Krajputaš Milanu Damljanoviću u Brđanima
Krajputaš Milanu Damljanoviću u Brđanima (Opština Gornji Milanovac) nalazi se u blizini Ibarske magistrale, kraj stare deonice kroz selo. Posvećen je Milanu Damljanoviću iz Lunjevice koji je poginuo u 26-oj godini u Javorskom ratu 1876. godine.[1]
| Krajputaš Milanu Damljanoviću u Brđanima | |
|---|---|
.jpg) Krajputaš Milanu Damljanoviću iz Lunjevice u Brđanima | |
| Opšte informacije | |
| Mesto | Brđani |
| Opština | Opština Gornji Milanovac |
| Država |  Srbija |
| Vrsta spomenika | krajputaš |
Krajputaš su, godinama kasnije, podigli Milanova ćerka Kata i zet Lazar Todosijević, u blizini svoje kuće.[2]
Opis uredi
Krajputaš pripada tipu „kapaša”. Dimenzije stuba su 148h34h22 cm, a niskog poklopca, „kape”, 12h49h39 cm. Spomenik je isklesan od grabovičkog kamena i dobro očuvan.
S prednje strane spomenika dekorativni krst nadvisuje udubljeno polje u kome je dug epitaf. Iznad natpisa uklesan je stilizovan cvet sa dva lista. Na bočnim stranama prikazani su masivan čekić (macola) – simbol zanata kojim se pokojnik bavio tokom života i puška, simbol vojničke službe.
Epitaf uredi
Na prednjoj strani uklesan je tekst u 18 redova:
- OVAJ SPO
- MEN POKA
- ZUJE VOJNI
- KA II ČETE
- III BATALjO
- NA I POZIVA
- NARO VOJSK
- MILANA
- DAMLjANO
- VIĆA IZ LU
- NjEVICE SR
- TAKOVSKI
- POŽIVI 26
- G. A POGIBE
- BOREĆI SE
- SA TURCI
- MA NA JAV
- ORU U 1876. G
Na naličju spomenika, ispod dekorativnog krsta, piše:
„Ovaj spomen mu podiže kći Kata i zet Lazar Todosijević.”
Galerija uredi
.jpg)
.jpg)
.jpg)
Reference uredi
- ^ Glišić, dr Milomir V (1999). Brđani. Odbor za proučavanje sela SANU Beograd. str. 164.
- ^ Savović, Saša (2009). Srce u kamenu: krajputaši i usamljeni nadgrobnici rudničko-takovskog kraja. Beograd: Službeni glasnik. str. 43. ISBN 978-86-519-0181-5.
Literatura uredi
- Savović, Saša (2009). Srce u kamenu: krajputaši i usamljeni nadgrobnici rudničko-takovskog kraja. Beograd: Službeni glasnik. str. 43. ISBN 978-86-519-0181-5.
- Glišić, dr Milomir V (1999). Brđani. Odbor za proučavanje sela SANU Beograd. str. 164.
- Radičević Branko V, Plava linija života: srpski seoski spomenici i krajputaši, „Savremena škola” Beograd, 1961.
- Glišić dr Milomir V, Brđani, Biblioteka „Hronike sela” br. 97, Odbor za proučavanje sela SANU Beograd, Gornji Milanovac, 1997.
- Dudić Nikola. Stara groblja i narodni belezi u Srbiji, Republički zavod za zaštitu spomenika kulture Beograd, Posebna izdanja 13, „Prosveta” Beograd. 1995. ISBN 978-86-07-00900-8.
- Nikolić Radojko, Kamenoresci narodnog obraza: kamenorezaštvo i kamenoresci zapadne Srbije, „Litopapir” Čačak 1998.
- Savović Saša, Srce u kamenu: krajputaši i usamljeni nadgrobnici rudničko-takovskog kraja, „Službeni glasnik” Beograd; Muzej rudničko-takovskog kraja Gornji Milanovac, 2009. ISBN 978-86-519-0181-5. ISBN 978-86-82877-29-5.