Andonije Rafail Epaktit
Andonije Rafail Epaktit (XV vek), srpski srednjovekovni pisac, najverovatnije grčkog porekla.
Život i delo uredi
U Srbiju stigao kao „došljak“ (grč. epaktit), kako sam za sebe kaže, i stvarao u vreme despota Stefana Lazarevića.
Napisao je „Pohvalu knezu Lazaru“ (tj. „Slovo o Svetom knezu Lazaru“) 1419/1420. godine, najviši domet stila „pletenije sloves“, sa retorski razvijenom strukturom i obiljem neologizama (preko 200), neobičnih metafora i složenih pesničkih slika. Napisano u najboljoj tradiciji srpskoslovenskog jezika, ali i u duhu poetike vizantijskog isihazma (tj. otpora latinskom i osmanlijskom prodiranju u pravoslavnu hrišćansku civilizaciju), ovo delo predstavlja jedan od deset najznačajnijih srednjovekovnih spisa o Kosovskom boju.
Prevod na savremeni srpski jezik uredi
Slovo o svetom knezu Lazaru, prev. sa srpskoslovenskog Đorđe Trifunović, u: „Spisi o Kosovu“, Prosveta, Beograd, 1993, Stara srpska književnost u 24 knjige, knj. 13.
Literatura uredi
- Dimitrije Bogdanović: Istorija stare srpske književnosti, Beograd, SKZ, 1980.
- Đorđe Trifunović: Kratak pregled jugoslovenskih književnosti srednjega veka, Beograd, Filološki fakultet Beogradskog univerziteta, 1976.
- Dejan Mihailović: Vizantijski krug (Mali rečnik ranohrišćanske književnosti na grčkom, vizantijske i stare srpske književnosti), Beograd, „Zavod za udžbenike“, 2009, str. 18.
