Čehoslovački novi talas (1962—1968)
Čehoslovački novi talas je termin koji se koristi za čehoslovačke filmske stvaraoce koji su počeli da snimaju filmove 1960-ih. Uobičajeni reditelji su Miloš Forman, Vera Hitilova, Ivan Paser, Pavel Juraček, Jirži Mencl, Jan Nemec, Jaromil Jireš, Vojteh Jasni, Evald Šorm... Pokret je ponekad nazivan „čehoslovačkim filmskim čudom”.
Pregled uredi
Filmovi su se doticali tema koje su ranijim filmskim stvaraocima u komunističkim zemljama retko uspevali da izbegnu primedbe cenzora, kao što su zavedena omladina čehoslovačkog društva prikazana u Crnom Petru Miloša Formana (1963) i Ljubavi jedne plavuše (1965), ili one uhvaćene u nadrealistički vrtlog u Tratinčicama Vere Hitilove (1966) i Jaromila Jireša Valeri i njena nedelja čuda (1970). Filmovi su često izražavali mračni i apsurdni humor u suprotnosti sa socrealističkim filmovima iz 1950-ih.
Čehoslovački novi talas se razlikovao od francuskog novog talasa po tome što je obično imao jače narative, a pošto su ovi reditelji bili deca nacionalizovane filmske industrije, imali su veći pristup studijima i državnom finansiranju. Napravili su i više adaptacija, uključujući i adaptaciju romana Šala (1969) Milana Kundere Jaromila Jireša. Na Četvrtom kongresu Saveza čehoslovačkih pisaca 1967. godine, Milan Kundera je opisao ovaj talas nacionalne kinematografije kao važan deo istorije čehoslovačke književnosti.[1] Formanov Vatrogasni bal (1967), još jedan veliki film tog doba, ostaje kultni film više od četiri decenije nakon objavljivanja.
Češki film uredi
Većina filmova snimljenih tokom Novog talasa bila je na češkom jeziku za razliku od slovačkog. Mnogi reditelji su dolazili iz prestižnog FAMU, koji se nalazi u Pragu, dok su državni Barrandov Studios bili smešteni na periferiji Praga. Neki od istaknutih čeških reditelja bili su Miloš Forman, koji je u to vreme režirao Vatrogasni bal, Crni Petar i Ljubav jedne plavuše, Vera Hitilova koja je najpoznatija po svom filmu Tratinčice,[2] i Jirži Mencl, čiji film Pomno posmatrani vozovi (1966) osvojio je Oskara za najbolji film na stranom jeziku.[3]
Slovački film uredi
Prodavnica u glavnoj ulici (1965) je osvojila Oskara za najbolji film na stranom jeziku 1966.[4] Iako se ne smatra delom Novog talasa, jer su ga režirali Jan Kadar i Elmar Klos, koji su bili generaciju stariji, a film je prilično tradicionalan. Juraj Jakubisko, Štefan Uher i Dušan Hanak bili su slovački filmski stvaraoci koji su bili deo Novog talasa.
Uticajni filmovi uredi
- The Sun in a Net (1962)
- Something Different (1963)
- Black Peter (1963)
- The Cassandra Cat (1963)
- The Cry (1964)
- Diamonds of the Night (1964)
- Loves of a Blonde (1965)
- Intimate Lighting (1965)
- Pearls of the Deep (1966)
- Closely Watched Trains (1966)
- Daisies (1966)
- A Report on the Party and the Guests (1966)
- The Firemen's Ball (1967)
- The Return of the Prodigal Son (1967)
- The Deserters and the Nomads (1968)
- The Joke (1968)
- Capricious Summer (1968)
- All My Compatriots (1968)
- The Cremator (1969)
- Larks on a String (1969)
- Birds, Orphans and Fools (1969)
- Case for a Rookie Hangman (1970)
- Valerie and Her Week of Wonders (1970)
Reference uredi
- ^ Sharrett, Christopher (1998). „Review: A History of Narrative Film by David Cook”. Film Quarterly. 51 (4): 45—46. ISSN 0015-1386. doi:10.2307/1213250.
- ^ Nast, Condé (2013-12-02). „DVD of the Week: “Daisies””. The New Yorker (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2021-12-25.
- ^ „The 40th Academy Awards | 1968”. Oscars.org | Academy of Motion Picture Arts and Sciences (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2021-12-25.
- ^ "The Shop on Main Street" Wins Foreign Language Film: 1966 Oscars (na jeziku: srpski), Pristupljeno 2021-12-25