Википедија

Atmosferski front

Atmosferski front je prelazna ili razdvojna zona između dviju vazdušnih masa raznih osobina. Osobina atmosferskog fronta je nagla promjena osnovnih meteoroloških elemenata, kao što su pritisak, temperatura i brzina vjetra. Širina a. iznosi nekoliko desetina kilometara, a visina nekoliko hiljada metara, ponekad do visine stratosfere.[1]

Atmosferski frontovi nad Sjevernom Amerikom
Vremenski frontovi koji se približavaju često su vidljivi sa zemlje, ali nisu uvek tako dobro definisani kao ovaj.

Atmosferski frontovi se dijele po geografskoj širini i pravcu kretanja masa vazduha.[2] U određenim geografskim širinama postoje 4 područja u kojima se stvaraju glavni atmosferski frontovi. Između arktičkog i polarnog vazduha stvara se arktički atmosferski front. Između polarnog i tropskog vazduha stvara se polarni a., a između tropskog i ekvatorijalnog tropski atmosferski front. U odnosu na kretanje vazdušnih masa frontovi se dijele na tople, hladne, frontove okluzije i stacionarne. Svaki od ta 4 se može pojaviti na bilo kojem od glavnih frontova.

Beržeronova klasifikacija vazdušnih masa uredi

Beržeronova klasifikacija je najšire prihvaćeni oblik klasifikacije vazdušnih masa. Klasifikacije vazdušnih masa su označene sa tri slova. Prvo slovo opisuje njegove karakteristike vlage, pri čemu se c koristi za kontinentalne vazdušne mase (suvo), a m za morske vazdušne mase (vlažno). Drugo slovo opisuje termičku karakteristiku regiona izvora: T za tropski, P za polarni, A za Arktik ili Antarktik, M za monsunski, E za ekvatorijalni i S za superiorni vazduh (suv vazduh formiran značajnim uzdizanjem atmosfere). Treće slovo označava stabilnost atmosfere. Ako je vazdušna masa hladnija od tla ispod nje, označava se k. Ako je vazdušna masa toplija od tla ispod nje, označava se sa w.[3][4] Frontovi razdvajaju vazdušne mase različitog tipa ili porekla, a nalaze se duž korita nižeg pritiska.[5]

Analiza vremena na površini uredi

Analiza vremena na površini je poseban tip vremenske karte koja pruža pogled odozgo na vremenske elemente u geografskom području u određeno vreme na osnovu informacija sa zemaljskih meteoroloških stanica.[6] Vremenske karte se kreiraju otkrivanjem, iscrtavanjem i praćenjem vrednosti relevantnih veličina kao što su pritisak na nivou mora, temperatura i oblačnost na geografskoj mapi da bi se pomoglo u pronalaženju karakteristika sinoptičke skale kao što su vremenski frontovi.[7] Površinske vremenske analize imaju posebne simbole koji prikazuju frontalne sisteme, oblačnost, padavine ili druge važne informacije. Na primer, H može predstavljati oblast visokog pritiska, što ukazuje na lepo ili vedro vreme. S druge strane, L može predstavljati nizak pritisak, koji često prati padavine i oluje. Nizak pritisak takođe stvara površinske vetrove koji potiču iz zona visokog pritiska i obrnuto. Različiti simboli se koriste ne samo za frontalne zone i druge površinske granice na vremenskim kartama, već i za prikaz trenutnog vremena na različitim lokacijama na vremenskoj mapi. Pored toga, oblasti padavina pomažu u određivanju frontalnog tipa i lokacije.[6]

Tipovi uredi

Postoje dva različita značenja koja se koriste u meteorologiji za opisivanje vremena oko frontalne zone. Termin „anafront” opisuje granice koje pokazuju nestabilnost, što znači da se vazduh brzo diže duž i preko granice da izaziva značajne vremenske promene i obilne padavine. „Katafront“ je slabiji, donosi manje promene temperature i vlage, kao i ograničene padavine.[8]

Hladni front uredi

Glavni članak: Hladni front

Hladni front se nalazi duž i na granicama tople strane čvrsto zbijenog temperaturnog gradijenta. Na grafikonima za analizu površine, ovaj temperaturni gradijent je vidljiv u izotermama i ponekad se takođe može identifikovati korišćenjem izobara pošto se hladni frontovi često poravnavaju sa koritom površine. Na vremenskim kartama, površinski položaj hladnog fronta je označen plavom linijom sa trouglovima koji pokazuju u pravcu kretanja hladnog vazduha i postavljen je na prednju ivicu hladnije vazdušne mase.[2] Hladni frontovi često donose kišu, a ponekad i jake grmljavine. Hladni frontovi mogu proizvesti oštrije i intenzivnije promene vremena i kretati se brzinom koja je i do dva puta brža od toplih frontova, pošto je hladan vazduh gušći od toplog vazduha, podižući kao i gurajući topli vazduh koji prethodi granici. Pokret podizanja često stvara usku liniju pljuskova i grmljavine ako je prisutno dovoljno vlage dok se podignuti vlažni topli vazduh kondenzuje. Koncept hladnijeg, gustog vazduha koji se „zaglavljuje“ ispod manje gustog toplijeg vazduha je previše pojednostavljen,[9] pošto je kretanje nagore zaista deo procesa održavanja geostrofske ravnoteže na rotirajućoj Zemlji kao odgovor na frontogenezu.

Topli front uredi

Glavni članak: Topli front

Topli frontovi su na prednjoj ivici homogene napredne tople vazdušne mase, koja se nalazi na ekvatorskoj ivici gradijenta u izotermama, i leže unutar širih korita niskog pritiska od hladnih frontova. Topli front se kreće sporije od hladnog fronta koji obično sledi jer je hladan vazduh gušći i teže ga je podići sa površine Zemlje.[2]

Ovo takođe prisiljava temperaturne razlike na toplim frontovima da budu šire. Oblaci koji se pojavljuju ispred toplog fronta su uglavnom stratiformni, a padavine se postepeno povećavaju kako se front približava. Magla se može pojaviti i pre toplog frontalnog prolaza. Raščišćavanje i zagrevanje je obično brzo nakon frontalnog prolaza. Ako je topla vazdušna masa nestabilna, grmljavina se može ugraditi među stratiformne oblake ispred fronta, a nakon frontalnog prolaska pljuskovi sa grmljavinom mogu da se nastave. Na vremenskim kartama, površinska lokacija toplog fronta je označena crvenom linijom polukrugova koji pokazuju pravac kretanja vazdušne mase.[2]

Front okluzije uredi

Glavni članak: Front okluzije
 
Front okluzije prikazan za severnu hemisferu

Front okluzije se formira kada hladni front pretekne topli front[10] i obično se formira oko zrelih oblasti niskog pritiska, uključujući ciklone.[2] Hladni i topli front se prirodno krive ka polu u tačku okluzije, koja je takođe poznata kao trostruka tačka.[11] On leži unutar oštrog korita, ali vazdušna masa iza granice može biti topla ili hladna. U hladnoj okluziji, vazdušna masa koja pretiče topli front je hladnija od hladne vazdušne mase koja se udaljava od toplog fronta i prodire se ispod obe vazdušne mase. U toploj okluziji, hladna vazdušna masa koja pretiče topli front je toplija od hladne vazdušne mase koja se povlači sa toplog fronta i prelazi preko hladnijeg vazduha dok podiže topli vazduh.[2]

Duž fronta okluzije se može naći raznorazno vreme, sa mogućom grmljavinom, ali obično je njihov prolaz povezan i sa sušenjem vazdušne mase. Unutar okluzije prednje strane, cirkulacija vazduha odvodi topli vazduh nagore i šalje struju hladnog vazduha nadole, ili obrnuto, u zavisnosti od vrste okluzije koju front doživljava. Padavine i oblaci su povezani sa trovalom, projekcijom na Zemljinu površinu jezika toplog vazduha u visinu nastalu tokom procesa okluzije depresije ili oluje.[12]

Frontovi okluzije su označeni na vremenskoj mapi ljubičastom linijom sa naizmeničnim polukrugovima i trouglovima koji pokazuju u pravcu kretanja.[2] Troval je označen nizom plavih i crvenih spojnih linija.

Reference uredi

  1. ^ Samuel Miller. „Lesson 7: Clouds and Precipitation”. Arhivirano iz originala 2005-01-11. g. Pristupljeno 2011-07-08. 
  2. ^ a b v g d đ e David Roth. „Unified Surface Analysis Manual” (PDF). Hydrometeorological Prediction Center. Pristupljeno 2006-10-22. 
  3. ^ Glossary of Meteorology. Airmass Classification. Retrieved on 2008-05-22.
  4. ^ Saravanan (2008-06-27). „Saravanan K J: Bergeron classification of air masses”. Saravanan K J. Pristupljeno 2022-04-19. 
  5. ^ C. Donald Ahrens (2007). Meteorology today: an introduction to weather, climate, and the environment. Cengage Learning. str. 296. ISBN 978-0-495-01162-0. 
  6. ^ a b Monmonier, Mark S. (1999). Air Apparent: How Meteorologists Learned to Map, Predict, and Dramatize Weather. Chicago: University of Chicago Press. ISBN 0-226-53422-7. 
  7. ^ „Mixed Surface Analysis | Current Weather Maps | Weather Underground”. www.wunderground.com. Pristupljeno 2022-04-19. 
  8. ^ Chris C. Park (2001). The environment: principles and applications. Psychology Press. str. 309. ISBN 978-0-415-21771-2. 
  9. ^ „Overrunning”. NWS Glossary. National Weather Service. Pristupljeno 2010-05-02. 
  10. ^ „Occluded Front”. University of Illinois Department of Atmospheric Sciences. Pristupljeno 2006-10-22. 
  11. ^ „Triple Point”. National Weather Service Office, Norman, Oklahoma. NOAA. Pristupljeno 2006-10-22. 
  12. ^ „Trowal”. World Meteorological Organisation. Eumetcal. Arhivirano iz originala 2014-03-31. g. Pristupljeno 2013-08-28. 

Literatura uredi

Spoljašnje veze uredi

 
Atmosferski front na Vikimedijinoj ostavi.
Preuzeto iz „https://sr.wikipedia.org/w/index.php?title=Атмосферски_фронт&oldid=27555770”