Crkva svetog Marka u Zagrebu
Crkva sv. Marka je župna crkva starog Zagreba, koja se nalazi na Markovom trgu. [1] Jedan je od najstarijih arhitektonskih spomenika u Zagrebu.
| Crkva svetog Marka u Zagrebu | |
|---|---|
 | |
| Osnovni podaci | |
| Status | aktivan |
| Osnivanje | 13. vek |
| Mesto | Zagreb |
| Država | Hrvatska |
Pregled
uredi
Romanički prozor na južnoj fasadi najbolje svedoči da je crkva morala biti podignuta još u 13. veku, kao i polukružni tlocrt kapele Svete Marije.
U drugoj polovini 14. veka crkva je korenito rekonstruisana. [2] Tada je pretvorena u kasnogotičku crkvu trobrodne vrste.
Masivni okrugli stubovi podržavaju teške rebraste svodove isklesane u kamenu, a unutrašnjost crkve karakteriše u svojoj jednostavnosti vazduh mira i uzvišenosti. Najvredniji deo crkve Svetog Marka je njen južni portal, za koji se smatra da je delo vajara porodice Parler iz Praga.
Gotičku kompoziciju portala čini petnaest figura smeštenih u jedanaest plitkih niša. Na vrhu su statue Josifa i Marije sa mladuncem Isusom, a ispod njih se vide Sveti Marko i Lav; Dvanaest apostola postavljeno je sa obe strane portala. Po svojoj umetničkoj kompoziciji i broju statua, ovaj portal je najbogatiji i najvredniji gotički portal u južnoj srednjoj Evropi.
Spolja, na severozapadnom zidu crkve nalazi se najstariji zagrebački grb sa uklesanom 1499. godinom (original se čuva u Muzeju grada Zagreba).
Na krovu su postavljeni crepovi tako da predstavljaju grb Zagreba (bijeli dvorac na crvenoj pozadini) i Kraljevine Hrvatske, Slavonije i Dalmacije. [3]
Kao ugao Markovog trga i današnje ulice Ćirila i Metodove, bila je gradska većnica, sedište gradske uprave u srednjem veku. Zgrada je prošla kroz brojne faze prepravke i rekonstrukcije, a ova stara Gradska većnica i danas drži otvorena vrata za sednice Gradskog vijeća Zagreba.
Vidi još
urediReference
uredi- ^ „Crkva Sv. Marka”. Zagreb Tourist Board. Arhivirano iz originala 20. 12. 2010. g. Pristupljeno 4. 8. 2014.
- ^ „St Mark's Church”. Lonely Planet. Pristupljeno 4. 8. 2014.
- ^ Damjanovic, Dragan (2011). „Polychrome Roof Tiles and National Style in Nineteenth – Century Croatia”. Journal of the Society of Architectural Historians (na jeziku: engleski). 70 (4): 466—491. doi:10.1525/jsah.2011.70.4.466.
Dodatna literatura
uredi- „Skulpture s južnog portala crkve Sv. Marka u Zagrebu: izvješće o konzervatorsko-restauratorskim radovima obavljenim do lipnja 2006.” [Sculptures from the south portal of St Mark’s in Zagreb – a report about conservation and restoration treatment carried out by June 2006] (PDF). Informatica Museologica (na jeziku: hrvatski). 39 (1–4): 187—195. septembar 2009. Pristupljeno 12. 2. 2017.
