Centri okoštavanja
Centari okoštavanja (CO) su tačke na kojima počinje okoštavanje hijalinske hrskavice. Prvi korak u okoštavanju je da hondrociti u ovom trenutku postanu hipertrofični i da se rasporede u redove.[1] Matrica u koju je ugrađen CO povećava se u količini, tako da se ćelije dalje odvajaju jedna od druge. U ovoj matrici potom dolazi do taloženja krečnjačkog materijala, između redova ćelija, tako da se one odvajaju jedna od druge uzdužnim stubovima kalcifikovane matrice, dajući zrnast i neproziran izgled.
| Centri okoštavanja | |
|---|---|
 Rentgenski snimak centara okoštavanja kod malog deteta. | |
| Detalji | |
| Nazivi i oznake | |
| Latinski naziv | centrum ossificationis |
| Opšta osteologija | |
Tu i tamo matrica između dve ćelije istog reda takođe postaje kalcifikovana, a poprečni stubići kalcifikovane supstance protežu se od jednog krečnjačkog stuba do drugog.
Dakle, postoje uzdužne grupe ćelija hrskavice zatvorene u duguljaste šupljine, čiji su zidovi formirani od kalcifikovanog matriksa koji odseca svu ishranu ćelija, što uzrokuje da ćelije, atrofiraju, ostavljajući prostore koji se nazivaju primarne areole.
Vrste
urediCentri okoštavanja mogu biti primarni i sekundarni.[1]
Primarni centri okoštavanja
urediPrimarni centar okoštavanja je prva oblast kosti koja počinje da okoštava. Obično se pojavljuje tokom prenatalnog razvoja u centralnom delu svake kosti u razvoju. Kod dugih kostiju primarni centri se javljaju u dijafizi/osovini, a kod nepravilnih kostiju primarni centri se obično javljaju u telu kosti.
Većina kostiju ima samo jedan primarni centar (npr. sve duge kosti osim ključne kosti), ali neke nepravilne kosti kao što su karlična kost i kičmeni pršljenovi imaju više primarnih centara.
Sekundarni centri okoštavanja
urediSekundarni centar okoštavanja je područje okoštavanja koje se pojavljuje nakon što se primarni centar okoštavanja već pojavi, Većina ovih centara javlja se tokom postnatalnih i adolescentnih godina. Većina kostiju ima više od jednog sekundarnog centra okoštavanja. Kod dugih kostiju, sekundarni centri se pojavljuju u epifizama.[2]
Na kraju formiranja sekundarnog centra okoštavanja, jedine dve oblasti u kojima ostaje hrskavica su na epifizama na zglobnoj hrskavici koja pokriva epifizu i na epifiznoj ploči između epifize i dijafize.[3]
Primarna endohondralna osifikacija počinje formiranjem šablona hondrocita. Nakon toga, hondrociti podležu hipertrofiji počevši od srednje dijafize, na kraju se protežući do epifiznih polova, vaskulatura prodire u formiranu kost transportujući mezenhimalne stromalne ćelije, a hipertrofične ćelije prolaze kroz apoptozu. Mezenhimalne stromalne ćelije se diferenciraju u osteoblaste, a zatim u osteocite.
Sekundarna osifikacija se javlja u epifizi postnatalno, a formiranje kosti počinje u centru i proteže se periferno.
Izvori
uredi- ^ a b Gray, Henry; Gray, Henry; Lewis, Warren H (1918). Anatomy of the human body. Philadelphia,: Lea & Febiger,.
- ^ Nikita, Efthymia (2017), The Human Skeleton, Elsevier, str. 1—75, ISBN 978-0-12-804021-8, Pristupljeno 2024-11-24
- ^ „Bone Development & Growth | SEER Training”. training.seer.cancer.gov. Pristupljeno 2024-11-24.
- ^ Aghajanian, Patrick; Mohan, Subburaman (2018-06-14). „The art of building bone: emerging role of chondrocyte-to-osteoblast transdifferentiation in endochondral ossification”. Bone Research. 6 (1). ISSN 2095-6231. doi:10.1038/s41413-018-0021-z.
Literatura
uredi- Gray, Henry; Spitzka, Edward Anthony (1910). Anatomy, descriptive and applied. the University of California: Lea & Febiger. str. 44. „ossification.”
Spoljašnje veze
uredi | Molimo Vas, obratite pažnju na važno upozorenje u vezi sa temama iz oblasti medicine (zdravlja). |
