Bitka kod Firaza

Bitka kod Firaza
	Deo Arapsko osvajanje Persije i Vizantijsko-arapski ratovi
	; Muslimansko osvajanje Iraka, mesta bitaka
Vreme	Januar 634. godina
Mesto	Firaz, Mesopotamija, današnji Irak
Ishod	Arapska pobeda
Sukobljene strane
Pravedni kalifat	Vizantijsko carstvo; Sasanidsko kraljevstvo; Arapski hrišćani
Komandanti i vođe
	Halid ibn Valid
Jačina
15.000	120-150.000
Žrtve i gubici
nepoznati	teški

Bitka kod Firaza vođena je u januaru 634. godine između vojske Pravednog kalifata podkomandom Halida ibn Valida sa jedne i vojske Vizantijskog carstva, Sasanidske Persije i hrišćanskih Arapa sa druge strane. Bitka je deo Arapskih osvajanja i završena je odlučujućom pobedom muslimana.

Pozadina bitke

Do kraja 633. godine, muslimanska vojska je već gospodarila dolinom reke Eufrat. U ovoj dolini, u gradu Firazu, koji se nalazio na rubu Persijskog carstva, i dalje se nalazio garnizon persijske vojske. Halid ibn Velid je odlučio da osvoji ovaj grad, kako bi sprečio da se Persijanci dobro organizuju i pokušaju da povrate izgubljene teritorije. Zbog toga je sa svojom vojskom krenuo prema Firazu u prvoj nedelji decembra 633. godine. U to doba, Firaz se nalazio na granici Persijske i Vizantijske imperije. Vizantijska vojska je odlučila da pruži pomoć persijskoj u borbi protiv Halidove vojske. Ujedinjene snage Pesijanaca, Vizantijaca i saveznika, hrišćanskih Arapa bile su oko deset puta brojnije od muslimanske vojske. Impresioniran impozantnom vojnom snagom koalicije, vizantijski general poslao je oholu poruku Halid ibn Velidu tražeći bezuslovnu predaju muslimanske vojske. Halid mu je odgovorio da će odgovor dobiti na bojnom polju.

Bitka

Muslimanske snage brojale su 15.000 vojnika dok su protivnici imali i do deset puta veće snage. Pre same bitke, Halid je dopustio protivnicima da pređu reku Eufrat. Tada je naredio napad. Persijancima i Vizantincima je reka bila iza leđa. Halid je vodio bitku na sličan način kao i u slučaju bitke kod Mazara.Dok su se snage obeju vojski spreda angažovale u borbama, Halid je pritisnuo svoje neprijatelje na oba boka uz pomoć svojih zadnjih krila. Napravivši brzi pokret, muslimani su poleteli prema mostu na rijci i uspeli su da ga zauzmu. Neprijatelj je tako stavljen u nepovoljan položaj koji su stvorili istovremenim napadom sa oba krila. Uskoro je strahovito potukao Vizantince i Persijance. Oni su da bi spasili svoje živote skakali u reku dok su ih Halidove snage gađale strelama pri povlačenju. U bici je život izgubilo preko 50.000 Vizantinaca, Arapa i Persijanaca. Ovom bitkom muslimani su osvojili čitavu Mesopotamiju.

Halidova zakletva

Na početku bitke kod Firaza, kada su svi izgledi za pobedu bili protiv muslimana, Halid je položio zakletvu da će, ako pobiedi, preduzeti hodočašće (hadž) u Meku, Dom Božji. Nakon pobede kod Firaza, Halid je nekoliko dana ostao u Firazu i sproveo neophodne mere za uspostavljanje uprave nad novoosvojenom teritorijom. U januaru 634, dok se garnizon zadržao u Firazu, izdata je naredba glavnoj muslimanskoj vojsci da se vrati u Al-Hiru. Halid je ostao u pozadini vojske. Dok se vojska kretala na putu za Al Hiru, Halid se odvojio od vojske i sa malom pratnjom krenuo neuobičajenom rutom u Meku. Khalid je uspeo da stigne u Meku na vreme da izvede hadž. Nakon što je tajno obavio hodočašće i ispunio svoj zavet, Halid i njegova pratnja su se prebacili natrag u Al Hirau. Pre nego što je i poslednji kontingent glavne vojske iz Firaza ušao u Hiru, Halid je takođe bio tamo, baš kao sve vreme bio sa stražarima.

Vidi još

Vizantijsko-arapski ratovi

Literatura

Norič, Dž. Dž. Vizantija, rani vekovi. ISBN 978-86-505-1428-3.