Helsinška katedrala
Helsinška katedrala je evangelističko - luteranski sakralni objekat Helsinške biskupije u glavnom i najvećem gradu Finske, Helsinkiju. Do proglašenja nezavisnosti Finske 1917. godine nazivana je i Crkvom Svetog Nikole.[1]
Položaj i okruženje uredi
Helsinška katedrala se nalazi u sastavu Trg Senata, koji zauzima glavno mesto u Engelovom urbanističkom rešenju, koje je Helsinkiju doneo naziv „belog grada severa“. Ovo je jedan je od glavnih gradskih trgova i uokviren je glavnom zgradom Univerziteta na zapadu, katedralom na severu i zgradom Vlade na istoku. Na jugoistočnom delu trga nalazi se kuća Sederholm, najstarija kamena kuća u gradu. Na trgu se nalazi i muzička instalacija „Zvuk Trga Senata“, koja svakog dana u 17:49 časova emituje petominutnu kompoziciju na modernoj verziji ksilofona.
Istorija uredi
Na mestu današnje katedrale na kome se nalazila manja crkva posvećena ktitorki Elriki Eleonori, kraljici Švedske, izgrađena je naova katedrala između 1830. i 1852. godine u čast Velikog vojvode od Finske, ruskog cara Nikolaja I.
Po završetku gradnje, zvala se Katedrala Svetog Nikole, po ruskom caru Nikoli I koji je pokrenuo projekat izgradnje i Svetom Nikoli zaštitniku pomoraca. Nakon što je Finska postala nezavisna držav 1917. godine, katedrala je promenila naziv u Velika katedrala. Kada je 1959. osnovana Helsinška biskupija, Velika katedrala je postala Helsinška katedrala.
Namena uredi
Katedrala je glavna crkva Helsinške župe i Helsinške eparhije, u kojoj se održava godišnja ekumenske služba. Pored toga katedrala se koristi za svečana otvaranja i zatvaranja zasedanja parlamenta, kao i službu povodom Dana nezavisnosti.
U katedrali Univerzitet u Helsinkiju i druge visokoškolske ustanove, redovno organizuju ceremonije dodele diploma.
Katedrala je takođe poznata i po tome što se u njoj održavaju praznični, nedeljni i drugi koncerti i svadbene ceremonije.
Katedralu i događanja u njoj godišnje poseti preko 500.000 posetilaca iz različitih delova sveta.
Arhitektura uredi
Katedrala je deo projekta uređenja grada pod rukovodstvom Karla Ludviga Engela i zamišljena je kao objekat koji će dominirati Trgom Senata, pošto su okolne građevine manje.
Katedrala je u osnovi u obliku grčkog krsta, a fasada svakog kraka krsta upotpunjena je kolonadom sa timpanom.
Crkvu pokriva velika zelena kupola, a četiri manje kupole dogradio je Ernst Lorman, Engelov sledbenik, kako bi crkva ličila na Crkvu Svetog Isaka u Sankt Peterburgu. Lorman je dogradio i dva zvonika i postavio statue dvanaest apostola na uglovima krova.[2]
Ikonostas je donacija Cara Nikolaja I i delo je Karla Timoleona fon Nefa.[3]
Kripta crkve osim verske ima i izložbenu namenu
Izvori uredi
- ^ Kirkko Helsingissä - Cathedral
- ^ Cast by the prominent firm of S. P. Devaranne, Berlin, and set up in 1852, according to Carol A. Grissom, Zinc sculpture in America, 1850–1950 2009:587.
- ^ „HelsingforsDomkyrka” (na jeziku: Švedski). Uppslagsverket Finland. Arhivirano iz originala 24. 12. 2013. g. Pristupljeno 8. 11. 2019.
