Valjavica u Bistrici
Valjavica u Bistrici (opština Petrovac na Mlavi) pripadala je porodici Tomašević i služila je za obradu, valjanje sukna.
| Valjavica u Bistrici | |
|---|---|
 Valjavica u Bistrici | |
| Opšte informacije | |
| Mesto | Bistrica |
| Opština | Petrovac na Mlavi |
| Država |  Srbija |
| Vreme nastanka | kraj 19. veka |
| Tip kulturnog dobra | Spomenik kulture od velikog značaja |
| Nadležna ustanova za zaštitu | Regionalni zavod za zaštitu spomenika kulture |
| spomenicikulture | |
Podignuta je krajem 19. veka i ima status spomenika kulture.[1] U ataru sela Bistrica, malo izvan samog naselja, u kraju zvanom Lještar je sagrađena valjavica kao polubrvnara, pravougaone osnove, dimenzija 7,70 h 4,30 m. Delimično je zidana lomljenim kamenom i rečnim oblucima i malterisana blatnim malterom, a delimično je od drvenih talpi. Krov je na dve vode. Krovni pokrivač je ćeramida nad zidanim delom, a nad drugim delom je biber crep.
Za razliku od drugih vodenica i valjavica u Bistrici koje se nalaze u samom naselju i imaju jednu prostoriju, ova valjavica ima dve prostorije. U jednoj se stanovalo u vreme rada na obradi sukna, a u drugoj se nalaze stupe za obradu materijala. Ovaj drugi deo je od drvenih talpi. U njemu se nalazi kazan za grejanje vode, sanduk, stupe i maljevi. Maljevi su sistemom poluga povezani sa spoljašnjim velikim drvenim točkom. Dotok vode iz jaza u kome je voda bila na visini od oko 3 m u odnosu na točak, regulisan je iznutra jednom polugom na čijem se kraju nalazi lopatica, kojom se otvara i zatvara voda.
Valjavica je osamdesetih godina sanirana sredstvima Republike Srbije, ali je danas ponovo zapuštena.
Vidi još uredi
Reference uredi
- ^ „Republički zavod za zaštitu spomenika kulture Smederevo/Valjavica u kraju zvanom Lještar u ataru sela Bistrica”. Arhivirano iz originala 28. 12. 2014. g. Pristupljeno 26. 12. 2014.
