Jajinci
Jajinci su naselje u Beogradu koje pripada gradskoj opštini Voždovac. Jajinci su mesto jednog od najvećih pokolja u Srbiji tokom Drugog svetskog rata u kom su nemačke snage ubile skoro 80.000 ljudi, od kojih su mnogi bili zatočenici obližnjeg logora Banjica.
Jajinci | |
---|---|
Administrativni podaci | |
Grad | Beograd |
Opština | Voždovac |
Stanovništvo | |
— 2002. | 6.986 |
Geografske karakteristike | |
Koordinate | 44° 44′ 00″ S; 20° 29′ 00″ I / 44.733333° S; 20.483333° I |
Položaj
urediJajinci se nalaze u dolini Lipničkog potoka. Nekada su bili malo selo daleko od centra Beograda, a danas su izrasli u jedno od najvećih konstantnih gradilišta u Beogradu. Jajinci se graniče sa Banjicom na severu, Kumodražom na istoku i selom Rakovicom na jugu. Istočna granica Jajinaca je određena potokom Jelezovac, koji takođe čini granicu opštine Rakovica.
Naselje se širi od centralne ulice, Bulevara oslobođenja, koji počinje u centru Beograda (trg Slavija). Nekadašnje selo i zasebno naselje, Jajinci su danas mesna zajednica u opštini Voždovac i gradsko naselje. Ono nije urbanizovano kao naselje sa modernim zgradama (kao susedna Banjica) i ostalo je naselje malih, porodičnih kuća.
Veliki rasadnik se nalazi na severu Jajinaca, dok je Memorijalni park Jajinci u južnom delu. Mala Utrina, zapadno podnaselje Jajinaca se nalazi u donjem toku Lipovačkog potoka, blizu njegovog ušća u Jelezovac. Ono je direktni nastavak rasadnika na severu.
Kroz Jajince prolazi veći broj gradskih linija koje polaze sa Slavije: 401 i 402 i Trošarine: 400, 403, 405, 406, 407, 408, 503.
Stanovništvo
urediJajinci su bile odvojeno naselje do 1970-ih, kada su zvanično pripojeni užoj teritoriji grada. Konstantni rast stanovništva je zaustavljen tokom 1990-ih, ali su nakon raspada Jugoslavije uz veliki priliv izbeglica, Jajinci nastavili da rastu tokom početka 2000-ih. Stanovništvo Jajinaca prema zvaničnim popisima (do 1971. kao posebno naselje, od tada kao mesna zajednica Beograda):
- 1921. — 489
- 1931. — 922
- 1948. — 875
- 1953. — 1080
- 1961. — 2587
- 1971. — 3811
- 1981. — 4386
- 1991. — 4136.
- 2002. — 6986.
Sport i institucije
urediU Jajincima se nalaze zdravstvena stanica Jajinci, osnovna škola Jajinci, kao i stadion "FK Heroj" na čijem terenu igra FK Heroj-Polet.
Drugi svetski rat
urediBivši vojni poligon pored Jajinaca nacisti su iskoristili kao mesto za pogubljenje skoro 80.000 ljudi u periodu od 1941. do 1944. Mnogi od njih su bili zatočenici, komunisti ili javne ličnosti koji su se protivili nemačkoj okupaciji, iz logora Banjica. Veliki memorijalni park sa spomenikom žrtvama je otvoren 20. oktobra 1964, na 20. godišnjicu oslobođenja Beograda od strane partizana i Crvene armije.
Galerija
urediLiteratura
uredi- Mala enciklopedija Prosveta (3 izd.). Beograd: Prosveta. 1985. ISBN 978-86-07-00001-2.
- Marković, Jovan Đ. (1990). Enciklopedijski geografski leksikon Jugoslavije. Sarajevo: Svjetlost. ISBN 978-86-01-02651-3.