Nagali
Nagali ili iransko mitološko pripovedanje je najstariji oblik dramskog izvođenja u Islamskoj Republici Iran i dugo je igrao važnu ulogu u društvu, od dvorova do sela. Izvođač - nagal - pripoveda priče u stihu ili prozi prateći ih gestikulacijom i pokretima, a ponekad i instrumentalnom muzikom i oslikanim svicima. Nagali funkcionišu i kao zabavljači i kao nosioci persijske književnosti i kulture, i moraju biti upućeni u lokalne kulturne izraze, jezik i dijalekte, i tradicionalnu muziku. Nagali zahteva značajan talenat, dobro pamćenje i sposobnost improvizacije s veštinom da očara publiku. Nagal, odnosno narator, je prepričavao događaje koji su u skladu sa povodom i profilom slušalaca. Svake noći on je iznosio samo jedan deo svoga kazivanja, uglavnom iz iranskog nacionalnog epa Šahname, što je publiku činilo željnom da dođe i sledeće noći kako bi čuli nastavak priče. Nagali tokom izvođenja nose jednostavne kostime, ali takođe mogu nositi drevne kacige ili oklope kako bi se rekreirale scene bitaka. Postoje i ženski nagali, pripovedačice, koje nastupaju pred mešovitom publikom. Narator sa sobom ima jednostavan drveni štap koji ima ključnu ulogu u njegovom nastupu i služi umesto oružja, stvari, predmeta i ljudi. Na sebi ima kapu, šal, prsten, papuče i dugačku košulju.
| Nagali | |
|---|---|
 Valijulah Torabi, iranski pripovedač Šahname | |
| Svetska baština Uneska | |
| Zvanično ime | Nagali |
| Kriterijum | Nematerijalno kulturno nasleđe: |
| Referenca | 535 |
| Upis | 2011. (6. sednica) |
| Veb-sajt | https://ich.unesco.org/en/USL/naqqali-iranian-dramatic-story-telling-00535 |
Nagali su donedavno smatrani za najvažnije čuvare narodnih priča, etničkih epova i iranske narodne muzike. Nagali se nekad izvodio na javnim mestima, u kafečajnicama, šatorima nomada, kućama i istorijskim mestima poput drevnih karavansaraja. Međutim, pad popularnosti kafečajnica, u sprezi sa novim oblicima zabave, doveo je smanjenog interesovanja za ovu vrstu pripovedanja. Starenje majstora izvođača moršeda i pad popularnosti među mlađim generacijama uzrokovali su rapidno smanjenje broja kvalifikovanih nagala čime je ugrožen sam opstanak ovog oblika dramske umetnosti.
Nagali je 2011. godine upisan na Unesko listu nematerijalnog kulturnog nasleđa[1].
Galerija uredi
-
Abdolfazl, iranski pripovedač Šahname -
Mardžan Sadeki, iranski pripovedač Šahname -
Voštana figura nagali pripovedača, muzej Muharem -
Nagali pripovedanje Šahname u Kazvinu
Reference uredi
- ^ (jezik: engleski) Nagali, iransko dramsko pripovedanje
Spoljašnje veze uredi
Mediji vezani za članak Nagali na Vikimedijinoj ostavi- Kulturni centar Ambasade Islamske Republike Iran u Beogradu
- (jezik: engleski) Nagali pripovedanje na zvaničnom YouTube kanalu UNESCO
