Braguji
Braguji, Brahuji ili Brohi (urdu: بروہی) su etnička grupa od oko 2,5 miliona ljudi od kojih većina živi u području Kalat u Pakistanu, ali koji se takođe u manjem broju mogu naći u susednom Avganistanu i Iranu. Bliski su Beludžima s kojima su se mešali i čiju kulturu su većim delom preuzeli. U lingvističkom smislu govore Braguji jezikom, koji je severni dravidski jezik, ali koji je zahvaljujući izolaciji od drugih dravidskih jezika preuzeo veći broj beludžkih reči, pa čak i brojeve. Ne postoji posebno braguji pismo; kao i Beludži, oni koriste persijsko-arapsko pismo. Braguji se govori u sledećim oblastima: oblasti Merv u Turkmenistanu, provincijama Sind, Zahedan i Zabol u iranskom Beludžistanu, južnim delovima Avganistana, pakistanskom Beludžistanu i, većinski, u regiji Jalavan.
Poreklo, geografija i demografija uredi
Postoje dve glavne teorije o Braguijima među naučnicima. Po jednoj oni predstavljaju ostatke drevnog elamo-dravidskog naroda koji je potekao od civilizacije iz doline Inda. Po drugoj teoriji oni predstavljaju doseljenike sa severa Indije, koji su tamo stigli pre najezde Arijevaca, ili kasnije, ali pre dolaska Beludža. Kroz viekove, zahvaljujući svom položaju, Braguji su se mešali s iranskim narodima isto kao i sa Sindima i drugim grupama, te u kulturnom i drugom smislu više podsećaju na svoje susede nego na dravidske narode u Indiji. Uz to, oni su gotovo u potpunosti muslimani, najčešće suniti. Iako su im dominirali različiti napadači kroz istoriju, uključujući Beludže, kanovi Kalata, poreklom Braguji, postali su samostalni vladari te decenijama dominirali Beludžistanom, odbijajući Persijance sve do dolaska Britanaca u 19. veku. Braguji jezik se uglavnom govori u oblastima Kalata u pakistanskom Beludžistanu, iako postoji veliki broj ljudi koji govore tim jezikom u južnom Avganistanu i iranskom Beludžistanu. To uključuje tri dijalekta - Saravani (na severu), Jalavani (na jugoistoku) i Cagi (na severozapadu i zapadu). Prema istraživanjima tim jezikom govori 2.000,000 ljudi u Pakistanu (1998), 200.000 u Avganistanu i 10.000 u Iranu, odnosno 2.210,000 u svetu. Zbog svoje izolacije, Braguji rečnik je samo 15% dravidski, dok ostatkom dominiraju persijsko-arapske, balučke i indoarijevske posuđenice, mada je gramatika i opšta morfologija još uvek dravidska. Brahui se uglavnom piše persijsko-arapskim pismom te je čak razvijeno i latinično pismo za Braguije. U Pakistanu se braguji uči na fakultetima.
