Saobraćaj u Nikaragvi
Saobraćaj u Nikaragvi je slabo razvijen, iako ova država ima povoljan saobraćajno-geografski položaj. Na zapadu ova država izlazi na Tihi okean, a na istoku na Karipsko more. Nikaragva kopnenu granicu ima sa dvema državama — Hondurasom na severu i Kostarikom na jugu. Najznačajnija saobraćajnica koja prolazi kroz Nikaragvu je Interamerički autoput. Nikaragva je najsiromašnija zemlja Latinske Amerike[1], a razlozi za ovo su brojni — dugogodišnja diktatura porodice Somoza, revolucija kojom je ova porodica zbačena sa vlasti, petogodišnja privredna blokada od strane SAD i građanski rat[2]. Ovakvo društveno-ekonomsko stanje je glavni uzrok nedovoljne razvijenosti saobraćaja u ovoj zemlji.
Železnički saobraćaj uredi
Prva pruga u Nikaragvi puštena je u rad 10. marta 1882. godine i povezivala je Korinto i Činandegu. Ova pruga je kasnije proširena kako bi Korinto povezala sa Granadom preko Managve. Ukupna dužina ove pruge je iznosila 192 km i to je bila najduža pruga u Nikaragvi. Druge značajne pruge su bile Leon–El Sause (72 km), Masaja–Dirijamba (43,5 km), San Horhe–San Huan del Sur (31 km) i Činandega–Puerto Morasan (31 km). Ukupna dužina svih pruga je iznosila 382,5 km. Međutim, kao rezultat višegodišnjeg opadanja privrednih aktivnosti i korišćenja železničkog saobraćaja usled brojnih političkih okolnosti, Nikaragva od 1994. godine nema nijednu funkcionalnu železničku prugu[2]. Sav železnički saobraćaj je obustavljen, a pruge su prodate kao staro gvožđe.
Drumski saobraćaj uredi
Ukupna dužina svih puteva u Nikaragvi je 2009. godine iznosila 19.137 km, što stavlja ovu srednjoameričku državu na 112. mesto u svetu[1]. Od toga 2.033 km čine asfaltirani putevi (11%), dok neasfaltirani putevi čine ostatak od 17.104 km (89%). Gustina drumske mreže u Nikaragvi iznosi 17 km puta na 100 km² površine. Svega petina puteva se nalazi u dobrom ili prosečnom stanju, a ostatak je nižeg kvaliteta. Stanje sistema puteva Nikaragve se, kao i stanje ostatka infrastrukture u ovoj državi, pogoršavalo tokom sukoba i ekonomske krize 1980-ih i 1990-ih godina. Krajem 1990-ih godina započeta je obnova puteva[3].
Ono što je karakteristično za Nikaragvu jeste činjenica da je tokom kišne sezone (od maja do novembra) prohodno svega oko 10.000 km puteva[2]. Situacija je još gora kada dođe do vremenskih nepogoda poput uragana Mič, koji je Nikaragvu pogodio 1998. godine. Tada je Međunarodna agencija za razvoj Svetske banke uložila 48 miliona američkih dolara u obnovu trase Interameričkog autoputa od Managve do San Benita, kao i u obnovu preko 3.000 km drugih glavnih i sekundarnih puteva[4].
Najznačajniji međunarodni put u Nikaragvi je Interamerički autoput. Ova saobraćajnica povezuje američko-meksičku granicu (grad Nuevo Laredo) sa glavnim gradom Paname[5] preko Gvatemale, El Salvadora, Hondurasa, Nikaragve i Kostarike. Šire posmatrano, ovaj autoput je deo Panameričkog autoputa dugog 48.000 km koji, ne računajući prekid od 80 km u prolazu Darijen (Panama i Kolumbija), nizom drumskih saobraćajnica povezuje krajnji sever američke savezne države Aljaske sa krajnjim jugom Argentine[6].
Vodeni saobraćaj uredi
Nikaragvu karakteriše asimetrični sliv — reke uz tihookeansku obalu su kratke, dok su one uz obalu Karipskog mora duže[2]. Najznačajnije reke su Koko, Rio Grande de Matagalpa i San Huan. Reke na karipskoj strani su u svom donjem toku plovne za manje brodove. Jezera Nikaragvu i Managvu povezuje reka Tipitapa. Ukupna dužina plovnih puteva u ovoj državi je 2.220 km[1], po čemu Nikaragva zauzima 40. mesto u svetu. Gustina mreže plovnih puteva iznosi 1,68 km plovnog puta na 100 km² teritorije. Sjedinjene Američke Države su u drugoj polovini 19. veka imale plan da izgradnjom veštačkog kanala od jezera Nikaragva do Tihog okeana naprave plovni put koji bi preko reke San Huan (koja predstavlja otoku jezera Nikaragva i uliva se u Karipsko more) omogućio vodeni saobraćaj između Tihog okeana i Karipskog mora. Međutim, odlučili su se da kanal ovog tipa izgrade u Panami, ali SAD po sporazumu Brajan–Čamoro imaju isključivo pravo na izgradnju ovakvog vodenog puta preko Nikaragve[2].
Najznačajnija luka u Nikaragvi je Korinto, preko koje se obavljaju dve trećine ukupnog pomorskog teretnog prometa ove zemlje[2]. Druge značajne luke na tihookeanskoj obali su Porto Sandino i San Huan del Sur, a na karipskoj obali su značajne Blufilds (druga na nacionalnom nivou) i El Rama. Znatan saobraćaj se obavlja i na jezeru Nikaragva[2], a po svom značaju se ističu tri brodske linije. Prve dve linije povezuju gradove Granadu i San Horhe na obali jezera sa gradićima Altagrasijas, odnosno Mojogalpa na turistički atraktivnom ostrvu Ometepe, koje se nalazi na jezeru Nikaragva. Treća linija povezuje Altagrasijas sa San Karlosom, gradom na jugoistočnoj obali jezera. Ova linija se nastavlja na reci San Huan i vodi do El Kastilja. Što se tiče pomorskog lokalnog putničkog saobraćaja, najznačajnije su linije koje Blufilds povezuju sa Lagunom de Perlas na severu i Velikim Kukuruznim ostrvom u Karipskom moru. Između Velikog i Malog Kukuruznog ostrva takođe postoji brodska linija. Što se tiče međunarodnih kruzera koji plove kroz teritorijalne vode Nikaragve, najveći broj njih ima stanicu u San Huanu del Sur, koji predstavlja jedno od najznačajnijih turističkih mesta u državi. Među velikim brodovima koji se usidruju u ovom mestu ističu se „Star flajer“, „Kvin Elizabet“, „Grand prinses“, „Star prinses“, „Ajland prinses“, „Koral prinses“ i dr.
Vazdušni saobraćaj uredi
Na teritoriji Nikaragve postoje 143 aerodroma. Međutim, svega 11 aerodroma (7,7%) ima asfaltirane piste. Ostatak od 132 aerodroma predstavljaju aerodromi sa neasfaltiranim pistama. Apsolutnu većinu imaju neasfaltirani aerodromi kojima je dužina piste manja od 914 m i njih ima ukupno 115[1]. Jedini međunarodni aerodrom u Nikaragvi se nalazi u Managvi i naziva se „Augusto S. Sandino“. Sa ovog aerodroma mogući su letovi do brojnih destinacija van Nikaragve, ali i unutar nje. Između ostalog, mogući su letovi do Majamija i Los Anđelesa u SAD, kao i letovi do prestonica susednih država — El Salvadora i Kostarike. Na ovom aerodromu je 2012. godine sletelo 545.149[7], a sa njega je poletelo 511.670 inostranih putnika[8]. Što se tiče domaćeg vazdušnog saobraćaja, 2012. godine je na ovom aerodromu ostvaren ukupan promet od 144.825 putnika.
Ostali aerodromi u Nikaragvi se koriste za prevoz putnika unutar nje i tri najznačajnija od njih se nalaze u istočnom delu zemlje. Na obali Karipskog mora nalaze se aerodromi u Blufildsu i Puerto Kabesasu. Na Velikom Kukuruznom ostrvu nalazi se treći značajni domaći aerodrom. Sva tri ova aerodroma su ujedno i vojni aerodromi, a sve ih opslužuje kompanija „La Kostenja“. Kao četvrti aerodrom ističe se onaj u San Karlosu na jugoistočnoj obali jezera Nikaragva. Do njega je moguć let iz Managve iznad pomenutog jezera. Ovoliki broj aerodroma namenjenih domaćem avio-saobraćaju objašnjava se nepostojanjem železničke mreže i uglavnom lošim kvalitetom drumske mreže. Međutim, evidentno je da zbog loše ekonomske situacije većina stanovnika Nikaragve nije u mogućnosti da koristi usluge avio-prevoza. Brojne su strane kompanije koje obavljaju letove do glavnog grada Nikaragve, a neke od njih su „Amerikan erlajns“, „Britiš ervejz“, „Kontinental erlajns“, „Junajted erlajns“ i dr.
Telekomunikacije uredi
U Nikaragvi je 2011. godine bilo 287.600 fiksnih telefonskih linija[1]. Iste godine je u funkciji bilo 4.822.000 brojeva mobilnih telefona, što znači da 85% stanovnika Nikaragve poseduje mobilni telefon. Zahvaljujući investicijama stranih kompanija, skoro sva telekomunikaciona infrastruktura u Nikaragvi je digitalna. Međunarodni pozivni broj za Nikaragvu je +505.
Televizijske stanice u Nikaragvi se nalaze u privatnom vlasništvu. Kablovska televizija je dostupna u najvećem broju gradskih oblasti. Godine 2005. u Nikaragvi su na svakih 1.000 stanovnika dolazila 72 televizora[3]. U državnom vlasništvu se nalazi jedino radio „Nikaragva“[1]. Ostatak od preko 100 radijskih stanica se nalazi u privatnom vlasništvu. Međunarodni internet domen Nikaragve je .ni. Ukupan broj internet priključaka je 296.068, a ukupan broj korisnika interneta je manji i iznosi 199.800[1]. Ovo znači da 3,5% stanovnika Nikaragve koristi internet.
Izvori uredi
- ^ a b v g d đ e „The World Factbook”. Arhivirano iz originala 13. 02. 2016. g. Pristupljeno 08. 07. 2013.
- ^ a b v g d đ e Natek, K. i Natek, M. (2005). Države sveta. Beograd: Mladinska knjiga.
- ^ a b Encarta (2008). Nicaragua. Redmond: Microsoft Corporation.
- ^ Rebuilding Nicaragua's Hurricane Damaged Roads
- ^ Encarta (2008). Inter-American Highway. Redmond: Microsoft Corporation.
- ^ Pan-American Highway
- ^ Entrantes Internacionales
- ^ Salientes Internacionales