Transfer učenja
Transfer učenja u psihologiji predstavlja prenošenje učenja sa jedne savladane aktivnosti na novu, još nesavladanu aktivnost. Transfer može biti pozitivan ili negativan. Pozitivni transfer olakšava učenje nove aktivnosti a negativni ga otežava.
Značaj uredi
Bez transfera ne bi imalo smisla učiti bilo šta što se neće direktno primjenjivati u budućnosti jer bi se gubio svaki smisao sticanja teorijskih osnova određene grane nauke. Svako stečeno znanje bi bilo izolovan sistem koji ne bi uticao na nova učenja. U školstvu ne bi imalo smisla pružati učenicima opšta znanja koja će ih pripremati za dalje školovanje a sve što će jednog dana morati da se radi moralo bi se unaprijed savladati. U stvarnosti, transfer upravo omogućava sposobnost kasnijeg prilagođavanja novonastalim okolnostima i ubrzan razvoj jedinke čija već stečena iskustva značajno utiču na buduće procese saznavanja, shvatanja, uviđanja itd.
Vrste transfera uredi
U prošlosti je postojao stav da svako biće ima određene intelektualne „moći“ koje se mogu vježbati kao što se mogu vježbati mišići. Određeni predmeti u školama su postojali samo zato što se smatralo da uvećavaju ove „moći“, iako više nisu imali nikakav praktični značaj. Tako, na primjer, latinski jezik se učio i u školama čijim đacima latinski nije bio potreban, jer se smatralo da gramatika, između ostalih, pojačava intelektualne moći. Smatralo se da se i mišljenje i pamćenje mogu vježbati. Ova teorija, koja je danas uglavnom odbačena, naziva se teorija formalne discipline. Može se reći da su danas opšteprihvaćene dvije teorije o transferu učenja:
Pored ovih, na motorno učenje (učenje fizičkih sposobnosti) se odnosi još i unakrsni, odnosno bilateralni transfer.
Teorija identičnih elemenata uredi
Teorija identičnih elemenata, poznata još i kao teorija identičnih komponenata, predstavlja stav po kojem samo određeni elementi u već savladanoj aktivnosti, koji su identični određenim elementima u novoj aktivnosti, olakšavaju učenje. Tvorci ove teorije bili su američki psiholozi Edvard Torndajk (Edward Thorndike) i Robert S. Vudvort (Robert S. Woodworth).
Teorija generalizacije uredi
Teorija generalizacije, odnosno teorija uopštavanja, je teorija američkog psihologa Čarlsa Habarda Džada (Charles Hubbard Judd), po kojoj već stečena teorijska znanja u nekoj oblasti omogućavaju lakše snalaženje u novim okolnostima, odnosno lakše učenje neke nove, konkretne aktivnosti. Može se reći da upravo ovakav transfer, sa opšteg na konkretno, daje najveće mogućnosti u savladavanju novih aktivnosti.
Bilateralni transfer uredi
Bilateralni, odnosno unakrsni transfer se odnosi na transfer motornog učenja sa jedne strane tijela na drugo, odnosno češće sa jednog uda na drugi. Naime, primijećeno je da aktivnost koju čovjek savlada desnom rukom, kasnije mnogo lakše savlada i lijevom rukom. Štaviše, primijećeno je da postoji transfer između potpuno nezavisnih udova, npr. desne ruke i lijeve noge.