Anšej Minsk
Anšej Minsk (zvaničan naziv: Bet Israel Anšej Minsk, nezvanično: Minsk) je sinagoga u četvrti Kensington Market u Torontu. Osnovali su je 1912. godine siromašni jevrejski imigranti iz današnje Belorusije (uglavnom Minska), koja je u to vreme bila deo Ruske Imperije. Sadašnja zgrada u neovizantijskom stilu, završena je 1930. godine.
Zajednica je imala samo tri rabina koja su služila sve vreme svog mandata : Mejera Levija (1916–1921), Mejera Cimermana (1940–1954) i Šmuela Spera, koji je služi od 1988. godine do danas. To je jedina ortodoksna sinagoga u centru Toronta sa stalnim rabinom i jedina koja održava svakodnevne službe.
Osnivanje uredi
Anšej Minsk je bila prva jevrejska zajednica formirana u četvrti Kensington Market u Torontu, 1912. godine, u vreme kada je većina jevrejske populacije Toronta još uvek živela u četvrti Vard ali se u sve većem broju selila na zapad, ka Kensington Marketu i okolini. [1]
Prilikom osnivanja, to je bio štibel ili mala sinagoga tipična za siromašnije jevrejske imigrantske zajednice tog vremena. [1]
Zemljište na kome je sagrađena sadašnja sinagoga nalazi se u ulici Sent Endrju između brojeva 10 i 12, preko puta onoga što se smatra da je lokacija prvobitne sinagoge. Zajednica je tu lokaciju kupila 1913. godine za 9.000 dolara. Dve kuće koje su se prvobitno nalazile na imanju korišćene su ne samo kao lokacija za bogosluženje, počevši otprilike od 1916. godine, već je u njima boravilo i do 14 stanara. Do 1923. godine tu je boravio samo domar, a do 1925. imanje je korišćeno isključivo kao sinagoga. [1]
Zgrada sinagoge uredi
Sinagogu su projektovali kompanija Harolda Solomona Kaplana i Sprahman. [2] Gradnja počela oko 1922. godine, ali je to bio postepen proces i tek krajem 1930. godine obe kuće su srušene, a sadašnja zgrada je završena. [1] Zgrada u neovizantijskom stilu ima značajne spoljašnje karakteristike uključujući kule bliznakinje, veliko ulazno stepenište i centralni vitraž između kula. [3] Sam plac se prostire u pravcu sever–jug. Fasada je na južnoj strani zgrade dok je unutrašnji raspored projektovan po jevrejskom običaju tako da je glavno svetilište na istočnom zidu kako bi molitve bile usmerene ka Jerusalimu . Na istočnom zidu se nalaze vitraži i on je ukrašen slikanim muralima lava i antilope sa obe strane prozora iznad kovčega. [3]
Sinagogu, koja može da primi 350 vernika [4] je sagradio Jakob (Nahum) Glasman, ruski imigrant koji je započeo građevinski posao i koji je ujedno i deda novinarke Mišel Landsberg . Zbog početka Velike depresije, zajednica nije mogla da plati Glasmanu u potpunosti za njegove usluge, pa su mu umesto toga ponudili doživotno članstvo u sinagogi. [3]
Rabini uredi
Mejer Levi je služio u zajednici kao rabin od 1916. godine do 1921. godine nakon čega je kantor vodio službe najvećim delom [1] do kasnih 1940-ih kada se zajednici pridružio rabin Mejer Cimerman. Nakon njegove smrti 1954. godine, članovi nisu angažovali novog rabina, već su umesto toga pozivali gostujuće rabine ili su prepustii kantoru i vernicima da vode službe. Situacija je ostala takva sve do 1988. godine kada je rabin Šmuel Spero angažovan i on je na toj poziciji i danas. [5]
Novija istorija uredi
Nakon Drugog svetskog rata, jevrejska populacija Toronta je sa vremenom migrirala iz Kensington Marketa severno prema ulici Bathurst. Anšej Minsk je postala sinagoga u kojoj su počeli da se mole poslovni ljudi, pre početka svog radnog dana. Sinagoga danas nastavlja da bude mesto gde se mole takođe i stariji članovi zajednice koji nisu migrirali prema severu zajedno sa studentima Univerziteta u Torontu, turistima i mlađim jevrejima koji su se doselili u kraj.
Sinagogu je grad Toronto priznao kao baštinu 1985. godine. Zgrada je obnovljena nakon podmetanja požara 11. marta 2002. godine. [3] Požar, koji je prouzrokovao štetu u vrednosti od 200.000 dolara [4], počeo je u ženskoj galeriji koja je takođe funkcionisala kao skladište knjiga. U požaru je izgorelo na hiljade knjiga, od kojih su mnoge stare više od jednog veka. Druge su bile ozbiljno oštećene ali su spašene ili restaurirane zahvaljujući naporima za očuvanje koje je finansirala Heritage Canada, u kojima su mnoge knjige osušene zamrzavanjem i potom mukotrpno restaurirane. [6]
Anšej Minsk, Kijevska sinagoga (takođe na Kensington Marketu) i Šarej Cedek su jedine preostale istorijske ortodoksne zajednice od najmanje 40 drugih koje su postojale u centru Toronta ranih 30-ih godina dvadesetog veka. [7] Anšej Minsk je jedina ortodoksna sinagoga u centru Toronta sa stalnim rabinom [5] i jedina funkcionalna ortodoksna jevrejska sinagoga u centru Toronta koja održava svakodnevne službe. [8]
Reference uredi
- ^ a b v g d "Anshei Minsk -Early History", Toronto's First Synagogues, Ontario Jewish Archives. Accessed July 16, 2011.
- ^ „Dictionary of Architects in Canada”. Arhivirano iz originala 06. 10. 2014. g. Pristupljeno 16. 11. 2011.
- ^ a b v g "Anshei Minsk -Architecture", Toronto's First Synagogues, Ontario Jewish Archives. Accessed July 16, 2011.
- ^ a b "Minsk living on a prayer", Now Magazine, June 8–15, 2006
- ^ a b "Anshei Minsk -Religion", Toronto's First Synagogues, Ontario Jewish Archives. Accessed July 16, 2011.
- ^ "Work begins to salvage sacred books in synagogue fire", Jewish Telegraphic Agency, April 5, 2002
- ^ Silverstein, Barbara. "Jews of the old shul; Only three of the many small Orthodox congregations in downtown Jewish neighbourhoods remain", Toronto Star, September 23, 2006, p. L10.
- ^ Michelle Bitran, "Toronto's Anshei Minsk synagogue"[mrtva veza], Ryerson School of Journalism, June 4, 2010. Accessed July 16, 2011.