Википедија

Len Dejton

Len Dejton (eng. Len Deighton; London, 18. februar 1929) je britanski pisac koji je stekao popularnost pišući špijunske romane.  

Len Dejton
Datum rođenja(1929-02-18)18. februar 1929. (95 god.)
Mesto rođenjaLondon

Mladost uredi

Len Dejton je rođen u distriktu Merilboun u Londonu 18. februara 1929.[1] Otac mu je radio kao vozač, a majka kao kuvarica[1].

Kada je imao 11 godina, prisustvovao je hapšenju jedne žene koju su britanske vlasti osumnjičile da špijunira za naciste.[1] Dejton je kasnije izjavio da je ovaj događaj znatno uticao na njegovu odluku da se oproba u pisanju špijunskih romana[2]. Kada je imao 17 godina, regrutovan je u britansko vojno vazduhoplovstvo gde je radio kao fotograf.[1] Po završetku službe u vojsci, 1949. upisao je St. Martin’s Schools of Art u Londonu, a tri godine kasnije upisao je Royal College of Art, gde je diplomirao 1955. godine.[1]

Po završetku studija, radio je kao stjuard u jednoj britanskoj avio kompaniji[3], a potom i kao ilustrator za nekoliko časopisa.[4] Takođe je ilustrovao korice za veliki broj knjiga.[4]

Književni rad uredi

Len Dejton je napisao svoj prvi roman The Ipcress File za vreme svog boravka u oblasti Dordonja na jugozapadu Francuske 1960. godine.[5] Roman je objavljen 1962. i doživeo je komercijalni uspeh.[6][7] Naredne godine je objavljen roman Horse Under Water, a 1964. je objavljen roman Funeral in Berlin, koji je postao bestseler.[1] Roman Billion-Dollar Brain je objavljen 1966. godine i predstavlja četvrti roman u kojem je glavni protagonist neimenovani britanski tajni agent koji vodi poreklo iz radničke klase i koji ima karakteristike književnog antijunaka.[1]

Romani The Ipcress File, Funeral in Berlin i Billion-Dollar Brain su kasnije doživeli svoje filmske adaptacije, a neimenovani tajni agent iz romana je u ovim filmovima dobio ime Hari Palmer, dok je njegov lik u sva tri filma tumačio Majkl Kejn.[1] Književni i filmski lik Harija Palmera, tajnog agenta čije se poreklo vezuje za niže slojeve britanskog društva, je bio drastična suprotnost liku tajnog agenta Džemsa Bonda.[1]

Dejton se tokom sedamdesetih godina XX veka, osim pisanja špijunskih romana, posvetio i temama iz Drugog svetskog rata. U okviru ovog tematskog opusa, između ostalih dela, napisao je roman Bomber, koji je objavljen 1970. godine i koji govori o britanskom borbenom avionu u misiji bombardovanja Nemačke[8], i istorijsku knjigu Fighter: The True Story of the Battle of Britain, koja je objavljena 1977. godine i koja obrađuje temu vazdušne bitke za Veliku Britaniju u Drugom svetskom ratu.[9]

U prvoj polovini osamdesetih godina XX veka Dejton je napisao trilogiju šijunskih romana - Berlin Game (objavljen 1983), Mexico Set (objavljen 1984) i London Match (objavljen 1985). Ovi romani su postali bestseleri, a u njima je Dejton predstavio lik ciničnog i neposlušnog tajnog agenta Bernarda Samsona, koji radi za britansku obaveštajnu službu MI6. Na ovu trilogiju se nadovezuje druga trilogija romana sa Bernardom Samsonom kao glavnim protagonistom - Spy Hook (objavljen 1988), Spy Line (objavljen 1989) i Spy Sinker (objavljen 1990). Treća i poslednja trilogija romana u kojima je glavni lik Bernard Samson napisana je i objavljena u prvoj polovini devedesetih godina XX veka i sastoji se od romana Faith (objavljen 1994), Hope (objavljen 1995) i Charity (objavljen 1996). Svih devet romana u kojima se pojavljuje lik Bernarda Samsona je doživelo status bestselera.

Dejtonovo za sada poslednje delo iz sfere fikcije je kratka priča Sherlock Holmes and the Titanic Swindle, objavljena 2006. godine u jednoj zbirci detektivskih priča.

Osim dela književne fikcije i istorijskih knjiga, Len Dejton je napisao i nekoliko knjiga iz oblasti kulinarstva, a početkom šezdesetih godina XX veka u časopisu The Observer je ilustrovao strip table na temu kulinarstva.

Izbor iz bibiliografije uredi

  • - The Ipcress File, 1962
  • - Horse Under Water, 1963
  • - Funeral in Berlin, 1964
  • - Action Cook Book: Len Deighton's Guide to Eating, 1965
  • - Oų Est Le Garlic; or, Len Deighton's French Cook Book, 1965
  • - The Billion Dollar Brain, 1966
  • - An Expensive Place to Die, 1967
  • -  London Dossier, 1967
  • - The Assassination of President Kennedy, 1967
  • - Len Deighton's Continental Dossier: A Collection of Cultural, Culinary, Historical, Spooky, Grim and Preposterous Fact, 1968 (compiled by Victor and Margaret Pettitt)
  • - Only When I Larf, 1968
  • - Bomber, 1970
  • - Declarations of War, 1971
  • - Close-Up, 1972
  • - Spy Story, 1974
  • - Yesterday's Spy, 1975
  • - Twinkle, Twinkle, Little Spy, 1976
  • - Fighter: The True Story of the Battle of Britain, 1977
  • - Airshipwreck, 1978
  • - SS-GB: Nazi-Occupied Britain 1941, 1978
  • - Blitzkrieg: From the Rise of Hitler to the Fall of Dunkirk, 1979
  • - Battle of Britain, 1980
  • - XPD, 1981
  • - Goodbye Mickey Mouse, 1982
  • - Berlin Game, 1983
  • - Mexico Set, 1984
  • - London Match, 1985
  • - Winter: A Berlin Family 1899-1945, 1987
  • - Spy Hook, 1988
  • - ABC of French Food, 1989
  • - Spy Line, 1989
  • - Spy Sinker, 1990
  • - MAMista, 1991
  • - City of Gold, 1992
  • - Violent Ward, 1993
  • - Anton Edelmann Creative Cuisine: Chef's Secrets from the Savoy, 1994
  • - Faith, 1994
  • - Hope, 1995
  • - Charity, 1996
  • - James Bond: My Long and Eventful Search for His Father by Len Deighton (2012)

Reference uredi

  1. ^ a b v g d đ e ž z „Deighton the author”. The Deighton Dossier (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2022-05-21. 
  2. ^ Campbell, Christy (21 June 1992). "Spies With Class". The Sunday Telegraph. p. 101.
  3. ^ „The Len Deighton Dossier: Spies, Secrets & Criminal Minds”. spyscape.com (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2022-05-22. 
  4. ^ a b „Len Deighton Design”. The Deighton Dossier (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2022-05-22. 
  5. ^ Armstrong, Neil. „The Ipcress File: The rebel spy who is the anti-James Bond”. www.bbc.com (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2022-05-22. 
  6. ^ Kerridge, Jake (19 February 2017). "Len Deighton interview: 'Nobody could have had a happier life than I've had'". The Sunday Telegraph. p. 55.
  7. ^ Krueger, Christine L. (2014). Encyclopedia of British Writers: 19th and 20th Centuries, p. 102
  8. ^ „The Deighton Dossier - Fiction”. The Deighton Dossier (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2022-05-24. 
  9. ^ „The Deighton Dossier - Non-Fiction”. The Deighton Dossier (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2022-05-24. 
Preuzeto iz „https://sr.wikipedia.org/w/index.php?title=Лен_Дејтон&oldid=26916840”