change of allegiance. Military government remains an alien government whether of short or long duration, though prolonged occupation may encourage the occupying power to change military occupation into something else, namely annexation”
- Roberts, Adam (1985). „What is a Military Occupation?”. British Yearbook of International Law. 55: 249—305. doi:10.1093/bybil/55.1.249.
