Paristrion
Paristrion ili Paradunavon (grčki: Παριστριον (pored Istra); Παραδουναβον) je bila vizantijska tema koja je postojala u periodu od 10. do 12. veka. Obuhvatala je prostore današnje Dobrudže[1].
| Paristrion | |
|---|---|
| 10. vek—kraj 12. veka | |
 Paristrion oko 1045. godine | |
| Regija | Dobrudža |
| Zemlja |  Bugarska |
| Događaji | |
| Vladavina | |
| • Oblik | tema |
| Istorija | |
• Uspostavljeno | 10. vek |
• Ukinuto | kraj 12. veka |
Istorija uredi
Vizantijski izvori koriste ovaj termin kako bi opisali zemlje duž Dunava u celini. Međutim, temu Paristrion su izgleda činile teritorije današnje Dobrudže[2]. Ne zna se tačno kada je nastala tema Paristrion. Rumunski istoričar Nikolaj Banesku smatra da je formirana po završetku Rusko-vizantijskog rata (970-971) tj. nakon Cimiskijeve reokupacije Balkanskog poluostrva. Vasil Zlatarski smatra da je nastala sredinom 11. veka, da je bila pod upravom katepana i da je centar teme bio u Silistriji u kojoj je potvrđeno postojanje stratega sedamdesetih godina 10. veka[3]. Nakon pobede nad Rusima, car Jovan Cimiskije (969-976) postavlja Lava Sarakenopula za komandanta u severoistočnoj Bugarskoj. Sarakenopul i njegovi ljudi obnavljaju napuštena rimska utvrđenja u Parastrionu[4].
Tokom ustanka komitopula Paristrion je pod kontrolom ustanika između 986. i 1001. godine kada je ponovo uspostavljena vizantijska kontrola[3][5]. Tridesetih godina 11. veka Paristrion napadaju Pečenezi. Stanovništvo se povlači u utvrđena mesta, a Pečenezima je dozvoljeno da se nasele sa statusom saveznika. Početkom sedamdesetih godina Pečenezi su podigli pobunu protiv vizantijskih vlasti. Opasnost je otklonjena bitkom kod Levuniona iz 1091. godine kada im je Aleksije Komnin naneo veliki poraz. Uprkos povremenim upadima Kumana, Paristrion je ostao relativno miran u 12. veku[6]. Pokrajina je napuštena krajem 12. veka[1].
Reference uredi
- ^ a b Kazhdan 1991, str. 1589
- ^ Stephenson 2000, str. 55, 78.
- ^ a b Nesbitt & Oikonomides 1991, str. 150–151
- ^ Stephenson 2000, str. 56–58
- ^ Stephenson 2000, str. 59, 63–64
- ^ cf. Stephenson (2000). str. 80.–107.
Izvori uredi
- Ostrogorski, Georgije (1969). Istorija Vizantije. Beograd: Prosveta.
- Kazhdan, Alexander Petrovich, ur. (1991). The Oxford Dictionary of Byzantium. New York, New York and Oxford, United Kingdom: Oxford University Press. ISBN 978-0-19-504652-6.
- Nesbitt, John W.; Oikonomides, Nicolas, ur. (1991). Catalogue of Byzantine Seals at Dumbarton Oaks and in the Fogg Museum of Art, Volume 1: Italy, North of the Balkans, North of the Black Sea. Washington, District of Columbia: Dumbarton Oaks Research Library and Collection. ISBN 978-0-88402-194-0.
- Stephenson, Paul (2000). Byzantium's Balkan Frontier: A Political Study of the Northern Balkans, 900–1204. Cambridge, United Kingdom: Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-77017-0.