Pupčana kila

Pupčana kila ili umbilikalna hernija je protruzija trbušnih organa u peritonealnom saku kroz potkožni pupčani (umbilikalni) otvor.

Pupčana kila
Deca sa pupčanom kilom, Sijera Leone (Zapadna Afrika), 1967.
Klasifikacija i spoljašnji resursi
Specijalnost	hirurgija
MKB-10	K42
MKB-9-CM	551-553
DiseasesDB	23647
MedlinePlus	000987
MeSH	D006554

Epidemiologija

Javlja se u prvom mesecu života kod oko 80% novorođene dece, telesne mase između 1.000 i 1.500 g i u oko 20% dece preko 2.500 g.

Embrionalni razvoj

Tokom embrionalnog razvoja, do navršenog desete nedelje, deo trbušnog sadržaja izlazi kroz pupčani otvor u ekstraembrionalnu celomsku šupljinu. Po završetku desete nedelje embrionalnog razvoja organi ploda se postepeno vraćaju na svoju anatomski predviđenu poziciju i završava se proces rotacije creva. Posle porođaja, nakon podvezivanja pupčane vrpce, patrljak pupka zarasta uz stvaranje granulacija i epitelizaciju rubnih delova.

Trbušni zid u pupčanom delu sastoji se od kože, jednoslojne ovojnice i potrbušnice. Ukoliko proces fealnog zatvaranja slojva prednje trbušnog zida pupčanog područja nije potpun, dete će biti rođeno sa pupčanom kilom.

Etiopatogeneza

Pupčani (umbilikalni) otvor, kroz koji prolaze umbilikalni krvni sudovi za vreme fetalnog razvoja, zaostaje kao slabo mesto na prednjem trbušnom zidu, čak i po otpadanju pupčanika neposredno posle rođenja. Kroz njega, u stanju povišenog intraabdominalnog pritiska (plač, kašalj, defekacija ili bilo kakvom drugo napinjanje) može doći do hernijacije trbušnih organa, što se manifestuje povremenim ili progresivnim prominiranjem kilne u predelu pupka.

Pupčana kila se javlja po tipu prave kile, gde kilnu kesu čine koža, potkožno tkivo i sak od parijetalnog peritoneuma, a sadržaj su obično omentum ili crevna vijuga. Vremenom dolazi do retrakcije umbilikalnog otvora i spontanog povlačenja kile, najčešće do kraja prve godine života deteta.

Klinička slika

Pupčana kila (levo) i normalan pupčanik

Pupčana kila dovodi do prominirajućeg deformiteta pupka i okolne regije i može biti praćena lokalnim bolom. Kila je obično palpatorno (na pipanje) meka, lako reponibilna, osim u slučaju inkarceracije, koja se kao komplikacija retko javlja i to kod pupčanog otvora manjeg promera od oko 1,5–2 cm.

Ukoliko se pupčana kila klinički manifestira i otkrije u odraslom dobu najčešće se radi o gojaznim ženama srednje životne starosti. Najčešći uzroci nastanka pučanih kila kod odraslih su:

• gojaznost
• tečnost u trbušnoj šupljini
• višestruka trudnoća
• prethodna operacija trbuha

Ovakav tip kile nastaje zbog jakog povećanja volumena trbušne šupljine, odnosno svim patološkim stanjima u kojima je intraabdominalni pritisak povišen. Takve hernije mogu biti vrlo velike, i do veličine dečje glave, a u kilnoj se kesi nalazi većina mobilnih intraperitonealnih organa. U tako velikim kilama često se nalaze džepovi nalik divertikulima, koji povećavaju mogućnost uklještenja. Kod ovih pacijenata usled povećanja intraabdomialnog pritiska i potiskivanja dijafragme, nastaju:

• problemi sa disanjam i cirkulacijom zbog kompresije velikih krvnih sudova,
• smetnje diureze zbog pritiska na mokraćni sistem.

Ovo stanje je jako smrtonsosno za pacijente sa pridruženim komorbiditetima, posobno onim kardiovaskularne prirode.

Dijagnoza

Dijagnoza se postavlja kliničkim pregledom: inspekcijom i palpacijom, kojom se određuje približane dimenzije pupčanog otvora. U retkim (nejasnim) slučajevima dijagnoza se može dopunitu ultrasonografski pregledom, kompjuterizovanom tomografijom ili magnetnom rezonantnom tomografijom trbušnog zida.

Diferencijalna dijagnoza

U diferencijalnok dijagnozi treba imati u vidu tumore i aterom pupčane ili umbilikalne regije.

Terapija

Kako najčešće dolazi do spontanog povlačenja pupčane kile do kraja prve, odnosno četvrte do pete godine života, do tada obično treba sačekati sa operacijom. Ukoliko ne postoje kontraindikacije u vidu hronične bolesti srca i pluća, kod izuzetno velikih hernija, prekomerne telesne težine i sl., lečenje je dominantno hirurško (danas je tendencija da se operacije malih kila vrši u lokalnoj anesteziji). Ako su kontaindikacije prisutne, jedini je način lečenja, u slučaju da je kila reponibilna, nošenje pravilno skrojenih pojasa i steznika.

Hirurško lečenje se sastoji u pristupu kroz donji, kožni nabor pupka, repoziciji kilne kese u abdomen, zatvaranju i ojačanju umbilikalnog otvora fascijom i rekonstrukciji kožnog pupčanog nabora. Najčešće se izvodi Spitzijev zahvat, u kome se prvo u pupčanoj brazdi sa donje strane pravi polukružna incizija kože i potkožnog tkiva, potom se kilna kesa odvoji, podveže i odstrani, i na kraju se kilni otvor zatvara spajanjem rubova pravog mišića.

Prognoza

Prognoza je u načelu dobra, izuzev kod spontsnog uklještenja, ili nakon postoperativnog perioda. Naime kod pupčanih kila, u poređenju sa drugim vrstama kila, povećana je stopa smrtnosti kod uklještenja. Ove potencijalno smrtonosne komplikacije posledica su:

• promena unutar samih kila u vidu perforacije, kožne infekcije, sepse i sl.
• promena u postoperativnom pariodu kada se obilni kilni sadržaj vrati u unutrašnjost trbuha, na svoje anatomsko mesto u kome je, uslovno rečeno, „izgubio pravo boravka”.

Literatura

• Doherty GM, Way LW, editors. Current Surgical Diagnosis & Treatment. 12th Edition. New York: Mcgraw-Hill; 2006.
• N. Roberton “Textbook of neonatology”, Churchil Livingdtone 1989
• Goldbloom R: Pediatric Clinical Skills, 2003, Elsevier Science
• Fanaroff A, Martin RJ: Neonatal-Perinatal medicine : diseases of the fetus and infant, 7 th edition,2003, Mosby Inc str 1537-1568

Spoljašnje veze

• Dečja hirurgija Архивирано на сајту Wayback Machine (9. мај 2021)

Molimo Vas, obratite pažnju na važno upozorenje u vezi sa temama iz oblasti medicine (zdravlja).