Црвене ципелице (film)

Crvene cipelice
Crvene cipelice
	Filmski poster
Izvorni naslov	The Red Shoes
Režija	Majkl Pauel; Emerik Presburger
Scenario	Majkl Pauel; Emerik Presburger
Producent	Majkl Pauel; Emerik Presburger
Temelji se na	„Crvene cipelice”; (Hans Kristijan Andersen)
Glavne uloge	Anton Volbruk; Marijus Goring; Mojra Širer; Leonid Masin; Robert Helpman; Albert Baserman; Ezmond Najt; Ljudmila Čerina
Muzika	Brajan Esdejl
Direktor; fotografije	Džek Kardif
Montaža	Redžinald Mils
Producentska; kuća	The Archers
Studio	General Film Distributors (UK); Eagle-Lion Films (SAD)
Godina	1948.
Trajanje	135 minuta
Zemlja	Ujedinjeno Kraljevstvo
Jezik	engleski
Budžet	> 500 hiljada funti
Zarada	> 5 miliona dolara (iznajmljivanja u SAD i Kanadi)
	IMDb veza

Crvene cipelice (engl. The Red Shoes) je britanski dramski film iz 1948. godine, režisera, scenarista i producenata Majkla Pauela i Emerika Presburgera. Film prati Viktoriju Pejdž (Mojra Širer), balerinu koja se pridružuje svetski poznatom Baletu Ljermontov, čiji je vlasnik i kojim upravlja Boris Ljermontov (Anton Volbruk), koja testira njenu posvećenost baletu tako što je tera da bira između svoje karijere i romanse sa kompozitorom Džulijanom Krasterom (Marijus Goring).

Ovo je bio filmski debi Širerove, afirmisane balerine, a u njemu se pojavljuju i Robert Helpman, Leonid Masin i Ljudmila Čerina, drugi renomirani igrači iz sveta baleta. Radnja je zasnovana na istoimenoj bajci Hansa Kristijana Andersena iz 1845. godine, i sadrži i balet pod istim naslovom, takođe adaptiran po Andersenovom delu. Film su prvobitno osmislili Pauel i producent Aleksandar Korda 1930-ih, te su otkupili prava 1946. godine. Većina glumaca su bili profesionalni plesači. Film je sniman sredinom 1946, prvenstveno u Francuskoj i Engleskoj.

Po objavljivanju, film je dobio priznanje kritičara, posebno u Sjedinjenim Državama, gde je bio nominovan za pet Oskara, a osvojio je dva: za najbolju originalnu muziku i najbolju scenografiju. Takođe je osvojio nagradu Zlatni globus za najbolju originalnu muziku, a Nacionalni odbor za recenziju filmova proglasio ga je jednim od 10 najboljih filmova godine. Uprkos tome, neki kritičari plesa kritikovali su film jer su smatrali da fantastična, impresionistička centralna sekvenca prikazuje balet na nerealan način. Film je ostavio veliki finansijski uspeh i bio je prvi britanski film u istoriji koji je zaradio preko 5 miliona dolara od iznajmljivanja bioskopa u Sjedinjenim Državama.

Danas, film se smatra jednim od najboljih ostvarenja Pauelovog i Presburgerovog partnerstva i jednim od najboljih filmova svih vremena. Britanski filmski institut ga je 1999. proglasio 9. najboljim britanskim filmom svih vremena. Film je prošao opsežnu digitalnu restauraciju 2006. u filmskoj i televizijskoj arhivi Univerziteta Kalifornije kako bi se ispravila značajna oštećenja originalnih negativa. Restaurirana verzija filma prikazana je na Filmskom festivalu u Kanu 2009. godine, a potom je objavljena na Blu-ray formatima. Godine 2017, u anketi u kojoj je učestvovalo 150 glumaca, reditelja, scenarista, producenata i kritičara za časopis Time Out, film je rangiran kao 5. najbolji britanski film svih vremena.

Radnja uredi

Student muzike Džulijan Kraster gleda Balet Ljermontov u Kraljevskoj operi Kovent Garden kako bi čuo baletsku partituru Vatreno srce, koju je komponovao njegov učitelj, profesor Palmer. U publici je takođe i Viktorija „Viki” Pejdž, mlada, nepoznata plesačica aristokratskog porekla, sa svojom tetkom, ledi Neston. Kako Vatreno srce napreduje, Džulijan prepoznaje muziku kao jednu od svojih kompozicija. Tokom izvođenja, profesor Palmer dobija poziv na zabavu posle baleta u rezidenciji ledi Neston, te poziva i Borisa Ljermontova, impresarija trupe. Džulijan napušta nastup razočaran zbog plagijata njegovog profesora muzike. Ljermontov i Viki se sastaju, a on je poziva na probu trupe.

Džulijan piše Ljermontovu da objasni okolnosti iza Vatrenog srca, ali onda pokušava da povrati pismo. Ljermontovljev pomoćnik Dimitrij osujećuje sve Džulijanove pokušaje da uđe u Lermontovljev apartman, ali na kraju Ljermontov pušta Džulijana. On kaže da želi da preuzme svoje pismo pre nego što ga Ljermontov vidi, ali saznaje da ga je ovaj već pročitao. Ljermontov traži od Džulijana da odsvira neko svoje delo na klaviru. Nakon što je čuo Džulijana kako svira, Ljermontov shvata da je on bio pravi kompozitor Vatrenog srca. Ljermontov angažuje Džulijana kao repetitora za orkestar trupe i pomoćnika dirigenta trupe, Livingstona Montegija „Livija”.

Džulijan i Viki stižu u Balet Ljermontov istog dana. Kasnije, Viki pleše sa Baletom Rambert u matinejskom izvođenju Labudovog jezera u Merkjuri teatru, u produkciji sa trupom koju predvodi Mari Ramber. Gledajući ovu predstavu, Ljermontov shvata njen potencijal i poziva Viki da se pridruži Baletu Ljermontov na nastupima u Parizu i Monte Karlu. Odlučuje da joj da glavnu ulogu u novom baletu, Crvene cipelice, za koji Džulian treba da napiše muziku. Za tri nedelje, tokom koje zajedno stvaraju balet, Džulijan i Viki počinju da veruju i poštuju jedno drugo kao umetnike.

Crvene cipelice su veliki uspeh i Ljermontov revitalizuje repertoar trupe sa Viki u glavnim ulogama i Džulijanom zaduženim da komponuje nove partiture. U međuvremenu, Viki i Džulijan se zaljubljuju, ali svoju vezu drže u tajnosti od Ljermontova. Ljermontov počinje da gaji lična osećanja prema Viki; negoduje zbog njene veze sa Džulijanom nakon što sazna za nju. On otpušta Džulijana, a Viki napušta trupu sa njim. Oni se venčavaju i počinju da žive u Londonu, gde Džulijan radi na komponovanju nove opere.

Nešto kasnije, dok putuje, Viki dolazi u posetu Ljermontovu, koji je ubeđuje da se vrati u trupu kako bi „ponovo obula crvene cipelice”, kako bi još jednom zaplesala svoju slavnu ulogu. Tokom premijere, Džulian se pojavljuje u njenoj garderobi; otkriva da je napustio premijeru svoje opere u Kovent Gardenu kako bi je pronašao i vratio nazad. Ljermontov stiže; on i Džulijan se bore za Vikine naklonosti, obojica tvrdeći da je njena prava sudbina samo sa njim. Rastrgana između ljubavi prema Džulijanu i potrebe za plesom, na kraju bira ovo drugo.

Džulijan, shvativši da ju je izgubio, odlazi na železničku stanicu; Ljermontov teši Viki i pokušava da joj skrene pažnju na večernji nastup. Viki je u crvenim cipelicama dovedena na scenu i, naizgled pod njihovim uticajem, okreće se i beži iz pozorišta. Džulijan, na peronu železničke stanice, trči ka njoj. Viki skače sa balkona i pada ispred voza koji se približava i udara je. Ubrzo nakon toga, potreseni Ljermontov se pojavljuje pred publikom i objavljuje da „gospođica Pejdž neće moći da pleše večeras — niti bilo koje druge večeri”. U znak poštovanja, trupa izvodi Crvene cipelice upravljanjem reflektora na prazan prostor gde bi Viki bila. Dok Viki krvari na nosilima, ona traži od Džulijana da joj skine crvene cipelice, baš kada se balet završava.

Uloge uredi

Glumac	Uloga
Anton Volbruk	Boris Ljermontov
Marijus Goring	Džulijan Kraster
Mojra Širer	Viktorija „Viki” Pejdž
Robert Helpman	Ivan Boleslavski
Leonid Masin	Griša Ljubov
Albert Baserman	Sergej Ratov
Ljudmila Čerina	Irina Boronskaja
Ezmond Najt	Livingston „Livi” Montegi
Ostin Trevor	profesor Palmer
Erik Beri	Dimitrij
Ajrin Braun	ledi Neston

Reference uredi

^ Harper, Sue; Porter, Vincent (2003). British Cinema of The 1950s The Decline of Deference. Oxford University Press USA. str. 275.
^ „All-Time Top-Grossers”. Variety. sv. 193 br. 6. 13. 1. 1954. str. 10. ISSN 0042-2738. Pristupljeno 2022-07-20 — preko Archive.org. CS1 održavanje: Format datuma (veza)

Spoljašnje veze uredi

Crvene cipelice na sajtu IMDb (jezik: engleski)

[sue-1] Harper, Sue; Porter, Vincent (2003). British Cinema of The 1950s The Decline of Deference. Oxford University Press USA. str. 275.

[topgrossers-2] „All-Time Top-Grossers”. Variety. sv. 193 br. 6. 13. 1. 1954. str. 10. ISSN 0042-2738. Pristupljeno 2022-07-20 — preko Archive.org. CS1 održavanje: Format datuma (veza)

[1]

[2]