Peltasti

Peltasti (starogrčki: πελταστής; peltastes) je bio u Antici naziv za pripadnike lake pešadije, koji su se služili bacanjem koplja (džilita). Najčešće su se koristili kao čarkaši. Peltasti su bili aktivni u Trakiji i Peoniji.

Agrijanski peltast (levo) i trački peltast

Etimologija

Ime su dobili po peltarionu (lat. peltarion), štit koji je napravljen u obliku polumeseca.

Istorija

Antički izvori i arheološka nalazišta govore da su se peltasti prvi put pojavili u Trakiji, odakle su ih preuzeli Grci. Peltasti su tada služili kao (lake) pomoćne trupe grčkih gradova-polisa, koji su kao glavnu vojsku uglavnom imali tešku pešadiju hoplite. Najčešće su raspoređivani po bokovima vojske, da bi održavali liniju hoplitske falange u centru sa konjičkim krilima koji su bili na hribovitom terenu.

Taktika im je bila da se približe neprijatelju odakle su bacali koplja na gusto raspoređene jedinice. Ako bi na njih počeo juriš hoplita, povukli bi se nazad. Peltasti su bili uglavnom regrutovani od siromašnih građana, koji nisu mogli sebi da kupe oklop, kao i od robova (Heloti u Sparti). Za vreme peleponeskog rata u imali su važnu ulogu.

Početkom 4. veka p. n. e. atinski vojskovođa Ifikrat preuzme niz reforma, sa kime je izboljšao efikasnost peltasta. Rezultati su se videli več 391. godine p. n. e. u biitki kod Lehaja, gde su atinski peltasti pobedili spartanske hoplite. Do 3. veka p. n. e. peltasti su se reformirali u poseban oblik pešadije-tureofori. U antičkoj Grčkoj peltast je postao sinonim za najamnika.