Finder
Finder je predinstalirani program za upravljanje datotekama i grafička korisnička ljuska na operativnim sistemima Makintoš računara. Zadužen je za pokretanje drugih aplikacija i za cjelokupno upravljanje datotekama, diskovima i mrežnim mjestima. Pojavio se na prvom Makintošu, ali se nalazi i na Eplovom sistemu GS/OS i na računaru IIGS. U potpunosti je prerađen za prvo izdanje operativnog sistema Mac OS X.
 | |
 Prikazan je Finder na sistemu OS X El Capitan; datoteke su prikazane u režimu Cover Flow. | |
| Programer(i) | Epl |
|---|---|
| Stabilno izdanje | 10.11.4
/ 18. jul 2016. god. |
| Napisan u | Objective-C++ |
| Operativni sistem | Sistem, Mak OS, OS X, GS/OS |
| Platforma | Makintoš |
| Tip | upravljanje datotekama |
| Licenca | vlasnički softver |
| Veb-sajt | apple |
Ikona programa poznata je pod imenom „srećni Mak” (engl. Happy Mac) i u upotrebi je još od prvog „klasičnog” izdanja operativnog sistema Mak OS (objavljenog 1984).
Mogućnosti uredi
Finder koristi metaforu radnog stola za prikaz datotečnog sistema; tačnije, datoteke i fascikle prikazane su odgovarajućim ikonama. Interfejs mu je sličan Safariju po tome što korisnici mogu kliknuti na fasciklu da je otvore i mogu da se prebacuju s lokacije na lokaciju koristeći dugmad za nazad i naprijed. Poput Safarija, Finder koristi kartice da korisniku omogući prikaz nekoliko fascikli; korisnik ih može izvući u zasebne prozore. Na lijevoj strani programa nalaze se „omiljena mjesta”. Sastoje od fascikli koje se najčešće koriste.
Moderni Finder koristi grafičke aplikacione programske interfejse (API) sistema OS X za prikaz raznih datoteka (poput slika, aplikacija i PDF datoteka). Korisnici mogu da pritisnu taster za razmak da aktiviraju mogućnost Brzi pregled (engl. Quick Look). Ona korisnicima dozvoljava da direktno iz programa Finder brzo i detaljno pregledaju dokumente i slike bez otvaranja zasebnog programa. Korisnik može prilagoditi režim prikaza datoteka tako što će da izabere da se datoteke prikažu u obliku spiska (s detaljima kao što su datum posljednje promjene), u režimu Cover Flow (koji je sličan onom u Ajtjunsu) ili u obliku kolona (NeXTSTEP je inspirisao ovaj režim).[1]
Moderni Finder koristi se i za prikaz drugih dijelova datotečnog sistema. Na radnoj površini mogu se prikazati priključeni logički diskovi i DMG datoteke. U Doku (engl. Dock) nalazi se kanta za smeće u koju se mogu ubacivati datoteke i fascikle, ali takođe služi za izbacivanje diskova iz uređaja tako što se preko nje prevuče ikona priključenog diska. Kako bi korisnicima potonja mogućnost bila jasno naznačena, kad se prikačeni disk počne vući, ikona se promijeni iz kante u ikonu za izbacivanje. Finder može da narezuje datoteke na optičke diskove.[2]
Počev od 10. verzije OS X-a (Yosemite), Finder podržava proširenja koja omogućavaju sinhronizaciju i mrežno skladištenje podataka uz pomoć aplikacija kao što su Dropbox. Takođe je moguće prikazati status sinhronizacije pojedinih datoteka i fascikli unutar programa Finder.[3]
Klasični Finder razlikuje se od modernog u tome što drugačije prikazuje nove fascikle.[4] Kad se u klasičnom klikne na fasciklu, Finder otvara novi prozor sa sadržajem te fascikle (u poređenju s modernim koji novu fasciklu otvara u istom prozoru). Prozori su „zaključani” u klasičnoj verziji (u smislu da svaki prozor može samo da prikazuje sadržaj jedne fascikle). Takođe dozvoljava obimno prilagođavanje; na primjer, korisnik može fasciklama da dodijeli prilagođene ikone. Ovime se pojedine fascikle jasno mogu istaći i samim time ih je lako prepoznati, ali ako korisnik hoće da otvori fasciklu koja je u nizu drugih potfascikli, pojaviće se veliki broj prozora.[5] Svaki od tih prozora mora se zasebno zatvoriti. Držanjem tastera Option (⌥) pri otvaranju nove fascikle ujedno se zatvara njen matični direktorijum i time se mogu izbjeći mnogobrojni prozori.
Izvori uredi
- ^ Gruber, John (14. 2. 2012). „Walter Isaacson’s ‘Steve Jobs’”. Daring Fireball. Pristupljeno 3. 9. 2014.
- ^ LeVitus, Bob (avgust 2011). „Mac OS X Lion For Dummies - How to Burn CDs or DVDs in Mac OS X Lion”. For Dummies. John Wiley & Sons. ISBN 978-1-118-02205-4. Pristupljeno 29. 6. 2014.
- ^ Siracusa, John (16. 10. 2014). „OS X Yosemite review”. Ars Technica. Pristupljeno 15. 8. 2015.
- ^ Jones, Jasyn (28. 10. 2003). „Missing The Boat On Panther”. Mac Observer. Pristupljeno 13. 8. 2016.
- ^ Rothenberg, Matthew (5. 1. 2000). „New OS X headlines Jobs keynote”. ZDNet. Pristupljeno 13. 8. 2016.
Spoljašnje veze uredi
- Eplov veb-sajt
- Eplov Makintoš prije Sistema 7
- Članak o programu Finder na veb-sajtu Ars Technica
- Recenzija treće verzije sistema OS X (Panther) na veb-sajtu Ars Technica — kritikuje se nedostatak temeljnih promjena programu Finder
