Bitka kod Tunisa
Bitka kod Tunisa (Bitka kod Bagrade) odigrala se 255. godine p. n. e. između vojske Rimske republike predvođene Markom Atilijem Regulom i Kartagine predvođene Ksantipom od Kartagine. Bitka je deo Prvog punskog rata i završena je velikom kartaginskom pobedom i uništenjem rimske ekspedicije u Severnoj Africi. Kartagina više nije bila neposredno ugrožena, a težište rata se ponovo preselilo na Siciliju.
| Bitka kod Tunisa | |||||
|---|---|---|---|---|---|
 | |||||
| |||||
| Sukobljene strane | |||||
| Roman Republic | Carthage | ||||
Ovaj članak sadrži spisak literature, srodne pisane izvore ili spoljašnje veze, ali njegovi izvori ostaju nejasni, jer nisu uneti u sam tekst. |
Pozadina uredi
Nakon pobede u bici kod Eknoma Rimljanima je bio otvoren put do Afrike i konzuli su, popravivši brodove i uzevši sveže zalihe, zaplovili morem i pristali u Klupeji, na severoistočnom uglu rta Hermijan. Osvojivši grad nakon kratke opsade i pretvorivši ga u polazište ratnih operacija, rimske vođe su počele da pustoše bogatu oblast prepunu vila i imanja imućnih Kartaginjana. Iz Senata stiže naređenje da se Manlije vrati u Rim, zajedno sa flotom i većim delom plena. U Africi ostaje Regul koji nastavlja pohod sa vojskom od oko 15.000 ljudi. Neko vreme pohod je bio uspešan, a Kartaginjani se povlače unutar svojih zidova i postaju pasivni posmatrači propadanja i razaranja koje je stiglo do samih kapija grada. Regul je zauzeo Tunes i pretvorio ovaj grad u svoj štab. Time je onemogućio komunikaciju Kartagine sa kopnom. Nove strahove doneo je opšti ustanak divljih nomadskih plemena koja su krenula po celoj zemlji, pljačkajući i spaljujući sve što su Rimljani ostavili.
Pripreme za bitku uredi
Kartagini je sada pretila glad, a broj stanovnika se povećao dolaskom mnogih begunaca koji su želeli da se sakriju unutar zidina. U očajanju, Kartaginjani su poslali izaslanike da dogovore uslove mira sa Regulom. Konzulov stav je bio jako nadmen, a uslovi preterani, tako da su kartaginske vođe rešile da se bore do kraja i izdrže i ono najgore. Ta upornost im je na kraju donela i nagradu. U Kartaginu je stigao kontingent grčkih plaćenika, a sa njima i Spartanac po imenu Ksantip koji je bio obučen u staroj disciplini Likurga i časno se borio protiv Pira kada je ovaj kralj opkolio Spartu. Ksantip je ubrzo pokazao primetno umeće i njemu su poverene kartaginske trupe. Grci su uvideli grešku kartaginskih vođa, koji su strahovali od susreta sa rimskim legijama na otvorenom prostoru i držali se brda i uzvišenja gde nisu mogli efikasno da koriste konjicu i slonove.
Bitka uredi
Pošto je proveo neko vreme u organizaciji i vežbanju trupa, Ksantip je izašao iz Kartagine i ulogorio se na otvorenoj ravnici, sa snagama koje su se sastojale od 12.000 pešaka, 4.000 konjanika i 100 slonova. Regul nije oklevao u prihvatanju izazova i usledila je bitka koja se završila potpunim porazom rimskih trupa. Rimski vojnici su, doduše, potpuno opravdali svoj ugled i pokazali se kao daleko nadmoćniji nad pešadijom Kartagine, ali su poraženi snažnim napadom slonova i izgaženi do smrti, ili raskomadani od strane konjanika, izuzev 2.000 vojnika koji su uspeli da pobegnu u Klupeju. Samo 500 vojnika je bilo zarobljeno, a među njima je bio i konzul Regul.
Posledice uredi
Nakon bitke preživeli Rimljani okupili su se kod Aspisa. Kartaginjani su ih jedno vreme neuspešno opsedali. Preživelima Rimljanima došla je u pomoć rimska flota od 350 brodova. Nakon pobede nad kartaginjanskom flotom prevezli su preživele do blizu Sicilije. Tu ih je zadesila velika oluja, u kojoj je spašeno samo 80 brodova. Tom prilikom verovatno se podavilo oko 25.000 vojnika i 70.000 mornara. Nakon uništenja rimske flote Kartaginjani su se ponovo ohrabrili i poslali su Hazdrubala sa vojskom na Siciliju.
Vidi još uredi
Izvori uredi
- Drevni Rim, Republika - Gedis i Groset, Narodna knjiga, Alfa 2006. godina (192-195 strana)