Jevrejska filozofija
Jevrejska filozofija se odnosi na specifičan spoj filozofije i teologije u jevrejskom svijetu. Po mnogima jevrejska filozofija počinje sa Filonom od Aleksandrije (oko 20 p. n. e - 40). Filon je koristio stoičke tehnike za stvaranje alegorija koje bi transformisale biblijske ličnosti i mjesta u univerzalne simbole i vrijednosti.[1] Iako zadržava određenu tačku gledišta po kojoj je Bog transcendentalan, Filon identifikuje platonski svijet ideja sa umom ili glagolom Božijim, smatrajući Boga nekom vrstom kreativnog posrednika u odnosu na svijet. Ova doktrina logosa je bila od značajnog uticaja na hrišćansku teologiju ali je u isto vrijeme vrlo malo uticala na jevrejsku misao. Rabinski judaizam se striktno ograđivao i čak bio agresivno raspoložen prema bilo kakvom vidu izraza grčke filozofije, uključujući i tekstove Filona[1].
Tradicija jevrejske filozofske teologije koja koristi Filonove tekstove potiče tek iz 9. vijeka, i tek poslije njihovog prihvatanja u islamskom svijetu. Sadiha Gaon (Saadiha Gaon) (882—942) je uobličio svoje filozofsko djelo preko teoloških traktata muslimanskih teologa koji su branili „slobodu razuma“, odnosno „liberum arbitrijum“ na latinskom.
Izvori uredi
- ^ a b Audi, Robert. The Cambridge Dictionary of Philosophy - odrednica jewish philosophy. Cambridge University Press 1995. 1999. ISBN 978-84-460-0956-6.
