Genocid u Kambodži

Genocid u Kambodži je genocid koji je organizovao i počinio pokret Crveni Kmeri u Kambodži 1979.godine, u kome je stradalo između 1,7 i 3 miliona ljudi (od četvrtine do više od trećine stanovništva Kambodže)[1].

Lobanje pronađene na poljima ubijanja. Muzej genocida u Tuol Slengu

Sprovođenje genocida

uredi

Organizatori genocida su lideri Komunističke partije Kampučije (CPC): Pol Pot, Ieng Sari, Nuon Čea i drugi. Njihovu vladavinu karakteriše politička represija, deportacije i masovno istrebljenje ljudi. Motiv za ove zločine bila je namera da se dovedu do korenitih promena u kambodžanskom društvu u skladu sa ideološkim principima marksizma i maoizma[2]. Žrtve genocida bili su većina kambodžanske inteligencije (prema istrazi BBC-ja, ljudi su hapšeni čak i zbog nošenja naočara i govorenja stranih jezika)[3], kao i nacionalne manjine i pripadnici sveštenstva. Kao rezultat represije koju su sproveli Crveni Kmeri, prema različitim procenama, umrlo je od 1,7 do 3 miliona ljudi – otprilike trećina stanovništva zemlje.

Gotovo svi za koje se sumnjalo da su povezani sa prethodnom vladom ili stranim vladama, kao i profesionalci i intelektualci koji su označeni po klasnoj liniji, uhapšeni su i potom pogubljeni. Vijetnamci i čami su uništeni na osnovu etničke pripadnosti, muslimani i budistički monasi su gonjeno po osnovu religije[4];

Prema optužnici Narodnog revolucionarnog suda u Kampučiji u slučaju „zločinačke klike Pol Potites“: „Polpotovi ljudi: Svoje žrtve su tukli po glavi motikama, pijucima, motkama i gvozdenim šipkama; Koristeći noževe i oštre listove šećerne palme, prerezali su grkljane svojim žrtvama, rasparali im stomake, izvadili jetru koju su jeli i žučne kese od kojih su pravili „lekove“; koristeći buldožere, lomili su ljude, a koristili su i eksploziv - da ubiju što više odjednom; zakopavali su žive ljude i spaljivali one za koje su sumnjali da se suprotstavljaju režimu; postepeno odsecaju svoje meso, osuđujući ljude na sporu smrt; bacali su decu u vazduh, a zatim ih podizali bajonetima, otkidali im udove, razbijali glave o drveće; bacali su ljude u bare gde su držali krokodile, vešali ljude o drveće za ruke ili noge da bi duže visili u vazduhu...”

Žrtve su bile podvrgnute raznim torturama, uključujući vađenje eksera, prisiljavanje da jedu izmet i urin, vešanje i mnoge druge. Mrtvi su sahranjeni u zajedničkim grobnicama. Da bi se uštedela municija, pogubljenja su često vršena sekirama, drškama sekire i naoštrenim bambusovim štapovima[5].

Broj žrtava

uredi

Tačan broj mrtvih od ruku Crvenih Kmera je predmet debate - vlada koju su postavili Vijetnamci i koja je zbacila Pol Potov režim zahtevala je 3,3 miliona žrtava, dok su prema ranim (1980) procenama CIA-e, Kmeri pogubili oko 150 hiljada ljudi, a ukupna populacija se smanjila za 1,2-1,8 miliona ljudi, uglavnom od gladi (uz prisilno iseljavanje stanovnika iz gradova)[2]. Novije procene govore o približno 1,7–2 miliona žrtava[3].

Tokom režima Crvenih Kmera, neki levičarski intelektualci na Zapadu (kao što je Noam Čomski) poricali su genocid ili su tvrdili da je broj žrtava uveliko preuveličan. Tako je Čomski, koji je, pozivajući se na knjigu istoričara Majkla Vikerija „Kambodža, 1975-1982“[4], tvrdio da ukupan broj poginulih ne može da pređe 740.800 ljudi, uključujući žrtve američkih vazdušnih napada kao rezultat neobjavljenog rata. Novinar Žan Lakutur je, na osnovu proračuna Čomskog, ovu cifru od 2 miliona ljudi uzeo iz knjige francuskog katoličkog sveštenika i misionara u Kambodži Fransoa Ponšoa, koji ju je dobio dodajući 800 hiljada ubijenih u bombardovanju SAD i 1 2 miliona ubio Pol Pot.

Izvori

uredi
  1. ^ „Vvedenie v programmu po izučeniю genocida v Kambodže v Йelьskom Universitete | Genocide Studies Program”. gsp.yale.edu. Pristupljeno 2024-07-24. 
  2. ^ a b „Wayback Machine” (PDF). web.archive.org. Arhivirano iz originala 19. 08. 2019. g. Pristupljeno 2024-07-24. 
  3. ^ a b „Cambodia's brutal Khmer Rouge regime” (na jeziku: engleski). 2007-09-19. Pristupljeno 2024-07-24. 
  4. ^ a b „Genocide charges for Khmer Rouge” (na jeziku: engleski). 2009-12-16. Pristupljeno 2024-07-24. 
  5. ^ „Polя smerti v Kambodže | Muzeй Mirovoй Pogrebalьnoй Kulьturы”. Muzeй Mirovoй Pogrebalьnoй Kulьturы | Požaluй, samый neobыčnый muzeй Novosibirska (na jeziku: ruski). 2016-05-07. Pristupljeno 2024-07-24.