Vilina Vlas

Banja Vilina Vlas se nalazi u istočnom dijelu Republike Srpske sjeverno od Višegrada na pet kilometara od grada. Banja je dobila ime po istoimenoj biljci koja raste na izvorima termalne vode.

Istorijat uredi

Stari hamam

Za termalne vode kojima je bogato ovo područje znalo se i prije početka gradnje čuvenog mosta, ali su ponovo otkrivene kada su započeti radovi na ćupriji. Termalne izvore su primjetili radnici koji su kopali kamen za izgradnju čuvenog mosta preko rijeke Drine u Višegradu. Prvi put 1571. godine pominje se područje današnje višegradske banje, na čijem lokalitetu se kopala kamena sedra za gradnju mosta. Mehmed-paša Sokolović 1575. godine naredio je da se naprave dva turska kupatila, „Kadino kupatilo” i „Mehmed-pašino kupatilo”, pa su radnici na ćupriji bili redovni posjetioci i prvi „turisti” koji su koristili ljekovita svojstva termalne vode.

Hamam, stari izgled

Do današnjeg dana u funkciji je „Mehmed-pašino kupatilo”, koje izgleda isto onako kao kada je i izgrađeno. Na području Stare banje, odmah poslije Drugog svjetskog rata, tadašnja fabrika oružja u Višegradu „Vistad” izgradila je odmaralište za svoje radnike, da bi 1979. godine započela, a 1982. godine bila završena gradnja tada modernog hotela „B” kategorije, pod imenom „Vilina Vlas”, koji je i danas u funkciji. Hotel je udaljen pet kilometara od Višegrada, okružen crnogoričnom šumom i raspolaže sa 70 soba, jednokrevetnih, dvokrevetnih, apartmana, ukupno 160 kreveta. Gostima su na usluzi dva restorana sa 370 mjesta, otvorena i zatvorena sala sa stotinjak mjesta za seminare, kongrese, aperitiv bar, prodavnica, frizerski salon, a moguć je i smještaj u luksuzno opremljenim bungalovima. U medicinskom dijelu hotela nalazi se zatvoreni bazen sa toplom radioaktivnom vodom. Puni se vodom sa izvora koji stalno dotiče. Tu su i trim-kabinet i teretana. U prostoru za terapije nalazi se najmoderniji medicinski uređaji za liječenje i rehabilitaciju bolesnika.

Za vrijeme rata u Bosni i Hercegovini hotel u Vilinoj Vlasi bio je pretvoren u logor za silovanje.^[1]

Ljekovitost termalnih voda uredi

Unutrašnjost hamama

Termalne vode banje „Vilina Vlas”, kod Višegrada imaju karakteristike radioaktivne, karbonatne homeoterme. Osnovna ljekovita svojstva potiču od njene radioktivnosti, čiji je nosilac radon i njegovi prodikti raspadanja. Stepen radioktivnosti je terapijski optimalan, bez mogućnosti eventualnih neženjenih dejstava.

Radon smanjuje bol, podiže opštu otpornost organizma, povoljno djeluje na neke kožne, endokrine, raspiratorne, alergijske bolesti. Vode višegradske banje koriste se za prevenciju, liječenje i rehabilitaciju svih starosnih grupacija. Pored vode, kao osnovnog fizikalnog agensa, terapijskim programom je obuhvaćena elektroterapija, sonoterapija, magnetoterapija, termoterapija i mehanoterapija. Po radioaktivnosti vode banja „Vilina vlas” nalazi se na prvom mjestu u Republici Srpskoj i Federaciji BiH.

Stručnjaci su utvrdili da su termalne vode ove banje stare više od 38.000 godina i da izbijaju na površinu zemlje sa dubine od 180 metara. Temperatura vode je 34 °C. Sadrži: natrijum, kalcijum, kalijum, magnezijum, aluminijum, litijum, troncijum, mangan, željezo, amonijum-hidrokarbonat, hlor, sulfate, nitrate, jod, silicijumoksid, aluminijum-oksid i okside gvožđai drugih metala, koji je čine ljekovitom.

Posebno je interesantno to što u vodama banje ima radona, koji podmlađuje, odnosno sprečava starenje. Njekovitost termalnih voda pogodna je za liječenje reumatskih, neuroloških, ortopedskih, ginekoloških, gerijatrijskih i oboljenja disajnih puteva.^[2]