Позивање св. Матеја
Pozivanje sv. Mateja[1] (ital. Vocazione di san Matteo) je Karavađovo remek djelo gdje je prikazao momenat kada Hrist poziva Mateja da ga slijedi.[1] Slika je nastala 1599–1600. godine kao dio narudžbe crkvenih vlasti za kapelu Kontareli u crkvi sv. Luja Francuskog, francuske kongregacije u Rimu, gdje se nalazi i danas. Pored nje su postavljene još dvije slike Mateja koje je naslikao Karavađo: Mučenje sv. Mateja (iz istog perioda) i Inspiracija sv. Mateja (oko 1602. godine).
.jpg) | |
| Umetnik | Mikelanđelo Merizi da Karavađo |
|---|---|
| Godina | Oko 1599–1600. godine |
| Pravac | barok; italijanski barok |
| Tehnika | ulje na platnu |
| Dimenzije | 322 h 340 cm |
| Mesto | Kapela Kontareli; Crkva sv. Luja Francuskog, Rim |
Stil ove izvanredne slike se udaljava od manirizma i od visoke renesanse, a njegov jedini mogući prethodnik je realizam sa sjevera Italije umjetnika kao što je Savoldo.[1] Mada, Karavađov realizam je nešto novo i bez kompromisa tako da je okarakterisan kao naturalizam, da bi se napravila razlika od ranijih pokušaja. Tema slike je sveta ali izražena jezikom savremenog života prostih ljudi. Mateja, poreznik, sjedi s nekolicinom naoružanih ljudi, najvejrovatnije svojih službenika, u odaji koja izgleda kao jedna obična rimska krčma. On sa iznenađenjem, na sebe upitno ukazuje prstom dok dva lika prilaze s desne strane. Pridošlice su siromasi, njihove bose noge i prosta odjeća odudaraju od raznobojnog ruha Mateje i njegovih pratilaca. Ipak, dešava se nešto neuobičajeno što navodi na pomišljaj da to ipak nije obična scena rimske svakodnevnice. Jedini natprirodni znak na slici je Hristov oreol, ali je lako previdiv. Ono što privlači pažnju je svakako zapovjednički gest Hristov, pozajmljen iz Mikelanđelovog Stvaranja Adama, kojim je premošćen jaz između dvije grupe. Međutim, još presudniji znak je zrak sunčeve svjetlosti kojom je osvijetljeno Hristovo lice i ruka u ovom mračnom enterijeru. Bez ove svjetlosti, teško da bi slika bila uspješna i činila svjesnim one kojima je bila namjenjena, božanskog prisustva.[1] Ovdje Karavađo daje podršku stavu protivreformacije; da se vjerske tajne ne otkrivaju intelektom već emocionalnim doživljavanjem pristupačnim svim ljudima.[1] U tom smislu može se reći da je ova, kao i mnoge druge njegove slike, neopterećena teološkim dogmamama i da se obraća i protestantima, ne manje nego katolicima.[1] Ovo svojstvo Karavađovog djela je učinilo da utiče snažno, mada posredno, na Rembranta, najvećeg religioznog slikara protestantskog sjevera.[1]
Reference uredi
Literatura uredi
- Janson, H. W. (1975). Istorija umetnosti – Pregled razvoja likovnih umetnosti od praistorije do danas (Umetnost). Beograd, Jugoslavija: Prosveta.