Fanerofita
Fanerofita (grč. phanerós – „vidljiv, otkriven”; grč. fyton – „biljka”) je životna forma višegodišnjih biljaka. Definisao ju je Raunkijer[1][2], kao formu višegodišnjih biljaka koje imaju trajne grane sa pupoljcima na vrhovima, a koji se nalaze slobodno u vazduhu, na udaljenosti od podloge uglavnom većoj od 50 cm. U ovu grupu spadaju žbunovi, drveće i epifite. Životna forma fanerofita je veoma retka u polarnim i pustinjskim oblastima, jer je najslabije prilagođena nepovoljnom periodu godine[3].
Fina podela ove životne forme izvršena je na osnovu visine na kojoj se nalaze pupoljci:
- makrofanerofite, kod kojih su pupoljci na visini većoj od 8 m;
- mezofanerofite, kod kojih su pupoljci na visini 2–8 m;
- mikrofanerofite, kod kojih su pupoljci na visini 0,5–2 m;
- nanofanerofite, kod kojih su pupoljci na visini ne većoj od 50 cm.
Pupoljci fanerofita su izloženi nepovoljnim klimatskim uslovima, poput mraza u hladnim i umerenim klimatskim oblastima. Zaštita pupoljaka od isparavanja i hladnoće obezbeđena je zaštitnim ljuspama. Retke su biljke umerenih oblasti sa golim pupoljcima (npr. čibukovina). Kod njih se zaštita od hladnoće odvija dlakama.
Galerija slika uredi
-
pančićeva omorika, makrofanerofita -
šimšir, nanofanerofita -
zaštićeni pupoljci lužnjaka -
goli pupoljak čibukovine
Literatura uredi
- ^ Raunkiær, C. (1904) Om biologiske Typer, med Hensyn til Planternes Tilpasninger til at overleve ugunstige Aarstider. Botanisk Tidsskrift 26, p. XIV.
- ^ Raunkiær, C. (1907) Planterigets Livsformer og deres Betydning for Geografien. Gyldendalske Boghandel - Nordisk Forlag, København and Kristiania.
- ^ Janković, M. (1973) Fanerofite. U: M. Janković (ed.) Enciklopedijski leksikon Mozaik znanja. Tom 19. Biologija. Beograd: Interpres. pp. 171–172.
