Šandalja

Šandalja (ital. San Daniele) je arheološko i paleontološko nalazište pored Pule. To je sastav više nadzemnih i podzemnih pećina, nazvan po istoimenom kamenolomu Šandalja.

Nalazi se na koti 108, na nadmorskoj visina od 72 m, na zapadnom rubu Valturskoga polja. Najvažnija nalazišta su iz tzv. Šandalje I i Šandalje II, koje su dio sastava kraških pećina, otkrivenih zokom radova u kamenolomu 1961. godine. Istražio ih je Mirko Malez.

Ukupna dubina sloja Šandalje I iznosila je 9 m, a prilikom prepariranja koštane breče izlučen je primitivni kameni artefakt, udarač (engl. chooper) napravljen od potočne volutice, čija se starost procjenjuje na oko 800.000 godina. To je najstariji predmet izrađen ljudskom rukom na tlu Hrvatske.

U Šandalju II koji je otkriven u proljeće 1962, najvažniji je sloj „b”, debljine od 1 do 3 m, gdje su uz veliko ognjište pronađeni artefakti i ostatci pračovjeka s kromanjonskim obilježjima (Homo sapiens fossilis). Analizom radioaktivnog izotopa ugljenika ustanovljena je starost sloja od oko 12.320 godina.

U rimsko doba se na ovom lokalitetu eksploatisan je kamen. Preistorijsko gradinsko naselje uništeno je vojnom fortifikacijom 1877. Širenjem kamenoloma 1952. uništeni su grobovi iz bronzanog doba sa kosturima mrtvih u zgrčenom položaju.

Spoljašnje veze

Leksikografski zavod „Miroslav Krleža”, Istarska enciklopedija — Šandalja Arhivirano na sajtu Wayback Machine (2. april 2015)