Hromatska aberacija
Hromatska aberacija je optička mana zbog koje se svetlosni zraci različite talasne dužine fokusiraju na različitim tačkama duž optičke ose sočiva. Razlog je što indeks prelamanja zavisi od talasne dužine, tako da se zraci kraće talasne dužine (recimo plave boje) prelamaju više (tj. pod većim izlaznim uglom) od onih sa većom talasnom dužinom. Time se fokusiraju bliže sočivu od dugotalasnih zraka (recimo crvene boje). Kako se bela svetlost sastoji od mnoštva talasnih dužina, slika koja se formira (od tačkastog izvora svetlosti zbog jednostavnosti, kao recimo zvezde) se sastoji od serije slika različitih boja razvučenih duž optičke ose. Slika zvezde koja se formira, recimo, u fokusu plave boje se sastoji od plave tačke okružene raznobojnim oreolom sastavljenim od mutnih slika zvezde različitih veličina i različitih boja. Isto važi i za fokus crvene boje, gde imamo crvenu zvezdu okruženu mutnim raznobojnim oreolom. Između ovih fokusa nalazi se ravan gde se formira slika koja je najmanje razmućena, i to odgovara približno fokusu za žuto-zeleni deo sprektra, a to odgovara delu spektra na koji je ljudsko oko najosetljivije.[1]
Kako zakoni po kojima se svetlost reflektuje ne zavise od talasne dužine svetlosti, hromatska aberacija je javlja samo kod sočiva, a ne i kod ogledala. To znači da su ovom optičkom manom pogođeni teleskopi refraktori, foto-aparati, durbini, a ne i teleskopi reflektori. Efekti hromatske oberacije mogu se značajno umanjiti korišćenjem sistemom dva ili više sočiva sa različitim indeksima prelamanja. Ahromatska sočiva, koja se sastoje od dva elementa, dovode fokuse dve različite boje u istu tačku, i redukuju veličinu oreola drugih boja za približno faktor 10. Troelementni apohromatski sistem smanjuje efekte aberacije još bolje (uporedo smanjuje i efekte sferne aberacije).[1]
