Eumen II
Eumen II (grč. Εὐμένης Βʹ), prezimena Soter što znači „Spasilac“, je bio vladar Pergama, sin Atala I i kraljice Apolone i član dinastije Atalid. Vladao je od 197-159. p. n. e.
| Eumen II | |
|---|---|
 Bista Eumena II | |
| Lični podaci | |
| Puno ime | Eumen II |
| Datum rođenja | 220. p. n. e. |
| Datum smrti | 159. p. n. e. |
| Porodica | |
| Supružnik | Stratonika |
| Roditelji | Atal I |
| Dinastija | Atalidi |
| Period | 197–159. p. n. e. |
| Prethodnik | Atal I |
| Naslednik | Atal II Filadelf |
Biografija uredi
Bio je najstariji od četvoro sinova Atala I i kraljice Apolone, veruje se da je rođen pre 220. p. n. e. Išao je koracima njegovog oca, kada je stupio na presto, sarađivao je sa Rimljanima i suprotstavio se makedonskoj a posle i seleukidskoj ekspanziji prema Egeju, što je dovelo do poraza Antioha „Velikog“ u bici za Magneziju 190. p. n. e.[1] Odbio je da se oženi ćerkom Antioha III, kada je saznao da će se Seleukidsko carstvo sukobiti sa Rimom.[2] Potom se oženio Stratonikom od Pergama, ćerkom Arijarata IV (Kralj Kapadokije). Zajedno su imali sina Atala III.
Ekspanzija kraljevstva uredi
Eumen je prateći korake svog oca, pomagao Rimljanima kad god je mogao, prvo u rimsko-seleukidskom ratu, slao je svog brata Atala II[3] kao pregovarača i diplomatu. Uspešno je pružio podršku Rimljanima u bici za Magneziju, gde je Antioh III poražen. Potom je pomogao Rimljanima u ratu protiv Nabisa, i na kraju u trećem makedonskom ratu, gde je pomogao Rimljanima da poraze makedonsku i trakijsku vojsku u bici za Kaliniku protiv Perseja od Makedonije. Potom je bio u ratu sa kraljem Bitinije, Prusijem I, godine 183. p. n. e., iako je bio poražen, dobio je rimsku podršku i bitka se završila njegovom pobedom.[4]
Posle apameanskog mira, godine 188. p. n. e., je pridobio teritorije Frigije, Lidije, Pisidije, Pamfilije i delove Likije od Rimljana.[5] Podelom Male Azije između njihovih saveznika, Rodosa i Pergama, Rimljani su se postarali da nijedna država ne postane previše moćna u toj regiji. Rimljani su takođe uspeli da ostani umešani u afere helenske politike u toj regiji.[6]
Propast diplomatskih odnosa sa Rimom uredi
Rimljani su sumnjali da pravi zavere sa Persejem od Makedonije. Godine 167. p. n. e., Rimljani su pokušali da izvedu puč i da na presto stave Eumenovog brata Atala II. Kada je Eumenovo zdravlje počelo da slabi, njegov brat Atal II je stupio na vlast kao regent, godine 160. p. n. e.[7][8] Pošto je Eumenov sin Atal III bio suviše mlad da vlada, njegov brat je stupio na presto i oženio se njegovom ženom Stratonikom, godine 158. p. n. e.[7]
Zaostavština uredi
Jedna od Eumenovih velikih dostignuća jeste proširenje Pergamske biblioteke i izgradnja stoe u atinskom akropolju.
Reference uredi
- ^ Livius. Eumenes II Soter. „Battle of Magnesia: Antiochus defeated by the Romans and Pergamenes”
- ^ Appain. The Syrian Wars. „But the latter, seeing that Antiochus was about to engage in war with the Romans and that he wanted to form a marriage connection with him on this account, refused her.”
- ^ Livius. Eumenes II Soter. „Attalus II Philadelphus visits Rome and warns against Antiochus III..”
- ^ Livius. Eumenes II Soter. „183: War against king Prusias I of Bithynia; although Eumenes is defeated, Roman support gives him in the end victory.”
- ^ Livius. Eumenes II Soter. „Peace of Apamea: Rome awards Pergamon large parts of Asia Minor, including Ephesus, Telmessus, and Tralles.”
- ^ Gera, Dov (1998). Judaea and Mediterranean Politics: 219 to 161 B.C.E. (na jeziku: engleski). BRILL. ISBN 9789004094413.
- ^ a b Strabo, 13.4.2
- ^ Hansen, pp. 44–45; Hurwit, p. 271.
Literatura uredi
- Hansen, Esther V.. The Attalids of Pergamon. Ithaca, New York: Cornell University Press; London: Cornell University Press Ltd. 1971. ISBN 978-0-8014-0615-7..
- Kosmetatou, Elizabeth (18. 8. 2003). „The Attalids of Pergamon”. Ur.: Erskine, Andrew. A Companion to the Hellenistic World. Wiley. str. 159—174. ISBN 978-0-631-22537-9.
- Polybius, Histories, Evelyn S. Shuckburgh (translator); London, New York. Macmillan (1889); Reprint Bloomington (1962). Online version at the Perseus Digital Library
