Abenaki
Abenaki ili Abnaki su algonkvinski narod, koji je pre kontakta sa Englezima naseljavao severni deo današnje Nove Engleske (Nju Hempšir, Vermont i Mejn) na severoistoku SAD i susedne delove Kanade (južni Kvebek). Deo su algonkvinske „Vabanačke konfederacije” koju čini pet članica. Potiču iz oblasti koju su nazivali Vabanakik („zemlja zore”), koja je obuhvatala delove Kvebeka, Nju Branzvika i Nove Škotske u Kanadi i Mejn, Vermont i Nju Hempšir u SAD. Abenaki nisu imali jaku centralnu vlast, već su bili podeljeni na plemena koje je spajao zajednički jezik i kultura.[3]
Ukupna populacija | |
---|---|
12.329 | |
Regioni sa značajnom populacijom | |
Kanada | 9.775 (2016)[1] |
Sjedinjene Američke Države | 2.544 (2000)[2] |
Jezici | |
engleski (danas) i abenački (ranije) | |
Srodne etničke grupe | |
ostali algonkvinski narodi |
Plemena
urediZapadna plemena
uredi- Arsigantekok, živeli su duž reke Sen Fransoa u Kvebeku. Glavno naselje bilo im je Sen Fransoa (Odanak). Bili su poznati i pod imenom Abenaki Sen Fransoa, a vremenom ovaj naziv je počeo da označava sve Zapadne Abenakije.[4]
- Misiskva (ili Masipskvak, Misisko, Misiasik – „Narod kremena”), bili su poznati i pod imenom Sokoki. Živeli su u dolini reke Misiskva, od jezera Šamplejn do ušća. Glavno naselje plemena nalazilo se u blizini Svontona.[5]
- Kovasak (ili Koašak, Koaš, Koašiak, Koašek, Kus – „Narod borova”), živeli su oko gornjeg toka reke Konektikat. Glavno naselje plemena Koaš nalazilo se u blizini Njuberija.
- Penakuk (ili Merimak, Potaket) živeli su u dolini reke Merimak, po kojoj su u nekim izvorima nazivani Merimak. Glavno naselje bilo im je Penakuk. Penakuci su bili veliko pleme, koje je bilo nezavisno od srodnih abenačkih plemena na severu, sa kojima je često bilo u sukobu.
Plemena koja su priključena drugim abenačkim plemenima:
- Našva (ili Našavej)
- Osipi, živeli su oko jezera Osipi u Nju Hempširu. Prema nekim izvorima ovo pleme pripada Istočnim Abenacima.
- Pemigavaset
- Piskatakva
- Sohegan
- Vinipesoki (ili Vinibisoga – „oblast zemlje oko jezera”), živeli su oko obala jezera Vinipesoki u Nju Hempširu.
- Amoskej
- Kočeko
Istočna plemena
uredi- Penobskot, živeli su u dolini Penobskot. Glavno naselje bilo im je Penobskot (danas Indijansko Ostrvo) u blizini Old Tauna.
- Kenebek (ili Kinipek, Noridžvok, Nanrantsovak), živeli su u dolini reke Kenebek u severnom Mejnu. Glavno naselje bilo im je: Noridžvok; ostala sela: Amasekonti, Kenebek i Sagadahok.
- Arosaguntakuk (ili Androskogin), živeli su u dolini reke Androskogin.
- Pigvaket (ili Pikvaket, Potaket), živeli su duž reke Sako i na Vajt Maunt`ns. Glavno naselje bilo im je Pigvaket, koje se nalazilo na obalama gornjeg toka reke Sako u blizini današnjeg grada Frajberga. Prema nekim izvorima ovo pleme pripada Zapadnim Abenacima.
Plemena koja su priključena drugim abenačkim plemenima:
- Apikvaki
- Amasekonti, živeli su između gornjih tokova reka Kenebek i Androskogin u zapadnom Mejnu.
- Kvapahag
- Osipi, živeli su oko obala jezera Osipi u Nju Hempširu. Prema nekim izvorima ovo pleme pripada Zapadnim Abenacima.
- Rokameka, živeli su duž gornjeg toka reke Androskogin, u blizini grada Kanton.
- Vevenok (ili Vavinak, Šipskot, Vavenok i Vavnok), živeli su u priobalnim područjima južnog Mejna.
Izvori
uredi- ^ „Data tables, 2016 census”. Statistics Canada. 25. 10. 2017.
- ^ „Abenaki”. U*X*L Encyclopedia of Native American Tribes. 2008. Arhivirano iz originala 11. 06. 2014. g. Pristupljeno 06. 10. 2021 — preko HighBeam Research.
- ^ Lee Sultzman (21. 7. 1997). „Abenaki History”. Arhivirano iz originala 24. 04. 2021. g. Pristupljeno 31. 5. 2021.
- ^ Colin G. Calloway: The Western Abenakis of Vermont, 1600–1800: War, Migration, and the Survival of an Indian People, University of Oklahoma Press, 1994, ISBN 978-0806125688
- ^ „Who We Are”. Abenaki Nation. Arhivirano iz originala 10. 2. 2010. g. Pristupljeno 22. 3. 2010.
Spoljašnje veze
uredi- Missisquoi Abenaki Tribal Council
- Koasek Traditional Band of the Koas Abenaki Nation
- Nulhegan Abenaki Tribe
- Elnu Tribe of the Abenaki
- Abenakis of Odanak Council Arhivirano na sajtu Wayback Machine (26. april 2011)
- "Welcome to the Abenaki Language"
- Native Languages of the Americas: Abnaki-Penobscot (Abenaki Language)
- Abenaki language - recordings
- Western Abenaki Dictionary and Radio Online
- Gordan M. Day, "The Identity of the St. Francis Indians"