Agamemnonova maska
Agamemnonova maska je naziv dat zlatnoj pogrebnoj maski otkrivenoj na drevnom grčkom lokalitetu Mikena. Masku, izloženu u Nacionalnom arheološkom muzeju u Atini, Keti Gir je opisala kao „Mona Lizu iz praistorije“. [1]
Nemački arheolog Hajnrih Šliman, koji je otkrio artefakt 1876, verovao je da je pronašao telo mikenskog kralja Agamemnona, vođe Ahejaca u Homerovom epu o Trojanskom ratu, Ilijadi, ali savremena arheološka istraživanja sugerišu da maska datira iz oko 16. veka pre nove ere, datirajući period legendarnog Trojanskog rata za 300–400 godina.
Otkrivanje
urediŠliman je pronašao masku 1876. [2] u grobnom oknu označenom kao grob V na lokalitetu „Grobni krug A, Mikena“. [3] Maska je jedna od pet otkrivenih u kraljevskim grobovima u Mikeni — tri u grobu IV i dve u grobu V. Lica i ruke dvoje dece u grobu III prekriveni su listićima zlata, a jedan pokrivač ima rupe za oči. Maska je dizajnirana da bude pogrebna maska prekrivena zlatom.
Lica muškaraca nisu sva pokrivena maskama. Da su to muškarci i ratnici sugeriše prisustvo oružja u njihovim grobovima. Količine zlata i pažljivo obrađeni artefakti ukazuju na čast, bogatstvo i status. Običaj odevanja vođa u zlatnim listićima poznat je i drugde. Masku je Šliman nazvao po legendarnom grčkom kralju Agamemnonu iz Homerove Ilijade. Ova maska je krasila jedno od tela u grobovima okna u Mikeni. Šliman je ovo uzeo kao dokaz da je Trojanski rat bio pravi istorijski događaj.
Agamemnonova maska je napravljena od jednog debelog zlata, zagrejanog i izbijenog na drvenu podlogu sa detaljima koji su kasnije jureni oštrim alatom. [4] Nakon svojih otkrića na lokalitetu, Šliman je obavestio kralja Džordža od Grčke. [5] Pretpostavlja se da je kralju rekao u telegrafu: „Zagledao sam Agamemnonovo lice“. [6] Šliman je kasnije svom sinu dao ime po legendarnom kralju. Pred kraj svog života, arheolog je prihvatio sumnje u vezi sa pravim vlasnikom maske i citiran je rekao: „Znači ovo nije Agamemnon... ovo nisu njegovi ukrasi? U redu, nazovimo ga Šulce“.[7]
Autentičnost
urediU drugoj polovini 20. veka i početkom 21. veka, autentičnost maske je formalno dovedena u pitanje, pre svega od strane Vilijam Kalder III i Dejvid Trejl.[8] U vreme iskopavanja Šaft grobova, Grčko arheološko društvo je uzelo ruku u nadgledanje Šlimanovog rada (posle problema u Troji), poslavši Panagiotisa Stamatakisa kao efora, ili direktora, iskopavanja, koji je pomno pratio Šliman.
Zagovornici argumenata prevare svoj argument usredsređuju na Šlimanovu reputaciju za soljenje iskopina artefaktima sa drugih mesta. Snalažljivi Šliman, tvrde oni, mogao je dati masku da se proizvede po opštem modelu ostalih mikenskih maski i našao priliku da je postavi u iskopinama.
Braniloci ističu da je iskopavanje bilo zatvoreno od 26. do 27. novembra zbog nedeljnih praznika i kiše. Nije bilo dozvoljeno da se ponovo otvori sve dok Stamatakis ne obezbedi posao sa verodostojnim svedocima. Ostale tri maske otkrivene su tek 28. novembra, a Agamemnonova maska pronađena je 30. novembra.
Savremena arheološka istraživanja sugerišu da je maska originalna, ali datira iz perioda Trojanskog rata.[2] Drugi datiraju sadržaj nalaza još ranije, otprilike u 2500. godinu pre nove ere.[7]
Vidi još
urediReference
uredi- ^ Gere 2011, str. 1–2.
- ^ a b "Behind the Mask of Agamemnon"by Spencer P.M. Harrington in Archaeology, Vol. 52, No. 4, July/August 1999. The online archive, retrieved 29 May 2013.
- ^ Gere 2011.
- ^ Biers, William R. (1987). The Archaeology of Greece: An Introduction. Ithaca, N.Y.: Cornell University Press. ISBN 0-8014-9406-0. OCLC 15317806.
- ^ Harrington, Spencer P.M.; Calder, William M.; Traill, David A.; Demarkopoulou, Katie; Lapatin, Kenneth D.S. (1999). „Behind the Mask of Agamemnon”. Archaeology. 52 (4): 51—59. JSTOR 41779424.
- ^ Dickinson, O. T. P. K. (2005). „The "Face of Agamemnon"”. Hesperia. 74: 299—308.
- ^ a b Salomon, Marilyn J. (1974). Great Cities of the World 3: Next Stop... Athens. The Symphonette Press. str. 14.
- ^ Gere 2011, str. 176.
Literatura
uredi- Gere, Cathy (2011). The Tomb of Agamemnon. Harvard University Press. ISBN 978-0-674-06824-7.
- Behind the mask of Agamemnon Arhivirano na sajtu Wayback Machine (10. april 2011), July/August 1999
- Is the Mask a Hoax? Arhivirano na sajtu Wayback Machine (24. mart 2011) op. cit.
- Insistent Questions Arhivirano na sajtu Wayback Machine (11. mart 2011) op. cit.
- The Case for Authenticity Arhivirano na sajtu Wayback Machine (11. mart 2011) op. cit.
- Not A Forgery. How about a Pastiche? Arhivirano na sajtu Wayback Machine (12. avgust 2012) op. cit.
- Epilogue Arhivirano na sajtu Wayback Machine (8. avgust 2012) op. cit.