Univerzalna sala u Skoplju
Univerzalna sala je konferencijska i koncertna sala koja se nalazi u Skoplju. Nalazi se u naselju Debar Maalo u opštini Centar. [1] [2]
Istorija uredi
Neposredno nakon katastrofalnog zemljotresa u Skoplju 1963. godine,[5] otklanjanjem teških posledica i obnovom grada, počela je izgradnja Univerzalne sale, kao trajnog sećanja na humanitarnu akciju donatora iz inostranstva.
U vreme katastrofe, Skoplje je uspostavilo niz kontakata sa svetom. Solidarnost ljudi je došla do punog i bezrezervnog izražaja na svim poljima života. U oblasti kulture to je izraženo kroz „Susret solidarnosti“, koji je realizovan već u prvoj godini nakon zemljotresa. Kulturno-umetnička manifestacija „Susret solidarnosti“ je od posebnog značaja za grad, njegovo trajanje i razvoj posle zemljotresa.
Ideja je izražena u realizaciji međunarodne manifestacije koja će jednom godišnje okupljati u Skoplju predstavnike zemalja koje su pomogle u obnovi, susretom kulturno-umetničkih ansambala i sportskih kolektiva.
Ideja je prvi put realizovana 1964. godine od 26. jula do 2. avgusta, u organizaciji posebnog Organizacionog odbora, nastavlja se nekoliko godina kasnije, dobija nove dimenzije humanosti i međunarodne solidarnosti, u vidu produbljivanja veza, saradnje i bratimljenje gradova.
U porušenom gradu se pojavio problem prostora za organizovanje ovih manifestacija, odnosno počelo se razmišljati o „univerzalnoj sali” u kojoj bi se mogle organizovati kulturno-umetničke manifestacije, ali i manje sportske manifestacije.
Direkcija za komunalno-stambenu izgradnju Skoplja je donelo odluku za izgradnju jednog ovakvog objekta koji će biti montažnog karaktera.
U izgradnji je uz značajnu materijalno-finansijsku pomoć učestvovalo više od 35 zemalja sveta, čijim sredstvima je objekat Univerzalne sale kupljen od kompanije „Tehnoeksportstroj“ iz Sofije.[6]
U Sofiji je 11. jula 1964. godine potpisan ugovor o kupoprodaji objekta, sa ukupno 1800 mesta.[7]
U roku od 10 meseci od potpisivanja ugovora, 1965. godine izgrađen je objekat Univerzalne sale. Iako nedovršen i bez tehničkog prijema, u periodu od 26. jula do 2. avgusta 1965. prima učesnike drugog „Mitinga solidarnosti“. Drugi „Susret solidarnosti“ otvoren je koncertom Makedonske filharmonije pod dirigentskom palicom maestra Lovre Matačića, sa solistima Ružom Pospiši i Vladimirom Ružjakom. Atraktivan program se nastavlja „Večerom zabavnih melodija“, uz nastup eminentnih pevača iz cele Jugoslavije, uz pratnju Zabavnog orkestra RTS-a – Skoplje, pod dirigentskom palicom maestra Aleksandra Džambazova. Orkestar harmonike iz Ljubljane, Tomas Garu koji peva afričke spirituale, Italijanski gudački ansambl „Vivaldi“, Bugarski dečiji hor „Dobra Smena“, grupa „Los Paragvajos“ iz Paragvaja, ruski ansambl „Balalajki“ i mnogi folklorni ansambli iz Evrope. Svih 7 događaja pratilo je oko 10.000 posetilaca.
Pored navedenih aktivnosti, 1965. godine u Univerzalnoj sali će se odigrati 2 dramske predstave, uz gostovanje čuvenog „Ateljea 212“, iz Beograda, sa predstavama „Iza zatvorenih vrata“ i „Čekajući Godoa“, u prisustvu 3.300 posetilaca.
Godine 1965. godine, na samom početku rada, u Univerzalnoj sali održano je 9 događaja sa oko 13.300 posetilaca.
Sala je zvanično puštena u upotrebu 10. januara 1966. kao centar za organizovanje manifestacija, dramom „Pobednik ili deca na vlasti“ u izvođenju beogradskog „Ateljea 212“, a 16. januara održan je veliki simfonijski koncert održana je Makedonska filharmonija sa pijanistom Aleksandrom Uninskim.
Kapacitet uredi
Izvanredni scenski uslovi, zajedno sa svim pratećim funkcijama objekta, u amfiteatarskom ambijentu gledališta, pružaju optimalne uslove da publika prati realizaciju koncerata ozbiljnih, zabavnih, narodnih, etno, bluz i džeza. muzika, poetske manifestacije, dramske predstave, modne revije, prezentacije, kongresi, konsultacije, tribine, sportske manifestacije i druge manifestacije.
Mala scena sa 300 mesta, akustički dizajnirana, omogućava realizaciju kamernih predstava, koncerata ozbiljne i džez muzike.
Scenski prostor kojim sala raspolaže pruža više varijanti korišćenja bine ukupne površine 400m2.
Univerzalna sala ima:
- gledalište kapaciteta 1500 mesta
- kompletno ozvučenje snage 15 kilovata
- svetlosni park snage 100 kilovata (rampa, skeneri, mašina za maglu, video bim itd.)
- mogućnost audio i video snimanja
- koncertni i polukoncertni klavir, brend Petrof
- orkestarski prostor
- kompletna scenografska rešenja
- izložbeni prostor u holu hale u dužini od 70 metara
- ručni bifei, koktel bifei i promocije kapaciteta do 80 posetilaca
Reference uredi
- ^ „Istorijata na Univerzalna Sala – JU Univerzalna sala Skopje” (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2022-03-12.
- ^ „Oficijalen portal na Grad Skopje - Univerzalna sala - Skopje”. starportal.skopje.gov.mk. Pristupljeno 2022-03-12.
- ^ Vest na skopjeinfo.mk
- ^ Vest na telma
- ^ „Jubilej-50 godini Univerzalna sala Skopje”. Faktor Portal. Pristupljeno 2024-04-09.
- ^ „Univerzalna Sala kako potencijalna žrtva na izgubeniot gradski identitet – MARH” (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2024-04-09.
- ^ „Kakvo čudo e “Universalna zala” v Skopie - Trud”. trud.bg (na jeziku: bugarski). 2024-09-04. Pristupljeno 2024-04-09.