Глас народа (časopis)
Glas naroda je nedeljni list koji je u Novom Sadu izlazio od 5. maja 1871. do 8. marta 1876. godine. Tekstovi su pisani jezikom koji je svaki čitalac mogao razumeti pa je samim tim bio pristupačan najširim slojevima naroda, koji ga je zbog niske cena lako mogao kupiti.[1] List, koji je prema objavljanim tekstovima, održavao politiku Svetozara Miletića i njegove Narodne stranke, bavio se obrazovanjem naroda, stanjem na selu, zanatstvom, ekonomskim pitanjima i prosvetom. „Glas naroda” je medij koji se protivio konzervativcima i zalagao za liberalne ideje i crkveno-školsku autonomiju. U početku izlaženja list je imao veoma visok tiraž i jak uticaj na široke slojeve srpskog stanovništva u Austrougarskoj.[2]
| Tip | nedeljne novine |
|---|---|
| Vlasnik | „Družina saradnika „Glasa naroda“ |
| Urednik | Panta Popović, Vladan Arsenijević, Stevan V. Popović |
| Osnivanje | 5. maj 1871. |
| Jezik | srpski |
| Ukidanje | 8. mart 1876. |
| Sedište | Novi Sad |
Vlasnik i izdavač, urednici i štamparija lista uredi
O početka 1873. godine vlasnik i izdavač bila je „Družina saradnika „Glasa naroda“.
- Prvi urednik od 1871. do 1872. godine bio je sveštenik Panta Popović
- Od broja jedan 1872. godine do kraja iste godine urednik je bio Vladan Arsenijević,
- Tokom 1873. godine na tom mestu je bio Stevan V. Popović.
- U 1874. godine urednik je bio, ponovo, Vladan Arsenijević
- Na kraju izlaženja lista u 1876. godini na uredničko mesto ponovo je došao Panta Popović.
Štampan je u Novom Sadu u Srpskoj štampariji dr Jovana Subotića.[1]
Tematika lista uredi
„Glas naroda“, po zamisli njegovih osnivača, bio je list za „narodne stvari, privredu, promet, zanat, trgovinu, pouku i zabavu“, kako ga je uredništvo lista deklarisalo u zaglavlju. Od trećeg broja 1871. godine na uzglavlju lista, stajalo je „list za narodne stvari, privredu, pouku i zabavu“.[3]
Značaj lista uredi
Značaj „Glasa naroda“ ogleda se u tome što je on
| „ | ...za razliku od drugih listova njegova redakcija želela da dođe do poslednje sirotinjske kuće i do onih koji nemaju visoko obrazovanje. Utome je njegov veliki značaj i njegov aistorijska misija, jer to je naš prvi štampani medij koji je pisan za narod i dosta čitan u narodu.[1] | ” |
Prestanak izlaženja i pokušaj obnove lista uredi
Nakon što je juna 1872. godine počeo u Novom Sadu da izlazi konkurentski medij „Glas zanatlija“, „Glas naroda“ je zapao u ozbiljne i čini se za redakciju nerešive probleme. I pored Popovićevog zalaganja da zadrži čitaoce sa pojavom konkurentskog glasila nekoliko stotina pretplatnika je ostavilo njegov list i prihvatilo „Glas zanatlija“.[1]
U cilju prevazilaženja krize 1873. godine osnovana je „Družina saradnika Glasa naroda“ koju su činili ugledni javni poslenici, intelektualci i nacionalni radnici među kojima su se isticali: Miša Dimitrijević, Đorđe Natošević, Svetozar Savković i drugi. Krizu „Glas naroda“ nije mogao prevazići, a pred propašću su bila oba medija.
| „ | „Tako se dogodilo da su oba konkurentska lista bila pogođena malim brojem pretplatnika. Nakon što je Popovićev predlog, za objedinjavanje oba lista u jedan zajednički konkurencija je eneragično odbila takoi da su na nejako tržište i slaba čitalačka publika bili kobni za oba lista, koji su tavorili u finansijskoj bedi.[4] | ” |
Na kraju „Glas naroda” je morao da prestane sa radom 8. marta 1876. godine.[1]
List pod istim imenom jedan od njegovih urednika Popović je avgusta 1886. godine pokrenuo u Starom Bečeju i Bačkom Dobrom Polju ali novi medij koji je izlazio do aprila 1887. godine bio je slab pokušaj kopiranja stare slave; „kao izraz konzevrativnih političkih strujanja, obnovljeni „Glas naroda“ ubrzo je prestao sa izlaženjem.”[1]
Izvori uredi
- ^ a b v g d đ Vladimir Barović, GLAS NARODA – LIST ZA NARODNE STVARI, PRIVREDU, POUKU I ZABAVU. Godišnjak Filozofskog fakulteta u Novom Sadu, Knjiga XXXIX-1 (2014)
- ^ Krestić, V. (2003). Istorija srpske štampe u Ugarskoj 1791-1914. Beograd: Zavod za udžbenike i nastavna sredstva – Istorijski institut
- ^ Barović, V. (2012). Predizborno izveštavanje u prošlosti – stara tema novi izazovi, Link, 97, 30-31
- ^ Krestić, V. (2003). Istorija srpske štampe u Ugarskoj 1791-1914. Beograd: Zavod za udžbenike i nastavna sredstva – Istorijski institut pp. 521.
Literatura uredi
- Barović, V. (2016). Pisanje novosadskog lista „Zastava“ o atentatu na Franca Ferdinanda. Zbornik Matice srpske za društvene nauke, 154 (1/2016), 129-138.
- Boarov, D.-Barović, V. (2011). Velikani srpske štampe. Beograd: Službeni glasnik.
- Martinović, D. Šuković, R. (1988). Jovan Pavlović – život i djelo. Novi Sad: Matica srpska.